İshal olan çocuklar için evde neler yapılabilir?

Çocuklarda ve bebeklerde ishal, ‘sulu dışkı’ olarak tanımlanır. Bebek ve çocuk ölümlerinin çoğu ishale bağlı gerçekleşir. Ülkemizde ishale bağlı bebek ve çocuk ölüm oranı oldukça yüksektir.

Çocuklarda ishalin sebepleri

• Antibiyotikler
• Rotavirüs
• Çok fazla meyve veya meyve suyu tüketmek
• Ek besinlere erken ve geç başlanması (yanlış besin seçimi)
• Besin zehirlenmesi
• Gıda duyarlılığı (besin intoleransı)
• Hastalık
• Enfeksiyon

Günde 3’ten fazla görülebilir

Sulu dışkı ve kusma ishalin belirtileridir. Günde 3’ten fazla sulu dışkı görülebilir ve bu durum aniden gelişir. 0-5 yaş arasındaki çocuklarda ishale sık rastlanır. Vücuttan fazla sıvı atımıyla birlikte vücutta sıvı ve mineral kayıpları oluşur.

Çocuklarda ishalin tedavisi

Tedavinin ilk ve en önemli aşaması ağızdan sıvı takviyesi olarak ORS/ AST sıvısı verilmesidir. Böylelikle sıvı ve elektrolit kayıpları hızlı bir şekilde yerine konulabilir. İki yaşından küçük çocuklara her dışkılamadan sonra 1 çay bardağı, iki yaşından büyük çocuklaraysa her dışkılamadan sonra bir su bardağı ORS (oral rehidratasyon sıvısı) /AST (ağızdan sıvı tedavisi) içirilmelidir.

Evde ORS/AST karışımı nasıl yapılır?

• 1 litre kaynatılmış ılıtılmış su
• 1 çay kaşığı yemeklik karbonat
• 1 çay kaşığı tuz
• 8 tatlı kaşığı şeker

Yukarıdaki malzemeler karıştırılarak bu sıvı hazırlanabilir.

İshalde diyet tedavisi

1. Çocuğun normalde tükettiği bazı yiyecek ve içecekler ishali daha da kötü hale getirebilir. Beslenmesinde ishale sebep olabilecek besinler belirlenerek günlük beslenmesinden çıkartılabilir.
2. Sıvı ve besin alımı artırılmalıdır. Kaynamış ve soğutulmuş su tercih edilmelidir. Çoğu durumda, her zamanki gibi bebek veya çocuk beslenmesi aynen devam etmelidir. Bebeğin tükettiği besin miktarı artırılarak ishal yoluyla kaybettiği besin öğeleri yerine konabilir.
3. Özellikle pirinç, patates, muz ve tuzlu ayran akut ishal tedavisinde en etkili besinlerdir. Şeker ve şekerli gıdalardan, meyve suyundan bir süre uzak durulmalıdır.
4. Birçok çocukta hafif ve geçici laktoz intoleransı gelişebilir. Sürekli olarak süt ürünleri ile beslenmek ishalin uzun süre devam etmesine sebep olabilir. Yoğurt, bu dönemde süt yerine kullanılabilecek sağlıklı bir alternatiftir, bağırsak florasının düzenlenmesini sağlar. Probiyotik yoğurtlar tercih edilebilir.

Diyetisyen Gülhan Koca