Güncelleme Tarihi:
Genetik faktörlerin yanı sıra çevre koşullarının da etkisiyle ortaya çıkabilen astım hakkında tüm merak edilenleri, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Arzu Yaşaroğlu Erkum anlatıyor.
Astım; öksürük, hırıltı ve nefes darlığının görüldüğü kronik bir hastalıktır. Ataklar ile seyreder. Hastalık şiddeti arttıkça ataklar arası da yakınma oluşur. Sıklığı yüzde 1- 18 arasında değişir.
Her nefes darlığı ve hırıltı astıma işaret değildir. Özellikle 3 yaşın altında ve kış döneminde en sık hırıltı nedeni; virüslerin neden olduğu, ateşle birlikte seyredebilen, bronşiolit adı verilen alt solunum yolu enfeksiyonlarıdır.
Nefes darlığı ataklarının enfeksiyona mı yoksa astıma mı bağlı olduğunu ayırt etmek her zaman kolay olmaz. Tekrarlayan öksürük ataklarının egzersiz sonrası, toz, polen, sigara dumanı, keskin koku ile karşılaşıldığında artması, birinci derece akrabalarda astım, alerjik egzama, alerjik nezle gibi, alerjik hastalıkların bulunması, öksürük ataklarının tekrarlaması, kan veya cilt testleri ile alerji eğiliminin saptanması, atakların astıma bağlı olabileceğini düşündürür.
Anne – Babalar Dikkat!
Kuru, inatçı, tekrarlayıcı, özellikle gece yatarken ve sabaha karşı olan öksürük önemli bir bulgudur.
Öksürüğün egzersiz sonrası veya duman, koku, küf ile temas sonrası artması astımı düşündürür. Ataklar arasında muayene bulguları normal olabilirken, atopik dermatit, alerjik rinit (nezle) bulgularının saptanması tanıya yardımcıdır.
Özellikle nefes verirken göğüste duyulan ıslık sesi ve hırıltı önemli bir bulgudur. Kan ve cilt testleri, solunum fonksiyon testleri yine tanıda yardımcı yöntemlerdir.
Tedavisi
Öncelikle ilk yapılması gereken yukarıda bahsedilen alerjenlerden ve solunum yolunu tahriş eden durumlardan korunmak.
Astım ilaçları iki gruptur; Birinci grupta öksürük, hırıltı, nefes darlığı başladığında kullanılacak ilaçlar vardır. İkinci grup ise koruyucu ilaçlardır. Bu ilaçların uzun süreli tedavisi doktor kontrolünde yapılmalıdır.
Bir diğer tedavi, aşı tedavisidir. Bu tedavi, koruyucu yöntemler ve ilaç tedavisi ile düzelmeyen, bazı seçilmiş grupta yapılabilir.