Hipoglisemi ve hamilelik ilişkisi
Güncelleme Tarihi:
Kanda glikoz oranının azalması hipoglisemi nedeni.
Hamilelik diyabeti, anne adaylarında en sık görünen hastalıklardandır. Hamilelik sürecinde yaşanan şeker hastalığının en yaygın etkisi ise kanda glikoz oranının azalmasıyla oluşan hipoglisemidir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Adli Şadi Karaman, hamilelikte hipoglisemi ile ilgili bilgiler verdi.
Hipoglisemi, kan şekeri değerinin olması gereken alt sınır olan 50 mg/dl’nin altına düşmesi olarak kabul edilir.
Kan şekeri seviyesi, alınan gıdalardaki şeker miktarının insülin adı verilen bir hormonla düzenlenmesi ile belirlenir. Şeker alımının azalması, aşırı egzersiz ve spor yapma veya insülin hormonunun fazla salgılanması hipoglisemiye yol açar.
Hamilelikte kan şekeri seviyesi, normal kadınlara göre farklılıklar gösterir. Bunun nedeni, gebelikte yükselen bazı hormonların, insülinin etkisini ve salgılanmasını değişikliğe uğratmasıdır. Bu hormonlar insülin etkisini azaltarak bazı hamilelerde Gestasyonel Diyabet denen (gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığı) hastalığa neden olur. Bu hastalarda kan şekeri seviyesi çok hassastır ve hiperglisemi yanında sıkça hipoglisemi atakları da görülür.
Hipogliseminin belirtileri
Hafif belirtiler: Ciltte solukluk, çarpıntı hissi, bulantı, terleme, titreme.
Orta şiddetli belirtiler: Bulanık görme, baş ağrısı, soğuk terleme, uyuşukluk, konuşma güçlüğü, uykuya eğilim.
Ağır belirtiler: Şuur kaybı, bayılma, kasılma ve konvülsionlar, şoka eğilim.
Hipogliseminin anne adayı ve bebeğe olan etkileri neler?
Hipogliseminin anne adayı üzerindeki etkileri, hipoglisemin şiddeti ve süresi ile ilgilidir. Hafif bir bulantı şeklinde başlar, ilerler ve acil olarak tedavi edilip kan şekeri seviyesi yükseltilmezse, hamilenin hayatını tehdit eden hipoglisemik şoka dönüşebilir.
İlk üç ayda ortaya çıkan reaktif hipoglisemiler hafif seyirli olduğundan, bebeğe fazla zarar vermez. Ancak uzun süreli ve tekrarlayan hipoglisemilerde düşük riskinin arttığı görülür.
Gestasyonel diyabeti olan hastalarda ise oluşan hipoglisemi atakları, oldukça şiddetli seyredebilir. Tedavide geç kalınması halinde anne adayında ortaya çıkabilecek hipoglisemik şok, plasental kan akımının azalmasına neden olacağından bebek gelişiminde bozukluklar, erken doğum ve ani bebek ölümlerine yol açabilir.
Hipoglisemin tedavisi
Temel prensip; düşük kan şekeri seviyesinin hızla yükseltilerek, normal değerlere ulaştırılmasıdır. Hafif ve orta şiddetli hipoglisemilerde tedavi; hastaya kan şekerini yükseltmek için hızla kana karışan şekerli sıvı ve meyve suları, şekerli taze ve kuru meyveler gibi sıvı veya katı şekerli gıdaları vermektir.
Ağır hipoglisemilerde ve hipoglisemik şoklarda ise tedavi, hastanın hastaneye yatırılarak damar yolunun açılması sonrası kan şekeri kontrol edilerek şekerli serumların verilmesi, oksijen desteği sağlanması ve bebeğin monitorize edilerek yakın takibi şeklinde yapılır.