İkincil boğulma nedir? İkincil boğulma nasıl gerçekleşir?
Güncelleme Tarihi:
Geçtiğimiz yıllarda, ABD Missouri’de yaşayan bir ailenin küçük çocuğu havuza düşmüştü, küçük çocuk 13 yaşındaki abisi Sam tarafından kurtarılmıştı. Lizzie'nin halası sürekli uyumak isteyen ve halsiz olan yeğeninin uyumasına izin vermedi ve bu sayede onun hayatını kurtardı. Çünkü boğulma tehlikesiyle karşılaşan birisi o sırada su yutarsa, ciğerleri oksijeni kana iletemiyor ve bazı vakalarda kişi boğulabiliyor. Ancak boğulma daha sonra da gerçekleşebiliyor. İşte asıl tehlike burada. İkincil boğulma, su yutan bireylerde 72 saate kadar görülebiliyor.
İKİNCİL BOĞULMA NEDİR?
BOĞULMA, su veya başka sıvı içinde kalmaya bağlı olarak vücudun dokuları için yeterli oksijen bulunmaması ve solunum bozulması nedeniyle ortaya çıkan öldürücü bir durumdur. İkincil boğulmada ise kişi suda boğulma tehlikesini bir şekilde atlatmıştır, bu süreç sonrasında suyun içinde olmadığı halde tekrar boğulma tehliklesi geçirmesi durumudur. Yani ilk boğulma vakasından sonra hayati fonksiyonları normale dönen ve hayatına normal bir şekilde devam eden kişi, ilk boğulma esnasında kısa süre de olsa yuttuğu su akciğerlerde toplandığı için ikincil boğulma vakasını yaşayabilir.
HER BOĞULMA ÖLÜM İLE SONUÇLANMAZ
Göğüs hastalıkları uzmanı Tuğçe Kasapoğlu Hürkal, yaz aylarında tüm dünyada kaza sonucu ölümlerin üçüncü en sık sebebini oluşturan boğulma vakalarında artış beklendiğini söylüyor ve aileleri boğulma vakalarına karşı uyarıyor.
Boğulma ile oluşan ölümler sıklıkla 5 yaş altı olmakla beraber, 15-20 yaş arasında da kazalara bağlı ( travma, suda riskli hareketler, epilepsi, alkol veya ilaç kullanımı, yüzme bilmeme vb…) olarak görülmektedir.
Boğulma, sıvı ortamda, sıklıkla su içinde batma veya dalma ile oluşan olan solunum yetmezliği ile sonuçlanan bir olaydır . Sıvı, kişilerin hava yollarının doldurur ve solunum yapmasını engeller. Her boğulma ani ölüm ile sonuçlanmaz.
Sonuç olarak suya ve içindeki kimyasallara maruz kalan akciğer dokusu (tuzlu suda boğulma ile tatlı suda boğulma, suda kalma süresi ile yutulan su miktarlarına göre akciğerlerin vereceği reaksiyon farklıdır.) ani bir reaksiyon başlatır, kişilerin soluk alma çabası ile oluşan panik durumda bu reaksiyonu hızlandırır ve sonuç olarak oksijen seviyesi düşer. Başta beyin, kalp ve akciğerlerde ciddi organ hasarları başlar.
İKİNCİL BOĞULMA NASIL GERÇEKLEŞİR?
Daha az duyulan ikincil boğulma olayı ise sıklıkla küçük çocuklarda görülmektedir. Boğulma olayını takiben 72 saat içinde başlayan bir tür geç akciğer reaksiyonudur. Hastalarda başlayan sık soluk alıp verme, aşırı öksürük, halsizlik, dudaklarda morarma, bilinç değişikliği, uyku hali gibi durumlarda şüphelenilmesi gerekir.
Bu sebeple boğulma olayına maruz kalıp, kurtarılmış tüm bireyler minimum 48-72 saat mutlak gözetim altında tutulmalıdır.
BOĞULMA VAKALARINDA İLK YARDIM NASIL YAPILIR?
Solunum yolunu tıkayan nedenlerle; bilincin yitirilmesiyle dilin arkaya gitmesi, başın öne doğru düşmesi, ses tellerinin şişmesi gibi nedenlerle boğulma olabilir. Çeşitli gazlar, kafa travmaları gibi santral sinir sisteminin çalışmasının yavaşlaması, suda boğulma ve iple boğulmalar ile solunum yavaşlayabilir veya durabilir. Kalp durması, şok durumu, elektrik çarpması, karbon monoksit zehirlenmesi nedeniyle solunum durabilir.
Boğulma vakalarında nasıl ilk yardım yapılması gerektiğini öğrenmek için tıklayın!