“Korkunun üzerine gitmelisin” demek doğru mu?

“Panik atak ya da diğer kaygı bozukluğu yaşayan kişiler çoğu zaman atak anında ne yapması gerektiğini bilmezler. Bazen de bazı davranışları yaparlarsa daha kötü olacaklarını düşünerek bu davranışı yapmaktan çekinirler” diyen Psikiyatrist Dr. İbrahim Bilgen, “Korkunun üzerine gidilmeli mi?” sorusunu şu şekilde yanıtlıyor:

“Psikiyatrist ya da psikologlar, danışanlarına korkunun üzerine gidilmesi gerektiğini söyler. Aslında çoğu danışan bunun zaten böyle olduğunu bilerek tedaviye yönelir ama korkunun üzerine nasıl gideceklerini bilmezler. Bu yüzden kişinin korkusunu anlamadan ve kişiye bunun nasıl yapılacağını öğretmeden ‘Korkunun üzerine gideceksin’ sözünün pek anlamı yoktur. Hatta kişi ‘Bana bu sözü konuyla ilgili eğitim almış bir kişi bile söylüyorsa beni bu dünyada kim anlayacak’ diye daha da umutsuzluğa kapılır. Korkulan bir nesne ile yüz yüze gelmek esasında her insanı çok korkutan bir durumdur. Danışanlar aslında bu korkulan nesnenin ya da durumun fiziksel bütünlüğüne zarar vereceğini düşünerek onunla baş başa kalmaktansa yüz yüze gelmeden hayatta kalmayı tercih eder.”

Kaygı bozukluğundan kurtulmak isteniyorsa…

Psikiyatrist Dr. İbrahim Bilgen, konuyu şu şekilde örneklendiriyor:

“Düşünsenize, sizi öldüreceğine inandığınız ya da ölmekten daha kötü bir durum yaşatacağına inandığınız hangi durumla yüz yüze gelmek isterdiniz? Yani “Aslan zannettiğinizden mi yoksa aslandan mı daha çok korkardınız?” diye size bir soru soracak olsaydım, siz bunlardan hangisinden daha çok korkardınız? Sizi bilmem ama ben ikisinden de aynı düzeyde korkardım. Bana ‘Esasında bu aslan değil sen bunu aslan zannediyorsun, bu nedenle sen bana inan ve korkunu yenmek istiyorsan aslanın üzerine gitmelisin’ diyecek olan bir kişi hakkında inanın pekiyi şeyler düşünmezdim. Anlaşılmadığımı, kendimin gerçekten çok basite alındığını ya da zeka özürlü birisi olduğumun düşünüldüğünü zannederdim. Bu kişiye bu nesnenin aslan olmadığına inandırılmadan üzerine gitme çalışması yönünde bir davranış terapisi uygulanamaz. Yani kişi onun aslan olmadığını kavrayacak sonrasında bu zannetmeler soncunda hayatının ne kadar engellendiğini anlayacak ve ancak sonrasında bu hastalıktan kurtulmak istiyorsa üzerine gitmesi gerektiğini anlayacaktır. Sonrasında da nasıl gitmesi gerektiğini terapi esnasında öğreterek kişiyi bu olaya yönlendirirsek o zaman bu üzerine gitmelisin söyleminin bir anlamı olacaktır.”

Kaygı bozukluğu yaşayan kişilere yakınlarının yaklaşımı

Bilgen, aile yakınlarının davranışları hakkında ise şu yorumda bulunuyor:

“Sadece bu mesleği yapan bizler değil, kaygı bozukluğu yaşayan her insanın aile yakınları “Korkacak ne var korkunun üzerine gideceksin” sözünü kolayca söylememelidir. Yoksa kişiye yararınız olacağına, o kişinin anlaşılmadığını düşünerek kendisini yalnız hissetmesine neden olabilirsiniz.”