Güncelleme Tarihi:
Çocukluk çağı hastalıklarının başında gelen kabakulak, virüslerin neden olduğu bulaşıcılığın yüksek seviyelerde seyrettiği tıbbi bir sorundur. Büyük tükürük bezlerinde meydana gelen iltihap ve şişlikle başlayan kabakulak; ağrı, hassasiyet, yutma zorluğu gibi şikayetlerle kendini belli eder. Kabakulak parotis adı verilen tükürük bezinde meydana gelir. Parotis dışında iki adet daha tükürük bezi olmasına karşın genellikle kabakulaktan etkilenmezler. Ancak bazı durumlarda kabakulak virüsü testis, yumurtalık, pankreas veya meninks iltihaplanmasına da neden olabilir.
Kabakulak, RNA virüsü sebebiyle meydana gelir. Ocak ve mayıs aylarında daha rahat yayılma fırsatı bulur. Dolayısıyla bu aylarda kabakulak şikayetleri daha sık gözlemlenir.
Kabakulak hastalığı çok hızlı ve kolay bulaşabilen bir enfeksiyon türüdür. Hastalığa neden olan virüs; tükürük, burun salgısı ve hasta olan kişiyle yakın temasta bulunmak kabakulağın kolayca bulaşmasını sağlar. Eğer virüs almış kişiler; hapşırır, öksürür, konuşmaları sırasında tükürük ya da salgılar havaya karışırsa diğer kişiler bu hastalıktan etkilenebilir. Aynı zamanda bu kişilerin salgılarının herhangi bir eşyaya gelmesi ve bu eşyanın sağlıklı kişiler tarafından kullanılması da hastalığın bulaşmasını etkileyen faktörler arasındadır. Özellikle de toplu taşıma araçları, ortak kullanım alanları, okullar, kurs, kreş ve parklar hastalığın bulaşması için oldukça elverişli ortamlardır. Üstelik bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler çok daha büyük risk altındadır.
[fotogaleri=4712,4709]
Kabakulak belirtileri genellikle kişi virüse maruz kaldıktan 2 -4 hafta sonra açığa çıkar. Şikayetsiz geçen bu süreye kuluçka dönemi denir. Kuluçka döneminin bitmesiyle birlikte ilk belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Bunlar;
İlk belirtilerden sonra parotiste şişlik ve yutma zorluğu gibi şikayetler meydana gelir. Ateş yükselmeye başlar. Hastalık ilerledikçe şişlik de artar ve genişleyerek kulak çevresine kadar ulaşır. Yüzde asimetrik bir görüntü ortaya çıkar. Daha sonra ise hastalarda;
Kabakulak teşhisinin konulması için öncelikle doktorun hastanın şikayetlerini incelemesi özellikle de yüzündeki şişliği gözlemlemesi gerekir. Sağlıklı bir tanı için hastanın tam bir fizik muayenesi yapması gerekir. Bunun için bademciklerin sırasını görebilmek için elle boğaz muayenesi yapar. Bunun yanı sıra kan, idrar ve tükürük örneği alınarak testler yapılır.
Kabakulak viral bir hastalıktır. Dolayısıyla antibiyotikler ile tedavi edilemez. Ancak hastalığı kontrol altına almak ve belirtilerini azaltmak için bir takım ilaçlar verilebilir. Bunun yanı sıra dikkat edilmesi gereken belli başlı hususlar vardır. Bunlar;