Katarakt akıllı lenslerle tedavi edilebilir mi?

Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Mehmet Tahir Şam, ileri yaşlarda görülen göz hastalığı olan kataraktın bebeklikte hatta genç yaşlarda da hiçbir risk faktörü olmadan oluşabileceğine dikkat çekti. Tedavide akıllı lens seçeneğinin hasta konforu açısından öncelikli değerlendirilmesi gerektiğini söyleyen Op. Dr. Şam, gözdeki merceğin saydamlığını kaybetmesi sonucu kahverengi ve sarı renklenmelerin oluşmasıyla ortaya çıkan kataraktın, zamanında tedavi edilmezse görme duyusunun azalmasına hatta tamamen kaybolmasına yol açabildiğini kaydetti.

Her yaşta görülebilir

Normal koşullarda saydam olan merceğin ışığı gözün arkasına ileterek net bir şekilde görme duyusunun çalışmasını sağladığını vurgulayan Şam, "Ancak merceğin bir kısmının bulanıklaşması durumunda ışık yeteri kadar içeri giremez ve görüş etkilenir. Tedavi edilmeyen durumlarda bulanık alanlar genişler ve sayı olarak artar. Bulanıklık arttıkça görüş daha fazla etkilenir ve kişiyi günlük işlerini yapamaz hale getirir" dedi. Yaşlılıkta oluşan katarakt en çok bilinen tür, şeker veya hipokalsemi gibi sistemik hastalığı olanlarda, steroid türevi ilaçlar kullananlarda, göz yaralanmaları sonrasında, bazen de hiçbir risk faktörü olmadan genç yaşlarda da katarakt oluşabilir. Mehmet Tahir Şam, bebeklerin de kalıtımsal olarak veya anne karnındayken geçirilen enfeksiyonlar sonucunda kataraktlı doğabildikleri gibi yaşamlarının ilk yıllarında katarakt oluşabileceğini vurguladı.

Hastanın fark edeceği şikayetler

Kataraktın genellikle yavaş oluştuğuna işaret eden Şam, "Ağrı, sulanma, kızarma yoktur. Bazı kataraktlar, görüşü ciddi şekilde azaltacak bir düzeye ulaşmazken, bazıları da görüşü bütünüyle önler" dedi ve hastanın fark edebileceği bazı şikayetleri ise sisli, puslu, bulanık ve çift görme, renklerin zor veya soluk algılanması, gözlük camlarını sık sık değiştirme ihtiyacı, gözler üzerinde bir film varmış hissi, ışıkta gözlerin kamaşması olarak sıraladı. Op. Dr. Şam, görme bozukluğunun kişinin günlük yaşamını aksatacak kadar ilerlediğinde ise ameliyatla alınması gerektiğini vurgulayarak, şunları söyledi: "Eğer katarakt tamamen olgunlaşıp buzlu cam gibi opak hale gelmişse daha acil bir şekilde tedavi edilmelidir. Olgunlaşmış bir kataraktın şişmesi ve hatta göz içinde dağılması bile mümkündür. Bu gibi değişimler, kalıcı görüş kaybı tehlikesi taşırlar. Bebeklerde ve çocuklarda doğumsal kataraktlarda ise, görmenin engellendiği her durumda derhal ameliyat yapılmalıdır."

Akıllı lenslerle gözlük kullanımına son

Katarakt ameliyatları için değişik teknikler kullanıldığını ifade eden Mehmet Tahir Şam, "Halk arasında lazer olarak bilinen bir teknikle 1 milimetre kalınlıkta problar kullanılarak, lens kendi zarı içerisinde ses dalgaları ile parçalanarak dışarı alınır. Görüş netliğini sağlamak için lens zarı içine suni lens veya suni mercek konur" dedi. Bu teknik sayesinde hastanın uyanık olarak ve iğne yapmaya gerek olmadan damla ile uyuşturularak ameliyat edildiğini anlatan Op. Dr. Şam, hastanın ameliyatın ertesi günü normal yaşantısına dönebildiğini ifade etti.

Katarakt ameliyatlarında kullanılan merceğin türü ile ilgili bilgiler de veren Şam, akıllı lenslerin hem yakın hem uzağı görmeyi sağlayan çok odaklı göz içi lensi olduğunu söyledi. Çok odaklı lenslerin iki ya da üç odaklı olmak üzere iki farklı şekilde tasarlandığını da sözlerine ekledi ve şöyle devam etti: "Göz tedavisinde akıllı lens kullanıldığında hastaların tedavi sonrası gözlük kullanma gereksinimi olmaz. Akıllı lensler sayesinde hastalar gözlüksüz kitap okuyabilir, bilgisayar kullanabilir, televizyon izleyebilir ve uzaktaki yazılar rahatlıkla okunabilir. Ayrıca bu lensler günümüzün en gelişmiş göz içi lens teknolojilerinden biri."

Akıllı lensler genç hastalara da uygulanıyor

Genç ve orta yaş hastalarda katarakt ameliyatlarında akıllı lensin ilk seçenek olduğunun altını çizen Op. Dr. Şam, sözlerini şöyle sürdürdü: "İlerleyen yaşla beraber aktif hayatın içinde olan katarakt hastalarında da akıllı lens tercih nedenidir. 40 yaşını geçmiş uzakta ve yakında orta yüksek dereceli göz bozukluğu olan, gözlük ve kontakt lens kullanmak istemeyen ya da işleri gereği kullanamayan hastalar tedavi için uygun adaydır. Akıllı lens takılan her göz kendi başına hem uzağı hem yakını görebilecektir. 35-40 yaşından daha genç olanlarda ise göz numaraları eğer lazerle düzeltilemeyecek kadar çok yüksekse akıllı lens tedavisine başvurulabilir. Daha önce göz lazer operasyonu geçirmiş kişiler de, eğer göz içi lenslerindeki deformasyon nedeniyle görme azalması, uzağı veya yakını görememe sorunu yaşıyorsa akıllı lensi tercih edebilirler."