Güncelleme Tarihi:
"Kişiye özel hazırlanacak beslenme programları, sağlığınıza sağlık katar" diyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Korkmaz, tedavi gören kanser hastalarının yaşadığı sıkıntılara karşı şu beslenme önerilerinde bulundu:
Hayatımızın her döneminde olduğu gibi kanser tedavisi görülen dönemde de yeterli ve dengeli bir beslenme programı uygulamak önemli. Tedavi süreci içerisinde yeterli ve dengeli bir beslenme planı uygulamak, hastanın kendini daha iyi hissetmesine ve tedaviye bağlı oluşabilecek yan etkilere karşı daha dayanıklı olmasına yardımcı olur.
Tedavi süresi içerisinde beslenme alışkanlıklarında farklılıklar ortaya çıkabilir. Örneğin verilen bazı kemoterapi ilaçları iştahsızlığa, bazıları ise bulantı ve kusmaya yol açabilir. Bu gibi durumlarda beslenmede kişiye özel yapılacak düzenlemeler tedavi sürecini olumlu yönde etkileyecektir.
Tedavi süresince ve sonrasında yağ tüketimi azaltılmalı ve yağlı etlerden mümkün olduğunca uzak durmaya dikkat edilmeli. Bu nedenle bazı günlerde et ürünleri yerine nohut, mercimek, kuru fasulye gibi kuru baklagiller tercih edilebilir. Ancak bazı tedavilerde gaz, şişkinlik görülebilir veya tedavi öncesinde geçirilmiş operasyonlar nedeniyle hassasiyet olabilir. Bu durumda kuru baklagillerden kaçınmak gerekebilir.
Günde en az beş porsiyon her renkten sebze ve meyvelerden tüketilmeye özen gösterilmeli (Turunçgiller, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve sarı kök sebzeleri vb.). Farklı renklerdeki sebze ve meyveler fitokimyasallar olarak bilinen sağlığı geliştirici öğeler içerir.
Kemoterapi sonrasında ağızda oluşabilecek kötü tadı uzaklaştırmak için ağız, yemekten önce bir tatlı kaşığı karbonat, 3/4 tatlı kaşığı tuz ve bir bardak ılık sudan oluşan karışımla çalkalanmalı. Aşırı tatlı, yağlı, baharatlı gıdalar bulantıları arttırabilir. Bu nedenle baharatlı, acılı ve sıcak yemekler yerine yumuşak, oda ısısında veya ılık yenebilen gıdalar tercih edilmeli. Gün boyu meyve suları ve tuzsuz ayran içilebilir.
Bulantıyı hafifletmek ve ağızda oluşacak acı ve metalik tadı azaltmak için şekersiz, limonlu, naneli şeker ve sakızlar tüketilebilir. Ayrıca metal çatal-bıçak yerine plastik malzemeler kullanılabilir.
Çok miktarda kusma varsa dehidratasyon (vücuttan elektrolit ve sıvı kaybetme) önemli bir sorun haline gelebilir. Bu sürede zor da olsa bol sıvı almaya çalışılmalı. Kustuktan sonra ağız su ile çalkalanmalı. Bir süre bekledikten sonra elma suyu, ılık tavuk suyu çorba, komposto gibi içecekler tercih edilebilir. Eğer yeterli miktarda sıvı alınamıyorsa mutlaka doktora danışılmalı.
Kanserde uygulanan tedavi şekilleri her kişide ayrı yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle gerek kemoterapi tedavisi sırasında gerekse sonrasında uygulanacak beslenme tedavisinin kişiye özel olması gerekir. Tedavi gören kişinin besin alımının yakından takip edilmesi, besin alımında istenilen düzeylere ulaşılamadığı durumlarda, doktorunun da bilgisi doğrultusunda özel beslenme destek ürünleri kullanılması önemlidir.
Zaman zaman medyada bazı besinlerle ilgili ‘kansere çözüm’ gibi abartılı haberler yapılsa da kanser tedavisinde tek bir besinin bu tip mucizevi bir etkisi olamaz. Bilgi kirliliğinin bu kadar çok olduğu bir ortamda, kanser tedavisi sırasında ve sonrasında beslenme konusunda en doğru bilgi doktor ve diyetisyenlerden alınabilir. Özellikle kemoterapi sırasında alınan ilaç tedavisini olumsuz yönde etkileyebileceği için doktor/diyetisyen kontrolü dışında hiçbir ilaç ya da bitkisel destek ürünü kullanılmaması çok önemlidir.