Güncelleme Tarihi:
Görülme sıklığı yüzde 15-20’ye ulaşan karaciğer yağlanması hastalığı, karaciğerdeki normal yağ oranın artışına göre kategorilere ayrılıyor. Prof. Dr. Hakan Şentürk, karaciğer yağlanmasının oluşumu ve tedavisini anlattı.
Karaciğer normalde yağ içeriği çok düşük bir organdır ve yağ miktarı yüzde 5’in altındadır. Bu oranın yüzde 5-30 arasında olması hafif, yüzde 30-70 olması orta, yüzde 70 üzeri ise ağır yağlanma olarak kabul edilmektedir. Karaciğer yağlanması, çoğu zaman başlı başına bir hastalık değildir ve vücuttaki sindirimsel dengesizliğin bölgesel bir bulgusudur. Vücudun tümünü ilgilendiren bu sindirimsel hastalığa “Metabolik Sendrom” denilmektedir.
Problemin Başlangıcı Şişmanlık
Sendrom, tıp dilinde farklı nedenler sonucu ortaya çıkan tipik bir hastalık biçimini ima etmektedir. Metabolik sendrumun parçaları arasında şişmanlık, kan yağlarında yükseklik, şeker hastalığı ve gizli şeker, ve hipertansiyon (sistolik yani büyük tansiyonun 135 mm/Hg, diastolik yani küçük tansiyonun 85 üzerinde olması) bulunmaktadır. Aslında burada problemin başlangıcı, şişmanlıktır.
Karnın Sağ Üstünde Dolgunluk Varsa…
Başlangıçta karaciğer yağlanması, tümüyle belirtisiz olabilir ve teşhis bir kan analizi sonucu karaciğerle ilgili anormallikler saptanması veya karın ultrasonografisi ile konulmaktadır. Bazı hastalarda bu devrede karın sağ üst yarısında ağrı veya dolgunluk bulunabilir. Hastalarımın önemli bir kısmı otomobil kullanma esnasında karın sağ üst yarısında bir sıkışmadan söz etmektedirler. Bu belirtinin nedeni, biriken yağ nedeniyle hacmi artan karaciğerin kapsülünün gerilmesidir. Karaciğer kapsülü, onu çevreleyen bir zar tabakasıdır ve gerilmeye karşı duyarlıdır. Bir diğer belirti de performans düşüklüğüdür, hastalar çabuk yorulmakta ve normalden fazla uyku ihtiyacı hissetmektedirler.
Karaciğer yağlanmasının sonucu sirozdur diye algılanmamalıdır. Ancak böyle bir riskin varlığı da göz ardı edilemez. Karaciğer yağlanmasının tek nedeni metabolik sendrom değildir. Alkol alımı da karaciğer yağlanmasının en sık rastlanan nedenlerinden birisidir. Bu konuyu alkole-bağlı karaciğer hastalıkları bahsinde daha detaylı inceleyeceğiz. Bazı ilaçlar da karaciğer yağlanmasına yol açabilmektedirler.
Korunma ve Tedavi
Karaciğer yağlanmasından korunmanın en etkin yolu şişmanlıktan ve özellikle karın bölgesinde yağ toplanmasından kaçınmaktadır.