Güncelleme Tarihi:
Geçtiğimiz günlerde Avustralya’dan bir haber hepimizi mucizelerin varlığına inandırdı. Ölümü doğrulanan bir prematüre bebek, vedalaşması için annesinin kucağına verildi ve tam 2 saat sonra hayata döndü. Acaba gerçekten bu bir mucize miydi?
Konuyu daha derin araştırmak adına sizler için Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Kadir Tuğcu’dan bilgiler aldık. “Bebeklerde, bilhassa prematüre denilen erken doğmuş bebeklerde en korkulan durumlardan biri, bebeğin vücut ısısının düşmesi (Hipotermi) durumudur. Bu durumdaki bir bebek gerekli müdahaleler yapılmazsa kaybedilebilir.
Hipotermi Nedir?
Vücut ısısının normal değerlerinin altına düşmesi durumudur. Beden derecesi olan 36.5° C alt sınır değil, ortalama beden derecesidir. Üst sınır, makattan 39°C, koltuk altından 38.5°C’ dır ( Çocuklarda üst sınır, makattan 38°C ve koltuk altından 37.5°C olarak da kullanılabilir). Alt sınır, makattan 35.5°C ve koltuk altından: 35.5°C un altındaki değerlerdir. Bu değerlerin altı “Hipotermi” olarak kabul edilir.
Hipotermi, iç veya dış sebeplerden kaynaklanıyor olabilir. Dış sebepler daha ziyade erişkinlerde, spor veya savaş sırasında görülebilir. Burada soğuğa maruz kalmak esas sebeptir. Bizim konumuz, iç sebeplerle olan hipotermidir.
İç Sebeplerden Kaynaklanan Hipotermi
Prematürelik, enfeksiyonlar, beyin hasarları, anoksi, hipoglisemi, hipotiroidi, bazı ilaçlar, kimyasal maddeler, zehirlenmeler ve şok ile olan ısı düşmeleridir.
Prematüreler, gerekli yağ dokusuna sahip olamadıklarından iç ısılarını yükseltmekte zorlanırlar. Bu sebeple, hastanelerde kuvöz denilen cihazlarla bu tip bebeklerin ısıları sabit derecelerde tutulmaya çalışılır.
Bu cihazlar hem çok pahalıdır hem de aşırı elektrik sarfiyatına neden olmaktadır. Fakir ülkelerde, bu durumdaki bebekler, annelerinin çıplak göğüslerine, çıplak olarak yatırılır ve sarılırlar. Anne ısısı sabit olduğundan, bu sistem hem daha etkili hem de daha ucuzdur. Ayrıca annenin hareketli olması, bebekteki gazı da önler ( Bebek gazının sebebi, hareketsizliktir). Bu işleme ise Kanguru Tedavisi adı verilir.
Hipotermideki bir bebeğe, 36.5°C dan daha yüksek ısılarda sıcak tatbik edilmesi, daha kan dolaşımı düzelmeden hücre içi ısısını yükselteceği için, oluşan metabolizma ürünleri hücreye zarar verebilmektedir. Sıcak tatbiki, asla vücut ısısı olan 36.5°C den yüksek olmamalıdır.
Kanguru Tedavisi 2. Dünya Savaşı’nda Bile Kullanılmış
2. Dünya Savaşı’nda, Atlantik Okyanusu’nun soğuk sularında uçağı düşen ve uzun süre soğuk su içinde kalan pilotları kurtarmak için de bu yöntem kullanılmıştı.
Isı Ölçümü Nasıl Yapılıyor?
Isı ölçümü, günlük hayatımızda iki sistemle yapılır.
1-Anders Celcius’un tarif ettiği, suyun donma derecesini 0°C, kaynama derecesini 100° C kabul eden, (Daha önce Centigrade denilen) sistem, Celcius derecesi.
2- Gabriel Daniel Fahrenhait’ın tarif ettiği, suyun donma derecesini 32°F, kaynama derecesini 212°F kabul eden sistem, Fahrenhait derecesi.
Sanayide kullanılan bir üçüncü sistem daha vardır. Lord Kelvin’in tarif ettiği, suyun donma derecesini 273°K ve kaynama derecesini 373°K kabul eden sistem, Kelvin derecesi.”
Çocuk Hastalıkları Uzmanı
Kadir Tuğcu