Korona günlerinde bir bebek dünyaya getirmek, yanında gelen armaÄŸanıyla..

Anne karnında bebeÄŸinizle iletiÅŸiminize odaklanınÂ

Belki panik ve korku psikolojisinden sıyrılıp, bebeğinizle ilişkinize odaklanmak, ona henüz anne karnındayken kitaplar okumak, o güzel sesinizle şarkılar, ninniler söyleyip, bebeğinize "güvendesin", "bekleniyorsun", "seviliyorsun" mesajı vermenin en güzel ve keyifli yollarından birisi... Karnınıza sık sık dokunarak, bebeğinizi okşamak, ona küçük küçük masajlar yapmak, onunla birlikte ayna karşısında neşeli ve ritmik müziklerle anne-bebek dansları yapmak, her ikinize de iyi gelir.

Herkes kadar risk var

25 mart 2020 tarihinde eldeki verilere göre; hamile olmak, bu virüse yakalanmayı kolaylaştırır gibi bir durum yok. Herkeste risk ne ise, hamilelerde de o. Ancak hamileler, önlemlerin sıkıca uygulanması açısından daha duyarlı bir grup. Evden çıkmamak, maske ve eldiven kullanımı, sosyal mesafe, sevdikleriyle, aynı evde yaşadıkları kişilerle bile araya mesafe koymak, herkes kadar gerekli ve hamilelikte bu önlemlerin sıkı şekilde uygulanması daha önemli. Çünkü bazı virüsler, hamilelikte kötüleşebilir. Ancak eldeki veriler, bunun Korona için de geçerli olup olmadığını henüz bize söylemiyor. İlerleyen günlerde hep birlikte yaşayıp, göreceğiz.

Birbirimize ihtiyacımız var

Soğuk iklimlerde yaşayan, eski kabileler, ısınmak için birbirine sokulurmuş. Şimdi artık iklimler eskisi kadar soğuk değil. Ama her birimiz, bütünü, bu güzel resmi tamamlayan parçalarız ve birbirimizden güç alıyoruz. Sen de bu resmin en değerli parçasısın... Hem destek olan hem de destek arayan.. Destek istemekten çekinmeyin ve uzaktan anne destek çemberlerine katılın. Destek istemeyi öğrenmeniz gerekir çünkü lohusalıkta çokça desteğe ihtiyacınız olacak. Hem talepkar olup hem de bunu ayarında yapmayı öğrenmek için, hamilelikten itibaren pratiklere başlayın...  

Uzaktan anne destek çemberlerine katılın

Unutmamak gerekir ki, yüksek seviyelerdeki streste, bedenin bağışıklık sistemi güçsüzleşir. Kontrol edilemeyen stres, bedeni enfeksiyonlara daha açık hale getirir. Bu nedenle bir hamile, stresle uygun tekniklerle baş edebilirse, her şey daha yolunda gider. Anne destek çemberlerinde, hamileler, duygularını ifade ediyorlar. Duyguları ifade etmek, kalple kişinin öz'ü ile bağlantıda kalmak için oldukça şifalı bir yöntem. Kendimizle temasımızı kaybetmezsek, güçleniriz. Bu anne destek çemberlerinde birbirimize güç oluyoruz ve bu hepimize iyi geliyor. Belki de bu zor zamanların armağanlarından biri bu... Kenetlenmek, bir aileye ait hissetmek, yalnız olmadığını bilmek... ve bu zor süreçten "güçlenerek" çıkmak...

Evde egzersiz yapın

Her hamileye tavsiye edilen "yürüyüşü" illa dışarıda yapmak zorunda değilsiniz. Bugün artık pek çok uzaktan sistemle evinizin güvenli alanında yoga, pilates yapmak mümkün. Ben de bir hamile pilatesi eğitmeniyim ve hamile öğrencilerimle uzaktan dersler yapıyorum.  Özellikle denge gerektiren pozlardan kaçınarak, mümkünse evde biri varken, esneme egzersizleri hem stresinizi azaltır, hem doğumunuzu kolaylaştırabilir. 

Hamilelik kontrolleri için evden çıkmalı mıyım?

Bu sorunun cevabını, doktorunuzla birlikte aramalısınız. Bazı gebelik muayeneleri belli haftalarda yapılmalıdır, bunları ertelemek pek mümkün değildir. Ama bazıları, bekleyebilir ya da "sizin kişisel gebelik tıbbı durumunuz" için aşırı önemli olmayabilir. Doktorunuzun ya da ebenizin bu konudaki yönlendirmelerini isteyebilirsiniz. Şu anda aile sağlığı merkezleri bu anlamda daha güvenli yerler.

Sağlık hizmetleri alırken, talebinizi duyurun Gebelik kontrollerinde pandemi hastanesi olmayan kategoridekileri tercih edebilir, kimi uzaktan ya da evde sağlık hizmeti sunan hastanelerle iletişime geçebilirsiniz. Unutmayın ki, herşeyin her zamankinden daha farklı olduğu bir çağdan geçiyoruz. Bu çağa şekil verecek sizsiniz, sizin talepleriniz... (A sınıfı aile sağlığı merkezleri, bir kadın doğum hekimini bünyesinde barındırır ve şu an için bu merkezlere grip, öksürük, ateş şikayetleri olanlar kabul edilmiyor, buraları daha izole tutabilmek adına. Etrafınızdaki A sınıfı aile sağlığı merkezlerini araştırabilirsiniz).

Evde sağlık hizmeti talep edin

Sağlıkta dönüşüm projesinin önemli ayaklarından biri olan aile hekimliği evde hizmet sunar. Yani ebe ve doktor gebeleri evde ziyaret ederek, saha çalışması yapar. Gebelik kontrolleriniz için kan alınması gerekiyorsa, bebeğinizden topuk kanını evde aldırmayı talep edebilirsiniz. Yakın zamanda Almanya'dan bir Türk anneyi emzirme konusunda uzaktan destekledim. Almanya'da ebe doğumdan sonra evde kontrolleri yapıyordu. Hamileliğinde Hollanda'dan bir anneyi desteklemiştim. Ebe, doğum öncesi muayeneleri evde yapıyordu. Evde hizmet almak, şu anda her zamankinden daha öncelikli... Ancak elbette sağlık personelinin yani insan kaynağının bu pandemide verimli kullanılması adına, ülke politikalarınca bazı tedbirler de getirilebilir. Talep etmek ancak koşulları da göz önünde bulundurarak, ısrarcı olmamak gerekebilir.  Hatta evde kendinizde yapabileceğiniz basit testler var, mesela bebeğinizin sağlık durumuna ilişkin, evde elinizi karnınıza koyup, hareketlerini saymak gibi.. Her ay ultrasona girmek bir zorunluluk değil. Dünya Sağlık Örgütü, gebeliğinde herhangi bir riski olmayan kadınların, izlem sayısını ortalama 8 (sekiz) olarak veriyor. Hamile kadınların (riskli gebeliği olmayan hamilelerin) ilk muayenelerinin ilk 12 haftada yapılmasını ve daha sonrakilerin 20, 26, 30, 34, 36, 38 ve 40. haftalarda yapılmasını önerir (https://www.who.int/reproductivehealth/news/antenatal-care/en/).

 

Herhangi bir karar alırken BRAIN yönteminin kullanabilirler

Muayeneye hastaneye gideyim mi, nasıl bir ortamda doğum yapayım, seyahat için çok acil bir durum oluştu, ne yapayım, herhangi bir hastalık için ilaç tavsiye edildi, kullanayım mı, hamileyken oruç tutayım mı, herhangi bir aşı yapılması tavsiye edildi, yaptırayım mı? gibi pek çok konuda karar verirken, BRAIN yöntemi size yardımcı olur. Bir kağıda,B (enefit)- yararları ne olur?R (isk)- Aldığım riskler neler?A (lternatif)- Bana tavsiye edilenler dışında başka hangi seçeneklerim var?I (nstrinct)- İç güdelerim, sezgilerim ne diyor? Kalbim neyi fısıldıyor?N (othing)- Hiçbir şey yapmazsam ne olur? yazıp, kendiniz için en iyi olanı seçebilirsiniz. Riskler ve yararlar konusunda sağlık hizmeti sunucularından sizi aydınlatmasını talep edebilirsiniz.

Kalbinizin fısıltısını duyun

Hızla akan dünya, kendimizden bizi uzaklaştırdı ve kendimizle bağımızı kaybettik. Neye ihtiyacımız olduğunu duyamaz olduk. Belki de bu Korona, dünyaya kendimizle tekrar bağ kurabilmeyi yeniden hatırlamamız için geldi. 

Korona sadece bir pandemi değil, insanoğlunun bir dönüşüm noktasıdırİçe dönüp, evde kaldığımız vakitlerde kendi içimize dönmek, kalbimize yolculuk yapıp, derinlerdeki, kalbimizin içinde fark edilmeyi bekleyen o muhteşem istiridye ile yani  armağanımızla kavuşmak için belki de bir fırsat. Hem böylesine zor şartlarda, hayatta kalan yavrunuz ne kadar da güçlü öyle değil mi? Tüm insanlığın büyük bir dönüşümden geçtiği bu günlerde, anne karnındaki minik yavrunuz, diğer taraftan tüm insanlığa şifa getirecek şifa elçileri... Hem de tam bir survivor'lar!

İşaretleri takip et, rehberliklerine güven duy

Bir akarsuyla akmak varken, ona direnmek, tükenmeyi getirir. Günümüz şartlarına uyum sağlayarak, akarsanız, yol sizi gideceğiniz yere götürür. Size düşen işaretleri görmek, anlamlandırmak ve rehberliklerine güvenmek.. Sezgileriniz her zaman size en doğru yolu gösteren işaretler, onları takip etmeyi öğrenip, güvenmek..

İnsanın kendini şifalandırma yeteneği vardır, bunu kullanın

Önemli kuramcılardan birisi Sister C. Roy "insan adaptif bir sistemdir" der. Yani içinde bulunduğu gerek dış çevresi, gerekse bedenindeki iç çevresi, yeni oluşan koşullara uyumlanır. Bu uyum kapasitemiz sayesinde hayatta kalırız. Bunu Korona'da yapacak. Yani üzerinde bulunduğu kişiyi hasta etmemeyi öğrenerek, mutasyona uğrayacak. O nedenle Korona ile ne kadar evde kalıp, geç karşılaşırsak, o kadar çok mutasyona uğramış haliyle karşılaşırız ve hayatta kalırız demek. Canlıların uyum yeteneğine bir başka örnek evsizleri gösterebiliriz. Onca enfeksiyon etkeninin kol gezdiği sokaklarda, kimi zaman bir çöp konteynırın hemen yanı başında yaşayan evsizler, hastalıklara, cam bir fanusta yaşayanlara göre daha az yakalanırlar çünkü bağışıklık sistemi kendini tehditlere göre eğitir. Savaşmayı öğrenir. İşte bu doğuştan gelen "şifa yeteneğimiz", hepimizin içinde zaten var, hamilelerde de var. Hamilelerde daha çok bile var.. İçlerindeki dünyada tertemiz bir ruh var.. İlahi güç tarafından korunan ve kollanan... Rahmetli anneannem, evde bebek varsa, o eve kötülük uğramaz derdi.. Aslında koruyucu bir manevi zırh... Kendi kendini, hem etrafındaki küçük çemberi ve bu şifa gücünü kullanmayı keşfederse, belki de daha büyük çemberleri...  Anne destek çemberlerine katılın ve tüm insanlığa şifa gönderip, şifa alın. Bedeninin sadece bir kadın bedeni olmadığının, şifaya aracılık ettiğinin farkındalığıyla... 

Hamileler Korono günlerinde nelere dikkat etmeli?

Herkesin uyduğu izolasyon önlemleri, evde kalmak, toplu taşıma ve asansör kullanmamak, kalabalıklara girmemek, komşu ve akraba ziyaretleri yapmamak, eşiyle bile sınırlı temasta kalmak Egzersizi evde yapmak, evde sağlık hizmeti talep etmek (koşullar elverdiğince), kendiyle temasta kalmak, kendiyle sosyalleşmek, kalbine yolculuk yapmak, bebeğiyle anne karnında iletişim kurmak Moralini yüksek tutmak, kaygısını kontrol edebilmek, bağışıklığını güçlü tutmak, kendi gibi olan kız kardeşleriyle uzaktan bağlantıda kalmak, destek almak, destek vermek.

Emzirme eğitimi şimdi her zamankinden çok daha önemli  Onu emzirmek onu korumanın en harika yolu. Dünyaya gelince onu hayata emzirerek, başlatabilmek için, hamileyken mutlaka uzaktan bir emzirme eğitimine katılmanızı tavsiye ederim. Bu pek çok emzirme sorununu önler. 

Emziren anneler nelere dikkat etmeli?

Yukarıdakilere ek olarak bebeği dünyaya gelince, bebeğine ve onun eşyalarına dokunmadan önce ve sonra el yıkamak Emzirmeye devam etmek, emzirme problemlerinde mamaya başlamak yerine emzirme desteği almak, aşkla beslemek, eğer emzirmekten vazgeçmişse, bu pandemide emzirmeye yeniden başlamak geç değil, tam zamanıdır !