Güncelleme Tarihi:
Günümüzde teknolojinin hızla ilerlemesi ile hastalıklar da çok erken safhalarda artık tespit edilebiliyor. Bu gelişmelerden yararlanmak için teknolojinin nimetlerinden faydalanmak gerekiyor. Hiçbir problem bile olmasa kişilerin belirli yaşlarda ve aralıklarla bazı testleri yaptırmaları gerekiyor.
Söz konusu kadınlar olunca yaptırmaları gereken testler yaş grubuna göre farklılıklar gösteriyor. Bu testler, 40 yaşa kadar ve 40 yaşından sonra olarak incelenebilir. Jinekolog Ayşe Darama, tüm bu testler hakkında bilgiler verdi.
Pap smear testi: Jinekolojik muayene 18 yaşından sonra yılda bir kez ve aktif cinsel yaşam varsa pap smear testi ve vajinal ultrasonografi yapılmalıdır. 40 yaşına kadar pap smear 3 yılda bir, her yıl muayene olmak ve hiçbir sorun olmaması kaydıyla yapılmalıdır. 40 yaşından sonra ise pap smear her yıl 1 kez mutlaka yenilenmelidir. Pap smear testi jinekolojik muayene sırasında rahim ağzı ve vajinal sekresyondan alınan sürüntünün patolojik incelemesinin yapılmasıdır. Çok kolay yapılan ağrısız bir işlemdir. Rahim ağzı ve rahim kanserleri çok erken safhada bu testle yakalanabilmektedir.
Meme muayenesi: 20 yaşından itibaren kadınlar her adet dönemi bitiminde meme kontrollerini kendileri yapmalı, bunun nasıl olacağı konusunda doktorları tarafından eğitilmelidir. 20-40 yaş arasında meme muayenesi uzman doktor tarafından 3 yılda bir yapılmalı, muayenede ele gelemeyecek kadar küçük patolojilerin tespiti için de meme ultrasonografisi yapılmalıdır. 40 yaşından sonra ise her yıl meme muayenesi, mamografi ve meme ultrasonografisi yapılmalıdır.
KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ NASIL YAPILIR?
20 - 30 yaş arasında genel dahili muayene: Açlık kan şekeri, kan yağları, kolesterol seviyesi, karaciğer ve böbrek testleri, tiroit testleri, kanda prolaktin seviyesi tespiti, gaitada gizli kan, parazit tespiti, HIVtesti, hepatit b ve c testleri, direkt akciğer grafisi, karın içi organların ultrasonograik taraması, senede 3-4 kez belirli aralıklarla kan basıncı (tansiyon) ölçümü şeklinde sayılabilir. Her şey normalse ve hiçbir sağlık sorunu yoksa bu testler 5 yılda bir yapılmalıdır. 40 yaşından sonra bu incelemeler 2 yıl aralıklarla tekrarlanmalıdır. Sigara içiliyorsa akciğer grafisi senede bir kez yenilenmelidir.
40 - 50 yaş arası testler: 40 yaş civarında gastroskopi (mide içinin bir cihaz vasıtasıyla direkt gözlemlenmesi), 50 yaş üstünde kolonoskopi yapılmalı ve problem gözlenmiyorsa 5 yılda bir tekrarlanmalıdır. 50 yaş üstünde yılda iki kez gaitada gizli kan baktırılmalıdır. Çok ucuz ve kolay olan bu testle hazım sisteminde kanamaya sebep olan kanser vakaları yakalanabilir. 40 yaş üstünde göz tansiyonu ve göz dibi muayenesi yapılmalıdır, sorun yoksa 5 yılda bir tekrarlanabilir.
Menopoz öncesi: 45-50 yaş aralığında kemik yoğunluğu ölçümü yapılmalı, daha sonra 4 yılda bir yapılacak ölçümlerle mukayese etmek için saklanmalıdır.
Kilo kontrolü: Kadın sağlığında en önemli noktalardan biri vücut ağırlığını ve yağ oranını ideal seviyelerde tutmak, kilo kontrollerini ihmal etmemektir. Meme, kolon, rahim kanseri, safra kesesi hastalıkları ve diyabetin kilolu kadınlarda, zayıflara göre daha fazla oranda görüldükleri ispatlanmıştır.