Kekreyemiş nedir, faydaları nelerdir? Nasıl tüketilmeli?

İsveç kirazı ya da kekreyemiş olarak bilinen bu meyve yaban mersini ile aynı aileden geliyor. Antioksidan ve antienflamatuar özellikleri nedeniyle son yıllarda çok fazla bilimsel çalışmanın ilgi odağı olmuştur. 

Günde 1 tatlı kaşığından fazla tüketilmemeli

Avrasya’dan Kuzey Amerika’ya kadar geniş bir alanda ve kuzey yarım kürede yetişmektedir. Çiğ ya da kurutulmuş olarak tüketimi yaygındır. Özellikle İsveç’te reçeli,meyve suyu ve şurubu da geleneksel olarak kullanılıyor. Zengin flavanoid, polifenolik asitler, antosiyanin içeriğine sahip kekreyemiş, A-B1-B2-B3-C vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor açısından da iyi bir kaynak.Yetiştiği bölgeye ve toprak yapısına göre içerik oranları değişiklik göstermektedir. Buna ek olarak eser miktarda metal bileşikleri de içermektedir. Gereğinden fazla tüketiminin potansiyel olarak toksik bir etkisi olabilir. Toz/Şase gibi boyutlarında farkında olmadan yoğun oranlarda tüketim söz konusu olmaktadır. Nasıl olsa çok faydalı diyerek aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. Kahve yanında ya da ara öğünde 5-6 adet kullanılabilir. Sağlıklı atıştırmalıklara kuru meyve olarak eklenebilir. Günlük tüketimi 1 tatlı kaşığını geçmemelidir. Gebeler, kalp ve böbrek hastalarının tüketmeden önce mutlaka doktora başvurmaları gerekir.

Bazı raporlar, kırmızı, mor ve mavi meyvelerde bolca bulunan antosiyaninlerin serbest radikalleri etkili bir şekilde ortadan kaldırabilen iyi antioksidanlar olduğunu doğrulamıştır. Kekreyemiş üzerinde de yapılan çalışmalar mevcuttur ve halen devam etmektedir. İsveç kirazının gelecekteki yeni fonksiyonel gıdalar arasında önemli bir yeri olacağı düşünülmektedir. 

Radyasyona karşı koruyucu etkiye sahip

İnsanlar farkında olmadan telefon, bilgisayar gibi birçok manyetik alandan dolayı aslında her zaman arka planda radyasyona maruz kalıyor. Bunun sonucunda açığa çıkan serbest radikaller DNA, hücre zarı, enzimler gibi önemli makromoleküllere zarar verebilir ve hücre ölümüne neden olabilir. Hücrelerimiz doğal antioksidan savunma sistemleriyle bu etkilere karşı önlemlerini almış durumdadır ancak bazı durumlarda takviye destek gerekmektedir. İsveç kirazının radyasyona karşı koruyucu etkilerini araştırmak üzere 2012 yılında yapılmış bir çalışma İnternatinal Journal of Environmental Research and Public Health dergisinde yayınlanmıştır. İki gruba ayrılmış sağlıklı farelere 6 Gy gama radyasyona maruz bırakılmadan 14 gün önce, günde 1 kez ağız yolundan kekreyemiş (lingonberry) ekstratı verildi. Farelere ışın alınımından sonra 7.günde bakıldığında, ağız yoluyla ekstrat alan farelerin genel durumlarının ve kan profillerinin, ekstrat almayanlara göre daha iyi olduğu bulundu. Bu çalışma antosiyaninlerin radyasyona karşı koruyucu ve bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkilerinin olduğunu göstermektedir.

Sinir sistemini de olumlu etkiliyor

Obezite dünya çapında sürekli artan bir sağlık sorunudur ve metabolik bozuklukların ve tip 2 diyabet gibi komorbiditelerin gelişimine katkısı olan hafif dereceli bir iltihap ile ilişkilidir.İsveç Kirazı için Finlandiya Tampere Üniversitesinde gerçekleşen bir çalışmada yüksek yağlı diyetlerin neden olduğu obezite üzerinde İsveç Kirazı (Vaccinium Vitis-Idaea L.) takviyesinin metabolik ve inflamatuar yan etkiler üzerine yararları araştırılmıştır. Diyet, obezitenin ve olumsuz sağlık etkilerinin önlenmesinde önemli bir role sahiptir. Çalışmada sağlıklı beslenmenin bir parçası olarak, yaban mersini, kekreyemiş, çilek, ahududu, böğürtlen gibi polifenol bakımından zengin kırmızı meyvelerin sağlığı geliştirici etkileri olduğu ileri sürülmüştür. Otuz erkek fare, altı hafta boyunca düşük yağlı (LF), yüksek yağlı (HF) ve İsveç kirazı takviyeli yüksek yağlı (HF + LGB) diyet almak için üç gruba ayrıldı. İsveç Kirazı takviyesi, yüksek yağlı diyetin kan kolesterolü ve glikoz seviyelerinde olumsuz değişikliklere neden olmasını önledi. Glisemi üzerinde olumlu etkileri oldu.Takviye alan grupta obeziteden kaynaklı karaciğerde oluşan yağlanmanın azaldığı,kan trigliserid seviyelerinin düştüğü tespit edilmiştir. Gastrointestinal, kardiyovasküler ve sinir sistemi üzerinde de olumlu etkileri olduğuna dair çalışmalar mevcuttur.