Kadınların “ayaklarını vuran” hastalık

Daha çok kadınlarda 30 - 40'lı yaşlardan sonra artış gösteren, ayak başparmağında çıkıntı, ayakta ağrı ve ayakkabı giyiminde zorlukla tanımlanan hastalığın adı Halluks Valgus'tur. Ortopedi ve Tramatoloji Uzmanı Prof. Dr. Şeref Aktaş, Halluks Valgus ile ilgili tüm ayrıntıları paylaştı.

Halluks valgusta başparmağın 1. tarak kemiği üzerinde 2. parmak tarafına açılanması görülür. Tarak kemiği – parmak ekleminde yumuşak dokularda kontraktür ve kapsüler yapılarda uzama görülür. Başparmakta kemik çıkıntı gelişimi ve eklemdeki şekil bozukluğu ile başparmağın yük taşıma fonksiyonu azalır.

Halluks Valgusa ne yol açmaktadır?

• Aile hikayesi vardır. Halluks Valguslu hastaların büyük kısmında aile büyüklerinde de bu hastalık görülür.

• Dar yüksek ökçeli ayakkabılar bir kısım hastada gelişimde rol oynarken bir grup hastada ise devamlı spor ayakkabısı gibi rahat ayakkabı giyimine rağmen hastalık görülebilmektedir.

• Aşil tendonu kısalığı olan kişilerde de Halluks Valgus daha sık görülmektedir.

• Ayağın ileri düzeyde içe basması, düz tabanlıkta Halluks Valgus ve diğer parmak şekil bozukluklarına neden olabilmektedir.

• Eklemlerde gevşeklik normalin üstü hareket olduğu durumlarda da Halluks Valgus görülür.

Tanı da fizik muayene yeterli midir?

Fizik muayene, son derece önemli olmakla beraber hastalarda ön - arka ve yan ayak grafileri çektirilerek radyolojik muayene de yapılır ki tüm bu verilerle halluks valgusun derecesi saptanıp hastaya uygulanacak operasyonun tipine karar verilir. Burada doğru karar vermek sonradan deformitenin tekrarlamasını engellemek için çok önemlidir.

Tedavi cerrahi midir? Ameliyatsız tedavi mümkün müdür?

İlk tedavi seçeneği ameliyat değildir. Tedavide;

• Önü geniş rahat ve yumuşak ayakkabılar

• Parmak arası makara

• Halluks valgus gece ateli

• Ayak arkı düşük olan hastalarda ortopedik tabanlık kullanımı önerilir.

Ne zaman cerrahi tedavi yapılmalıdır?

Tüm ameliyatsız tedavi yöntemlerine rağmen ağrısı devam eden ve ayak ağrısının günlük hayatlarını etkilediği hastalarda cerrahi tedaviye başvurulur.

Nasıl bir cerrahi tedavi uygulanır?

Cerrahi tedavi, hastalığın derecesi ve kemik deformitesinin görüldüğü bölgeye göre farklılık göstermektedir. Sıklıkla uyguladığımız operasyonlar tarak kemiğinin başparmağa yakın olan bölgesinde yapılanlardır.

Bazı hastalarda tarak kemiğinin başlangıç yerinde operasyonlar yapılmaktadır ki bu hastalarda ameliyat sonrası erken basma için alçı uygulanır.

Hastaların bir kısmında Halluks Valgus ileri düzeyde eklem dejenerasyonu ile birlikte olmaktadır. Bu tip ileri dereceli hastalarımızda da tarak kemiği - başparmak ekleminde eklemi dondurma işlemi uygulanır.

Ameliyat sonrası ağrı çok olur mu?

Ameliyattan hemen önce hastalara uygulanan ayak bileği blok anestezisi sayesinde hastalar, ameliyat sonrası normalde en fazla ağrı duyulan ilk 1 - 2 günlük süreyi ağrısız ve konforlu şekilde geçirmektedirler. Ameliyat sonrasında hasta, hastanede en fazla 1 gün kalır.

Ne kadar süre sonra yürümeye başlanır?

Ameliyat sonrası 2. - 3. saatte hastalar topuklarına basarak ya da özel ayakkabı kullanarak yürüyebilmektedirler.

Deformite tekrarlar mı?

Uygun operasyon seçimi ve gelişmiş cerrahi teknikler sayesinde halluks valgus deformitesinde tekrarlama neredeyse hiç görülmemektedir.