Kısırlık tanısı için yapılan testler nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Kısırlık sorunu gönümüzde gittikçe artıyor. Her 7 çiftten biri kısırlık sorunu ile karşı karşıya. Peki, kısırlık nasıl anlaşılır? Kısırlık değerlendirmelerinde yapılan testler nelerdir? Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Banu Kumbak Aygün, konuyla ilgili önemli bilgiler verdi.
Kısırlık probleminde erkek veya kadından kaynaklı sebepler olabilir ve her biri detaylı incelenerek varsa sorun ortaya çıkarılmalıdır. Bazen de tetkiklerde hiçbir sorun tespit edilemediği halde gebelik oluşmaz ve bu duruma ‘açıklanamayan’ ya da ‘sebebi belli olmayan’ kısırlık adı verilir.
Bazı belirtiler kısırlık olabileceğine işaret edebilir. Bu belirti ya da bulgular var ise kadın ya da erkeğin o anda veya ileride kısırlık sorunu olabileceği yönünde bilgilendirilmesi ve mümkünse önlem alınması uygun olabilir.
Kadında kısırlık olabileceğine işaret eden bulgular
Kadınlarda adet düzensizliği, tüylenme, adetlerin aşırı sancılı olması, daha önce karın içi ameliyatların geçirilmesi, daha önce rahim ya da yumurtalıklar ile ilgili operasyon geçirmiş olma, ateşli vajinal akıntılı hastalık geçirmiş olma, ailede erken menopoz olması, tiroit bezi hastalığı olması, doğuştan rahim anomalileri, memelerden sıvı gelmesi, saç dökülmesi, kadın yaşının 35 üzeri olması, aşırı ve hızlı kilo kaybı kadında kısırlık sorunu olabileceğine işaret eden belirti ya da bulgulardır.
Erkekte kısırlık olabileceğine işaret eden bulgular
Çocukluk çağında geçirilen testis operasyonu veya kabakulak enfeksiyonu, kemoterapi ya da radyoterapi uygulanmış olması, günde 10’dan fazla sigara içilmesi, cinsel fonksiyon bozuklukları (boşalma olmaması gibi), ailede kısırlık sorunu olması, kas yapmak için kullanılan vitamin veya besin takviyeleri, aşırı sıcak hamam veya sauna kullanımları erkekte kısırlık sorunu olabileceğine işaret eden belirti veya bulgulardır.
Kısırlık araştırmasında hangi testler yapılır?
Kadınlarda hormon testleri ve jinekolojik muayene ile vajinal ultrasonografi, gerekli görülen olgularda rahim filmi (HSG) kadında kısırlık sorununu ortaya çıkaran testlerdir. Şüpheli yani arada kalınan durumlarda MRI, laparoskopi ya da histeroskopi yapılabilir, hem tetkik hem de tedavi imkanı sağlayacaktır. Erkekte 3-4 günlük cinsel perhiz ile yapılan semen analizi erkek kısırlığını -varsa- ortaya koyacaktır.
Kadında kısırlık araştırılması için testler ve değerlendirmeler
Jinekolojik muayene ve ultrasonografi, kanda AMH denilen yumurta rezervini gösteren hormon testi ile TSH ve prolaktin yani süt hormonu, evli kadınlarda HSG (rahim filmi), ciddi kasık ya da adet ağrısı olan kadın veya genç kızlarda MRI ile ileri değerlendirme bazen de laparoskopi ve/veya histeroskopi ile tetkik ve aynı anda tedavi gerekebilir.
Erkekte kısırlık araştırılması için istenen testler
3-4 günlük cinsel perhiz sonrası yapılan semen analizidir. Bize sperm sayı, hareket ve yapısı hakkında bilgi verir. Eğer bu değerlerde sorun varsa bir üroloji hekimi ile bu konuda tecrübe ve mesleki birikimi olan bir üroloji uzmanıyla görüşülerek ileride gelişebilecek sorunların önü alınabilir.
Özetle, kadın ya da erkekte kısırlık olabileceğine işaret eden belirti ya da bulguların olduğu bireylerde bazı testler yapılarak kısırlık sorununun varlığı araştırılır. Hangi testlerin hangi sıra ile yapılacağına bu konuda tecrübeli bir jinekolog karar vererek sizi yönlendirecektir. İyi bir hekimin değerlendirme ve yönlendirmesi size zaman kaybı yaşamadan sorunu ortaya koyma ve mümkünse ileride kısırlık sorunu yaşanmaması için önlem alma olanağı sağlayacaktır.
Hürriyet.com.tr