İnek sütü alerjisi ile ilgili merak edilenler

İlk yaş içinde en sık görülen besin alerjisi nedeni olan inek sütü alerjisi, inek sütünün içeriğinde bulunan proteinlere karşı alerjik mekanizmalarla oluşan aşırı duyarlılık reaksiyonu olarak tanımlanır. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ve Çocuk Alerjisi Uzmanı  Prof. Dr. Nihat Sapan, inek sütü alerjisi ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.

Bebeğimi emziriyorum ancak doktorum bebeğimde inek sütü alerjisi olduğu için benim süt içmememi, inek, keçi veya koyun sütünden oluşan besinleri tüketmemem gerektiğini söyledi. Nasıl besleneceğim? Ek besin vermeli miyim?

Bebeğiniz için ilk yıl içinde vermeniz gereken en önemli besin maddesi anne sütüdür. Anne sütü sadece bir besin değil aynı zamanda içerdiği bağışıklıkta etkili olan maddelerle çok önemli bir koruyucu etki gösterir. Örneğin bebeği enfeksiyonlardan korur, ayrıca atopik dermatit, alerjik astım gibi hastalıklar için de koruyucu etkiye sahiptir. Anne sütü ile beslenen süt çocuklarında emziren annenin diyetinden tüm süt ve süt ürünlerinin çıkartılarak annenin emzirmeye devam etmesi önerilir. Eliminasyon diyeti verilen anneye kalsiyum desteği verilmeli ve diyeti süt proteini içermeyen gıdalar ile düzenlenmelidir. Ek besinler bebek 6 ay olduğunda başlanabilir ancak temel beslenme yine anne sütü olmalı ve eklenecek olan besinler inek sütü ve süt ürünleri içermemelidir.

Bebeğim neredeyse 1 yaşına gelecek ve inek sütü alerjisi teşhisi kondu. Peynir veya yoğurt ile deneme yapabilir miyim?

Bebeğinize 1 yaşından önce yoğurt, peynir ve formül mama ile deneme testi yapılabilir. Ancak yükleme testi doktor gözetimi altında yapılmalıdır, bu yüzden bu konuda doktorunuzun önerilerine göre davranmanız yerinde olur. Şüpheli besinler testten en az 2 hafta önceden itibaren bebeğe verilmez. Ayrıca alerji şurupları kullanılıyorsa bunlar kesilir. Deneme sırasında bebek sağlıklı olmalı, ateş, kusma, ishal olmamalı, alerjik rinit ve alerjik astım hastalığı varsa uygun ilaçlarla kontrol altında olmalıdır. Uygulama sırasında gelişebilecek acil durumlar için gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra düşük dozdan başlayarak artan dozlarda inek sütü ya da süt ürünleri verilir. Yirmi otuz dakika kadar bekledikten sonra miktar artırılır. Bulgu ortaya çıkmıyorsa tolerans geliştiğine karar verilir. Bu durumda bebeğiniz inek sütünü alabilir.

Bebeğimde inek sütü alerjisi var ancak işe döneceğim ve memeden kesmem gerekiyor, ne yapmalıyım?

İnek sütü alerjisinde ilk yapılacak olan, inek sütü ve inek sütü içeren bütün besinlerin bebeğin diyetinden çıkarılmasıdır. Anne sütü alamayan inek sütü alerjisi olan bebeklerin beslenmesi özel formüllerle düzenlenmelidir. İlk seçenek yoğun hidrolize mamalardır, ancak semptomları devam eden, çoklu besin alerjisi olan veya büyüme geriliği olan çocuklara aminoasit bazlı formül mamalar verilmesi önerilir.

Bebeğime süt vermiyorum ama bazı bisküvilerde bile süt var. Başka hangi ürünleri almamalıyım?

İnek sütü ve inek sütü bazlı mamaların dışında pek çok besinde inek sütü proteinleri bulunur. Gıda ambalajları üzerinde aşağıdaki ifadeler olan besinler inek sütü proteini içerdiklerinden kesinlikle verilmemelidir. Artifisiel tereyağı sarısı, tereyağı, her türlü süt, süt tozu, yağı alınmış süt, evapore süt, keçi sütü, koyun sütü, kazein, kazeinat, peynir, peynir altı suyu, krema, laktalbumin, laktalbumin fosfat, laktoglobulin, puding, laktuloz, whey, yoğurt ayrıca bazı besinlerinde içerisinde süt olabileceği söylenmelidir. Süt ürünleri katılarak yapılan pişmiş yiyecekler (kek, kurabiye, bisküvi vb) ve süt ile terbiye edilerek hazırlanan gıdalar da tüketilmemelidir. Özellikle inek sütü ile şiddetli alerjik reaksiyon olarak bilinen anafilaksi geçiren çocukların anne babalarının hazır gıdaların etiketlerini çok iyi okumaları gerekir.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nihat Sapan