İlaç kullanırken emzirmeyi kesmeli mi?

Dünyaya yeni gözlerini açmış o minicik bebeğinizin, beslenmek için sizin sütünüze ihtiyacı var. Ancak hastasınız ve sütünüzün, bebeğinize zarar verip vermeyeceğinden emin değilsiniz. Peki, şimdi ne olacak? Bu kafa karıştırıcı sorunun cevabını Kadın Hastalıkları-Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Numan Bayazıt’a sorduk.

Birçok emziren anne, ilaç kullanırken bebeğini emzirmekten endişe duyar. Süt yolu ile ilacın bebeğine geçme olasılığı, her zaman anneyi tedirgin eder. Bu durumda, emzirmeyi kesmenin beraberinde getireceği riskleri de göz önünde bulundurmak gerektiğini belirten Kadın Hastalıkları-Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Numan Bayazıt, “Çok istisnai durumlar haricinde sorunun cevabı ‘kesinlikle hayır’dır. Sütte bir miktar ilaç da olsa, emzirmek her zaman için daha güvenlidir. Kısa bir süreliğine de olsa emzirmeye ara vermenin, bebeğin meme emmeyi kalıcı olarak bırakmasına sebep olabileceğini unutmamak gerekir. Ayrıca bebek emmediğinden, annenin sütünü sağması gerekecektir ki, bu hem zor bir süreçtir hem de annenin göğsünde biriken süt fazlası, ona acı verici bir hal alabilir” şeklinde konuşuyor.

Meme emmek bebeği korur

Annede ateş, burun akması, ishal, öksürük, alerji, kusma gibi belirtilerden biri veya birkaçı ortaya çıkana dek, yüksek ihtimalle hastalık çoktan bebeğe geçmiş olur. Ancak, meme emmek çocuğu enfeksiyonlara karşı korur ve işte tam da bu yüzden, bebeği korumak için annenin onu emzirmeye devam etmesi gerekir.

Bakteriyel enfeksiyonlarda da durum aynıdır

Aynı şekilde, boğaz ağrısı gibi bakteriyel enfeksiyonlar da, emzirmede bir sorun teşkil etmez. Soğuk algınlığı, grip ya da bunlara benzer diğer yaygın görülen hastalıklar esnasında emzirmek, güvenlidir. Zaten anne hasta olduğu zaman bebeği emzirse de emzirmese de, ikisi de aynı ortamda bulunduğu için, anne, bir şekilde hastalığın bebeğe geçmesi riskine maruz kalacak.

Antikorlar bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirir

Ayrıca unutmamak gerekir ki anne hastalandığı zaman vücut, hastalıkla savaşmak için antikor üretmeye başlar ve bu antikorlar sütle birlikte bebeğe geçerek, onun bağışıklık sistemini de güçlendirir. Aslında, özellikle yeni annelerin en büyük endişeleri, hastalıktan ziyade, aldıkları ilaçların bebeğe geçmesiyle ilgilidir. Bu nedenle anne emzirdiği sürece, reçetesiz satılsalar bile kullandığı her ilacı öncelikle doktoruna danışmalıdır.

Hangi durumda emzirmeli, emzirmemeli?

Ateş

Ateşi çıkan annelerin emzirmeye devam etmesinde hiçbir sakınca yoktur ve ateş düşürücü olarak kullanılan bazı etken maddeler, sütü kesmek için neden değildir. Ancak doğumu takip eden ilk haftalarda annede ateş çıkarsa, doktoru aramak gerekir. Zira bu durum, doğuma bağlı bir enfeksiyon ya da ciddi bir komplikasyonun göstergesi olabilir.

Kusma ve ishal

Bu belirtilere neden olabilecek hastalıklar kontrol altına alınmadığı zaman, bu durum vücudun su kaybetmesine ve emziren annede süt miktarının azalmasına neden olur. Kusma ve ishal şiddetliyse ve vücudunuz sıvıyı tutamaz haldeyse, mutlaka doktorunuzu arayın.

Öksürük

Öksürük, soğuk algınlığı ve gribin en sık görülen belirtisidir. Bu hastalıklar her ne kadar bulaşıcı olsa da, emzirmeyi kesmeyi gerektirmez. Sadece, annenin bebeğin üzerine öksürmemesi ve doktora danışarak ilaç alması gerekir.

Annede HIV varsa emzirmemesi gerekir

Emzirmeye engel hastalıklar arasında şimdilik en kesin olanı, annede HIV virüsü bulunmasıdır. Tıp, bu konuda daha fazla bilgi sahibi olana kadar, en azından yapay gıdaların bebekte yaratacağı riskler kabul edilebilir ise, şimdilik HIV pozitif bir annenin emzirmesi, tercih edilmemektedir. Buna rağmen, yapılan bazı çalışmalarda, emzirmemenin getirdiği riskler o kadar ciddi boyutlarda çıktı ki, HIV virüsü pozitif durumda olsa bile, emzirmenin gerektiği düşünülmeye başlandı. Hatta yakın zamanda paylaşılan bilgiler, bebekleri sadece anne sütü ile beslemenin, onları formül mamaya oranla HIV’den daha iyi koruduğu ve en büyük riskin ise kombine beslenme (anne sütü ve formül mama) sistemiyle ilişkilendirildiği yönünde. Ancak bu çalışmalar, henüz tıp çevreleri tarafından onaylanmış kesin bilgiler değil.

Mastit

Meme enfeksiyonu anlamına gelen mastit, emzirmeye engel değildir. Hatta anne emzirdikçe, sorunlu memenin daha çabuk iyileşmesi muhtemeldir.

Meme apsesi

Apse oluşan göğüste bile emzirmeyi kesmemek gerekir. Süt yapan göğsü ameliyat etmek daha zor olsa da, annenin emzirmeyi bırakmasının, ameliyat ya da sonrası üzerinde kolaylaştırıcı bir etkisi olmaz. Zira emzirmeyi bıraktıktan dört hafta sonrasına kadar, memede süt üretimi devam eder. Hatta operasyon sonrasında, memede süt üretimi devam eder. Ayrıca operasyon sonrasında memede gerçekleşecek birikim ve şişkinlik, işleri sadece daha kötüye götürebilir. Ancak cerrahın, operasyon kesisini areola çevresinden yapmayacağından emin olmak gerek, çünkü bu, süt üretimini ciddi anlamda azaltabilir.

Herhangi bir ameliyat

Emzirmeyi kesmeye gerek yoktur. Sadece ameliyatın, emzirme sürecinizde yapılmasının gerçekten gerekli olup olmadığından emin olmak gerek. Başka bir tedavi yolu denenebilir mi? O kütle şimdi değil de bir yıl sonra alınabilir mi? Eğer ameliyatı ertelemek mümkün olmazsa, yine ameliyat kesisinin areola çevresinden yapılmayacağından emin olmak gerekir. Ardından ameliyat bitip anne uyandığında ve kendini hazır hissettiğinde, bebeğini emzirebilir. Eğer herhangi bir sebeple sorunlu göğüsle emzirmemek gerekirse, diğer göğüsle emzirmek gerekir. Zira süt üretimi bir memede dursa dahi, diğerinde devam eder.

Mamografi

Emzirme sürecinde mamografiyi okumak zor olduğundan, çok nadir yapılır. Bu dönemde memedeki bir kütlenin değerlendirilmesi için ultrasona daha çok başvurulur. İğneli biyopsi ise, gerekliyse yapılır.

Yeni bir hamilelik

Yeniden hamile kalmak emzirmeyi kesmeyi gerektirmez. Hamileyken emzirmenin, anneye ya da karnındaki bebeğe zararlı olduğuna dair herhangi bir veri yoktur. Yine de anne, eğer kesmek istiyorsa, bunu yavaş yavaş yapmalıdır. Hamilelik, azalan süt miktarıyla ilişkili olduğundan, bebek emmeyi kendiliğinden de bırakabilir.

Kusma ve ishal

Sadece anne sütüyle beslenen bebeklerde, bağırsak enfeksiyonları çok nadir görülür ve bu durumda en iyi ve hızlı tedavi, yine emzirmektir. Bebek sadece süt emerek, pek çok durumun üstesinden gelebilir.

Solunum yolu hastalıkları

Solunum yolu enfeksiyonu olan bir bebeğe süt verilmemesi gerektiği yönünde bir mit vardır. Bu, anne sütü söz konusu olduğunda, kesinlikle doğru değildir.

Sarılık

Doğumdan hemen sonra görülen fizyolojik sarılık, sütü az olan annelerin bebeklerinde daha çok görülüyor. Bu nedenle sütü kesmemek gerekir. 

EMZİREN ANNELERİN BİLMESİ GEREKENLER