Kapalı çikolata kisti ameliyatı nasıl yapılır?

Laparoskopik cerrahi yani kapalı ameliyatlar çikolata kisti ameliyatı için önerilecek altın standart cerrahi tedavi yöntemidir. Çikolata kistinin tekrarlayıcı niteliğinden dolayı ve açık ameliyatla ulaşılamayacak bölgelere laparoskopi ekipmanının ulaşma avantajından dolayı çoğunlukla kapalı tekniğin kullanımı tercih edilir. Kapalı çikolata kisti ameliyatının en büyük avantajları karın açılmadığı için barsak tıkanıklığı olmaz, hasta 2 saat içinde yemek yiyip ayağa kalabilir.

Kapalı çikolata kisti ameliyatı genel olarak bilindiği şekilde sadece yumurtalıklara yönelik yapılmaz. Yumurtalıkta görülen kistik form endometriozis hastalığının sadece yumurtalıkta yarattığı hastalığın ismidir. Maalesef hastalık sadece yumurtalıkta sınırlı kaldığı çok az görülür. Çikolata kisti olarak bilinen bu hastalıkta ameliyatta öncelik yapışıkların açılması ve hastalığın evrelenmesidir. Ardından çikolata kisti ameliyatı ile odakların dışarı çıkartılması ya da küçültülmesi cerrahisine geçilir. Barsak yüzeyindeki noktasal odaklar haricinde mümkün olan en çok çikolata kisti dokusu çıkarılmalıdır. Barsak yüzeyinden daha derine barsak duvarına ilerlemiş hastalıkta barsağın yüzeyinin onarımı ya da bir bölümünün çıkarılması gündeme gelebilir.

KAPALI ÇİKOLATA KİSTİ AMELİYATI YÖNTEMİNİN AVANTAJLARI

Ameliyatın 15-20 kat büyütmeli kameralarla yapılması görüntüyü iyileştirirken açık cerrahide asla ulaşılamayacak bölgelere laparoskopi el aletleri ulaşır. Karın açılmadığı için ameliyat yapışıklık yapmaz, buna karşın eski ameliyat yapışıklıkları olmaz. Büyük bir kesi olmadığı için kesi yeri fıtığı olmaz.

Özellikle derin yerleşimli barsaklara yerleşen endometriozis odaklarının temizlenmesinde laparoskopik kolorektal cerrahide uzman genel cerrah yer alır. Mesane ye böbrekten gelen idrar yolları eğer hastalıktan etkilenmiş ise üreter kontrolleri laparoskopik cerrahi deneyimi olan ürolog tarafından geçekleştirilir. Multidisipliner dediğimiz konusunda birden fazla uzmanın gereken kontrolleri sağladığı ameliyatın sonuçları da daha yüz güldürücü olur. Bu yaklaşım komplikasyon oranlarını en aza indirir.

KAPALI ÇİKOLATA KİSTİ AMELİYATI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLERİ

Hastanın daha önce açık ya da kapalı çikolata kisti ameliyatı geçirmiş olması tekrar kapalı çikolata kisti ameliyatı geçirmesi için engel teşkil etmez. Açık cerrahi önerilen hastalar kapalı cerrahi seçenekleri için endometriozis ve kapalı laparoskopik cerrahi deneyimi olan ekiplerden ikinci görüş almalıdır.

Kapalı çikolata kisti ameliyatı kamera eşliğinde yapılan ve milimetrik olarak ilerleyen bir ameliyattır. Bu nedenle hastalığın yaygınlığı, ilk ya da tekrarlayan ameliyat olması cerrahi süresini önemli derecede etkiler. Sadece yumurtalıkta sınırlı bir kiste müdahale 60-90 dakika sürerken, yaygın ve derin çikolata kisti hastalığında süre 270-300 dakika arasında sürebilir.

Eğer çikolata kisti ameliyatı, çok yaygın bir çikolata kisti hastalığına bağlı olarak yapılmamışsa hasta ameliyatın ertesi gün taburcu edilebilir. Barsaktaki çikolata kisti odaklarının çıkarılması ameliyatı yapılmışsa bu süre barsak kaçak kontrolü için 5 güne kadar uzayabilir.

DERİN ENDOMETRİOZİS AMELİYATI NASIL YAPILIR?

Kapalı cerrahi yönteme alternatif olarak robotik cerrahi yöntemde çikolata kisti ameliyatı için uygulanabilir. Getirdiği ek maliyet ve robot kolların bası hissi hassasiyeti olmaması kullanımının yaygınlaşması konusunda engel olmuştur.

Bu cerrahinin basamaklarını inceleyecek olursak karın içi karbondioksit gaz dolumu ve görüntülemenin sağlanmasını takiben karın içi yapışıkların açılır. Rahim karın duvarına asılır. Pararektal fossa denilen son barsağın iki yanına boşluklar açılır ve idrar kanalı (ureter) görüntülenir. Son barsağın yapışık olduğu rahimden çikolata kisti nodulü barsak yüzeyinde bırakılarak ayrılır, vajen ya da rahim duvarındaki odağın çıkarılmasının ardından bu dokunun laparoskopik onarımı, barsak duvarındaki nodülün (odağın) shaving (kazıma) yöntemi ile çıkarılıp onarılır ya da hastalık barsak duvarına derin yayılım göstermişse barsağın o bölümünün çıkarılır. Barsak duvarına yönelik barsağın doldurularak hava, sıvı boyar madde kaçak testleri ve gerekirse ameliyat içinde rektosigmoidoskopi yapılır. Karın iç zarındaki odaklar çıkarılır veya yakılır.

Barsak duvarına yönelik cerrahilerde barsak cerrahının kararına göre kaçak riskinin yüksek olduğu durumlarda sekiz hafta süreyle karın duvarına koruyucu ileostomi denilen barsak torbası konulabilir. Bu tamamen hastanın güvenliği içindir. Sekiz hafta sonra barsak duvarı iyileşip kaçak ihtimali ortadan kalkınca içeri alınarak kapatılır.

Ameliyatta karışılabilecek durumlar tamamen hastalığın yaygınlığı ile ilgilidir. Bu nedenle hastaya bu konuda geniş bilgilendirme yapılır. Laparoskopi hem tanı hem tedavi amacıyla yapılan bir cerrahidir. Hastalık beklenenin ötesinde ileri evrede ya da daha erken evrede ortaya çıkabilir. Önemli olan cerrahi ekibin hastalık hangi evrede çıkarsa çıksın işlemi tam olarak tamamlayacak kapasitede olmasıdır.

LAPAROSKOPİK ÇİKOLATA KİSTİ AMELİYATI SONRASI GEBELİK

Bu durum hastalığın evresi ve yapılan koruyucu cerrahi ile ilgilidir. Yumurtalığın korunması esastır. Çikolata kisti kapsülü çıkarılırken yumurtalık dokusu korunması için maksimum özen gösterilmelidir. En deneyimli ellerde bile yumurtalık rezervi kaybı riski söz konusu olabilir. Bunu azaltmak için yumurtalığı yakarak kanama kontrolü sağlayan enerji sistemlerinden ve koparıp çekiştirilerek yapılacak cerrahilerden kaçınmaktayız. Gerekirse yumurtalıktan ayrılmayan kist tabanı yumurtalık rezervini korumak amacıyla kesilebilir. Bu tekniklerin uygulanımı eğer tüpler sağlıklı ve sperm yeterli ise ilk 6 ayda gebelikle sonuçlanır. Tüpler hasarlı yani hastalıktan etkilenmiş ise çıkarılmaları ve 8 hafta içinde tüp bebek uygulaması yapmak esastır.

Hastalık tekrarlayıcı niteliği nedeniyle sürekli takip gerektiren bir yapıya sahiptir. Üreme çağı boyunca baskılayıcı ilaç tedavileri, çocuk tedavisi ve tekrarlayan cerrahiler gerektirebilir.