Güncelleme Tarihi:
“Kardeş kıskançlığı, kendine acıma, üzüntü, küçük düşme korkusu, can sıkıntısı, öfke, nefret ve intikam alma düşüncelerinin yanı sıra sevgi, koruma ve yakınlık hissetme isteği gibi karışık duyguların bir bileşiminden oluşmaktadır” diyen Çocuk Gelişim Uzmanı Nilüfer Karataş, çocuklarda kardeş kıskançlığını ele davranışları anlattı ve önlem için ailelere tavsiyelerde bulundu.
Çocuk o güne kadar evde kendisi ilgi ve sevgi odağıyken birden ikinci plana itilmiş gibidir. Artık anne-babasının ve diğer yakınlarının sevgi ve ilgisini kardeşiyle paylaşmak durumundadır. Sevilmediği düşüncesiyle anneden tamamen uzaklaşır, içe kapanır, yemek yememeye ve zayıflamaya başlayabilir.
Kabus gördüklerini, çişlerinin geldiğini bahane ederek ilgiyi kendi üzerlerine çekmeye çalışırlar. Altını ıslatma, parmak emme gibi davranışlarla önceki gelişim evresine göre gerileme görülebilir.
Hem gün içinde hem de geceleri aşırı sinirli olurlar. Huzursuz bir görünümleri vardır, sakinleşmekte zorlanır ve kimi zaman çevrelerindeki insanlara öfkeli davranabilirler. Kendine ya da eşyalara yönelik saldırgan davranışlarda bulunabilirler.
Evden ayrılmayı reddetmeyle birlikte, baş ağrısı, mide bulantısı gibi psikosomatik belirtiler; huzursuzluk, isteksizlik ve diğer stres belirtileri sık sık gözlenebilir.
Bazı çocuklar kıskançlık duygularını açıkça ortaya koyarak kardeşine vurma, onun oyuncağını kırma, “Ondan nefret ediyorum!” deme gibi davranışlar gösterirken; bazıları da bu duygularını bastırır ve aşırı sevgi gösterir, bu davranışın altında çoğu zaman anne-babanın sevgisini kaybetme, tepki görme korkusu yatar.
Anne-babaya sık sık onu sevip sevmediklerini sorma ve sevgilerinden bir türlü emin olamama yaşanabilir.
Ailelere öneriler
• Çocuğa kardeşiyle yarışacağı sözler söylemeyin.
• Kıskanan çocukla eskisi gibi vakit geçirilmeye devam etmeli ki öz güvenini yitirmesin.
• Yeni doğan bebeğe aşırı sevgi gösterisinde bulunmak yerine, var olan sevgiyi ilk andan itibaren paylaştırabilmeyi hedeflemek daha doğru olacaktır.
• Aşırı kaygı içeren tavırlarla çocuğu bebekten uzaklaştırmaya çalışmak, yapılabilecek en büyük hatalardan biri olacaktır.
• Çevredeki insanlar yeni doğan bebeğe çok ilgi göstererek diğer çocuğun onu kıskanmasına yol açarlar. Daha dikkatli ve bilinçli olmak gereklidir.
• Yeni doğan bebeği kötülemek diğer çocuk için hiç inandırıcı olmaz ve size olan güvenini kaybetmesine yol açar.