Korkutan zika virüsü hakkında merak edilenler

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Şafak Göktaş, son dönemlerde merak edilen zika virüsü hakkında önemli bilgiler verdi.

Zika virüsü, sivrisinek tarafından bulaştırılan bir virüstür. İlk defa 1947’de Uganda’da Zika Ormanı’nda, maymunlarda tespit edilmiştir. İnsanlarda ise 1968 yılında Nijerya’da hastalık yaptığı saptanmıştır. Daha sonra, Afrika, Amerika, Asya ve Pasifik’te çeşitli salgınlar yapmıştır.

Mayıs 2015’de Brezilya’daki sağlık kuruluşları Zika Virus Hastalığı ile karşılaşıldığını bildirmişlerdir.

BELİRTİLERİ

Hastalığın temel belirtileri; baş ağrısı, ateş, deride kızarıklık, pembe göz, konjonktivit ( göz iltihabı), kas ve eklem ağrısı, yorgunluktur. Bu belirtiler, yine sivrisinek ile bulaşan hastalıklar olan Deng Ateşi ve Chikungunya Virus Enfeksiyonuna benzerdir.

SİVRİSİNEKLERDEN BULAŞIYOR

Sivrisinekler, dünyada en sık insan ölümüne sebep olan hayvanlardır. Zika Virüs’ün oluşturduğu, Brezilya’da Mayıs 2015’de başlayan salgın, şu ana kadar bu virüs nedeniyle olan en büyük salgındır. 440.000 ile 1.300.000 arasında şüpheli vaka bildirilmiştir. 5000 üstünde mikrosefali (küçük kafa), 100 üstünde ölüm bildirilmiştir. Etkilenen ülkeler daha çok Güney ve Orta Amerika ülkeleridir. Avrupa’da da vakalar bildirilmeye başlanmıştır.

Aedes türü sivrisinekler tarafından bulaştırılır. Kan tranfüzyonu ile bulaştığını gösteren 1 vaka olmuştur. Zika Virüs’ün RNA’sı, amniyon sıvısında saptanmıştır. Bu da virüsün plasentaya geçip anneden bebeğe bulaştığının göstergesidir. Bugüne kadar, emzirmeyle bulaştığını gösteren bir vaka olmamıştır.

DİKKAT! EN TEHLİKELİ DÖNEM…

Hastalığın kuluçka süresi, sivrisineklerde 10 gün civarındadır. Virüsün konakları maymun ve insanlardır. Virüs ile infekte olan yenidoğanlarda, beklenenden daha küçük kafa çapı (mikrosefali) ve beyin hasarı görülür. En tehlikeli dönemin, hamileliğin ilk trimester (ilk üç ay) olduğu düşünülmektedir.

TANISI NASIL KONUR?

Bu hastalığın tanısı tükürük, kan, idrardan PCR testi yaparak ortaya çıkabilir. Test, belirtiler ortaya çıktıktan sonra ilk 3-5 gün içinde yapılmalıdır. Bunun dışında antikor testi de mevcuttur. Fakat belirtiler çıktıktan 5 gün sonra yapılabilir.

ÖNLEMİNİZİ ALIN

Hastalığın şu anda herhangi bir tedavi veya aşısı yoktur. Seyahat edenler, sivrisineklere karşı gerekli temel koruyucu önlemleri almalıdır. Sivrisinek kovan ilaçların işe yarayabileceği düşünülür. Aedes Aegypti türü sivrisineklerin sayısını azaltmak için çalışmalar başlamıştır.

TÜRKİYE ŞU AN RİSK ALTINDA DEĞİL

Türkiye şu anda risk altında değildir. Fakat virüs çok hızlı yayılmaktadır. Ama panik olacak herhangi bir durum yoktur çünkü hastalık oldukça iyi seyirlidir. Gebeler tehlike altında olduklarından enfeksiyonun yaygın olduğu yerlere seyahat etmemeleri gereklidir.

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Şafak Göktaş