Güncelleme Tarihi:
Yeterli ve dengeli beslenmeyi sağlamak için her gün çeşitli besinlerden yeteri kadar alınmalıdır. Ancak bazı besinlerin hasat edildikten sonra kısa zamanda kullanılması olanaksızdır. Ayrıca her mevsimde, her çeşit besine ulaşılamamaktadır. Bu nedenle, bazı besinleri çeşitli işlemlere tabi tutarak uzun süre değerinden ve lezzetinden kaybettirmeden saklamak gerekir.
Taze besinler, hasat edilmelerinden itibaren mikroorganizma ve enzimlerin etkisine maruz kalırlar. Besini mikroorganizmaların etkisinden koruyabilmek ve enzim faaliyetlerini durdurabilecek bir ortam oluşturmak gerekir. Mikroorganizma ve enzimler belirli bir sıcaklık derecesinde faaliyet gösterdiklerine göre besinler soğuk yerde saklanırsa, tazeliklerini koruyabilirler.
Buzdolabı veya soğuk hava depolarında besinlerin taze olarak saklanabilme sürelerini şu şekildedir.
BESİN | SAKLAMA SÜRESİ |
MEYVELER | |
Portakal, limon, elma, armut | 1-2 hafta |
Üzüm, şeftali, kayısı | 4-5 gün |
Kiraz | 1-2 gün |
SEBZELER | |
Ispanak, marul, domates | 2-3 gün |
Lahana, havuç, kereviz | 6-7 gün |
Taze fasulye, bakla, bezelye | 3-4 gün |
ETLER | |
Kıyma ve küçük parça et | 1 gün (Eğer et taze ise) |
Büyük parça et, salam, yürek | 2-4 gün (Eğer et taze ise) |
Kasaptan alınan et bir günden fazla bekletilmez. | |
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ | |
Süt, taze lor veya çökelek | 1-2 gün |
Peynir, yoğurt, kaymak | 5-7 gün |
DİĞERLERİ | |
Yumurta | 1-2 hafta |
Pişmiş et yemekleri | 1-2 gün |
Kremalı pastalar | 1-2 gün |
Zeytinyağlı yemekler | 2-3 gün |
Taze sebzeler bekletilmez. |
Tereyağı ve benzeri kahvaltılık margarinlerde nem miktarı fazla olduğundan kolay bozulur, bu bakımdan buzdolabında saklanmaları gereklidir.
Patates; karanlık, serin, kuru ve hava akımı olmayan yerlerde saklanır. Işık, patatesin renginin yeşile dönmesine neden olabilir. Soğan için en iyi saklama ortamı kuru, hava akımı olan serin yerdir.
Kuru besinler; serin, karanlık, kuru ve havalandırılabilen yerlerde saklanır. Kuru besinlerin saklandığı yerin nemli olması küflerin çoğalmasına neden olur. Besinler mümkünse raflarda, yerden yukarıda, ağzı kapalı kaplarda, birbirlerine benzeyenler bir araya konmak suretiyle saklanmalıdır.
Kaynak: T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı