Kalıcı yaşam dönüşümü nasıl mümkün olur?

Uzman Psikolog Şeyma Çavuşoğlu Itri; Yeni yılın ilk ayını geride bırakmışken, kendimize verdiğimiz yeni yıl sözleri geliyor akla. Belki daha iyi beslenmeye, daha sağlıklı yaşamaya ve hayata geçirmek istediğimiz olumlu değişimleri yaşam tarzı olarak benimsemeye niyetlenmiştik. Peki, ne kadar gerçek oldu bu sözler? Gelin bu yılı farklı kılalım ve sözlerimizi tutalım. Nasıl mı? Bebek adımlarıyla…

Yaşam tarzını değiştirmek oldukça zor ve meşakkatli bir iştir ve çoğu kez her şeyin aynı anda değişmesi olarak algılanır. Bu defa, bu başlangıca bir devrim, başka bir deyişle bir dönüşüm olarak bakmakla başlayabiliriz. Yani bu bir anda olacak bir değişimden ziyade, adım adım hayata geçirilecek bir süreçtir.

İnsan çoğunlukla rutinleri seven, tanıdık gelenleri yapmaktan haz duyan ve sıkılsa dahi bildiğinden şaşmayan bir varlıktır. Dolayısıyla, değişim korkutur ve ürkütür. Oysa yaşam dönüşümü bir süreç olduğunda, ne zaman ne kadar hazır hissederse kişi o kadar ilerleyecektir girdiği yolda. Zorla, istemeden, apar topar atlamak zorunda değildir yeni alışkanlıklara. Şartlar, kişinin istek ve ihtiyaçlarına bağlı olarak şekillenecektir.

İnsan ilk bocalamayı atlatarak dönüşümün ilk adımını attıktan sonra, en zorlayıcı kısım plana sadık kalmaktır. Eski alışkanlıklar geri gelme eğilimindedir ve yenilikler zor gelmeye başlamıştır. Buna karşı alınabilecek en faydalı önlem, planlama sürecinde sadık kalınabilecek, gerçekçi ve zorlama derecesi düşük adımlara, yani bebek adımlarına, bölerek bir dönüşüm planı çıkarmaktır. Zorlandığını hissettiğinde ise kişi, başarısızlık hissine kapılamadan, planını yeniden gözden geçirmeli ve gerekirse uyarlamalıdır.

Başarılı bir dönüşüm planı küçük ve net adımlardan oluşur. Büyük hedeflere yönelik basamakların ayrı ayrı, anlaşılır olarak tasarlanması, gerekirse kağıda dökülmesi önemlidir. Başarıya giden yolda, ana hedefin yanında her adım ayrı bir hedef olarak algılanmalı ve sonlandığında insan kendini ödüllendirmeyi ihmal etmemelidir.

Dönüşüm planı, değişim sürecinde kişiye rehberlik edecek bir yol haritasıdır. Bu maceranın keyifli geçebilmesi ve ortaya çıkabilecek engellerin zorlanılmadan çözülebilmesi için haritaya sahip olmak kadar bu haritaya ait detaylara da hâkim olunmaya çalışılmalıdır. Yalnızca ana yolların adları yeterli olmayacaktır. Ara sokakları, hatta sokakların yönlerini, çıkmaz sokakları ve belki de haritaya şekil verebilecek ana binaları da olabildiğince bilmek de fayda vardır.

Son olarak, pratik yapmanın ve hatalardan öğrenilen derslerin, dönüşümün en temel gereksinimleri olduğu unutulmamalıdır. İnsan, doğru ve yanlışlarıyla bir bütündür. Dolayısıyla, hatalar ve sapmalar mutlaka olacaktır. Dönüşüm sürecinde de her şeyin kusursuz ilerlemesini ve dönüşümün birebir hayal edildiği şekilde gerçekleşmesini beklememek gerekir. Beklentilerimizi gerçekçi tutmak, memnuniyetimizi arttırarak daha keyifle arzu ettiğimiz adımları atmamızı sağlayacaktır.

Dönüşüm eylemi başlı başına zor alınan bir karar ve cesaret gerektiren bir süreçtir. Destek almak, bir dostu, belki de aileyi sürecin bir parçası yapmak kişiye iyi gelecektir. Ama her şey bir yana değişmek isteyen kişinin kendisini takdir etmesi çok önemlidir. Sadece başlığına takılıp bu yazıyı okumuş olmak dahi üzerinde durulması gereken ve aferini hak eden bir adımdır.