Güncelleme Tarihi:
Kırmızı pancar, yumru kökü çok lezzetli ve sağlığa son derece faydalı toprak altında yetişen bir kök sebzedir. Kırmızı renkli besinlerin kansere ve kalp damar hastalıklarına karşı bilinen koruyucu etkileri çoğunlukla kırmızı lahanada olduğu gibi antosiyanin içeriğine bağlıdır. Kırmızı pancara bu rengi veren ise betalain grubu maddelerdir ve bu açısından eşsizdir.
Kronik hastalıkları engeller: Birçok besinde bulunmayan, hücreleri, enzim ve proteinleri koruyan betalain grubu bir madde içerir. Bu maddenin iç organları koruyucu, kalp damar hastalıkları gibi kronik hastalıkları engelleyici çok büyük faydası vardır. Yalnız bu fayda, betalainleri vücudunuzun kullanabilme yeteneğine bağlıdır yani genetik yapınızla ilgilidir.
Birçok kanser türünün ilerlemesini yavaşlatır: Hayvanların içme sularına katılarak yapılan deneylerde kalın barsak, mide, sinir sistemi, akciğer, meme, prostat kanserlerini engellemede ve ilerlemesini yavaşlatmada etkili bulunmuştur. İnsanlarda pankreas, meme ve prostat kanserinde kullanımı ile ilgili çalışmalar yürütülmektedir.
Kanın temizlenmesine yardımcıdır: Kanın temizlenmesi ve karaciğerin zehirlerden arınmasına yardımcı olduğu bilinmektedir.
Kan dolaşımını kolaylaştırır: Yapılan bazı çalışmalarda pancarda bulunan nitrat denilen maddenin vücutta nitrik oksite dönüşerek damarları genişlettiği, kan dolaşımını kolaylaştırdığı, tansiyonu düşürdüğü gösterilmiştir.
Pancar suyu dinçlik sağlar: Egzersiz öncesi içilen pancar suyunun egzersize dayanıklılığı arttırdığı, dinçlik verdiği bilinmektedir.
Çalışmalara göre çok yüksek besin değeri nedeniyle haftada 2 gün, yarım veya bir bütün pancar ya da aynı aileden pazı, ıspanak, kinoa tüketimi önerilmektedir. Bazı kişilerin pancar tüketimi sonrası 24-48 saat kadar süren idrar ve dışkıda koyu kırmızı renk değişimi görülebilmektedir. Bu durumdakilerin demir metabolizma bozukluğu veya sık böbrek taşı düşürme sorunu olabilir, hekimlerine danışmadan fazla pancar tüketmemeleri önerilir.
Tüm yıl boyunca bulunabilmektedir fakat Haziran Ekim arası besin değeri daha yüksektir. Küçük veya orta boyu, kökleri ve yaprakları canlı ve sağlam olanı, yüzeyi düzgün ve çatlağı eziği, lekeleri olmayan, koyu canlı renkli olanları seçilmelidir. Yaprakları ve kökleri, suyunu kaybetmemesi için çok dipten kesilmemelidir, tepeden yaprakları 4 cm, alttan kökleri 2 cm bırakacak kadar kesilmesi uygundur.
Havası iyice alınmış plastik torbada, yıkanmadan buzdolabında 3 hafta kadar saklanabilir. Yaprakları da yıkanmadan aynı şeklide saklanırsa 4 gün kadar tazeliğini korur.
Soğuk suda, içindeki kırmızı suyu akıtmamak için zedelemeden yıkanmalıdır. Çok faydalı olan betalainler, ısıya fazla dayanıklı değildir. Besin değerini kaybetmemesi için en sağlıklısı çiğ yenmesidir. Çiğ sevmeyenler ince dilimler halinde seramik veya çelik tavada 1 dakika kaynatarak garnitür veya salataya ekleyebilir.
Pişmiş olarak yenecekse bütün veya 4'e bölünüp, 15 dakikayı geçmeyecek şekilde buharda veya kaynatarak, veya 1 saati geçmeyecek şeklide hafif-orta ısıdaki fırında pişirilmesi uygundur. Pişirilirken limon veya sirke konursa rengi açılır, daha koyu bir renk istenirse kabartma tozu sodyum bikarbonat eklenebilir.
Ayrıca meze olarak taze limon suyu, sızma zeytinyağı ve baharatlarla marine edilerek de tüketilebilir.