İşçinin ölmesi durumunda mirasçıların hakları

Bu yazıyı okuyarak, işçinin ölmesi halinde mirasçılarının talep edebileceği haklar konusunda detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz. İş kazasından kaynaklı ölümler, bunlara ilişkin özel hükümlerin varlığı sebebiyle yazının kapsamı dışında bırakılmıştır.

• İşçinin ölümü veya gaipliği

Öncelikle belirtmek gerekir ki aşağıda anılan tazminat ve alacaklara hak kazanılması bakımından işçinin ölüm şekli bir önem teşkil etmemektedir. Yani ölümün yapılan iş sırasında gerçekleşip gerçekleşmediği ya da işçinin kendi kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, hatta intihar edip etmediği dahi önemli değildir. İş akdi işçinin ölümü halinde kendiliğinden sona erer ve buna bağlı haklar talep edilebilir hale gelir. Bu hak ve alacaklar bakımından gaiplik de ölüm gibi değerlendirilmektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre ölüm tehlikesi içinde kaybolan veya kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa, hakları bu ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine mahkeme bu kişinin gaipliğine karar verebilir. Gaiplik kararı ölüm tehlikesinin gerçekleştiği veya son haberin alındığı tarihten başlayarak hüküm doğurur ve gaiplik hallerinde de işçinin mirasçılarının ölüme bağlı haklardan yararlanabileceği kabul edilir. İşçinin ölümü nüfus kayıtları ve gaiplik kararı vasıtasıyla ispat edilir.

• Kıdem tazminatı

İşçinin ölümüne bağlı olarak mirasçılarının talep edebileceği başlıca haklardan biri kıdem tazminatıdır. İş yerinde bir yıl veya daha fazla çalışan işçinin ölümü halinde, başka herhangi bir şarta bağlı olmaksızın işçinin mirasçıları bakımından kıdem tazminatı hakkı doğar. Kamu kurumlarında çalışan işçiler bakımından, ölen işçinin farklı kamu kurumlarında çalıştığı süreler kıdem tazminatı hesabında toplanarak kıdeme esas çalışma süresi belirlenir.

• Ölüm tazminatı

İşçinin ölümü halinde işveren, işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, bunlar yoksa bakmakla yükümlü olduğu kişilere, ölüm gününden başlayarak bir aylık, hizmet ilişkisi beş yıldan uzun bir süre devam etmişse iki aylık ücret tutarında bir ödeme yapmakla yükümlüdür. Bir aylık ödemeye hak kazanabilmek için işçinin iş yerinde belirli bir kıdeme sahip olması şart değildir. İş yerinde bir gün çalışan işçinin mirasçıları da bu tazminata hak kazanabilir.

• Yıllık izin, fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacakları

Ölen işçinin mirasçıları, işçinin çalışma süresi boyunca hak kazanıp da kullanmamış olduğu yıllık izin ücretlerini işverenden talep edebilir. Benzer şekilde çalışma süresi boyunca işçiye ödenmeyen fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri de genel hükümler çerçevesinde talep edilebilir.

• Cenaze ödeneği

SGK tarafından kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş ölen işçinin mirasçılarına cenaze ödeneği altında bir ücret ödenir. 2020 yılı itibarı ile söz konusu yardım 800,77 TL olarak belirlenmiştir.

• İhbar tazminatı

Ölen işçinin mirasçıları ihbar tazminatına hak kazanamazlar.

• Zaman aşımı

25.10.2017 tarihinden sonraki ölümler bakımından, yukarıda anılan alacaklar için zaman aşımı beş yıldır.