Havaların ısınmasıyla kene hareketliliği başladı
Güncelleme Tarihi:
Yaz aylarında piknik, gezi gibi aktivitelerimiz artmasıyla kırsalda geçirdiğimiz süreçte kene ısırması, en önemli endişemizden birisi olmuştur. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKAV) ülkemizde 2002 yılında dikkatleri üzerine çekmiş, 2003 yılında tanımlanmıştır. Bölgemizde yapılan bilimsel çalışmalara göre bu salgından ölüm oranı yüzde 6 oranında görülmektedir.
“Birçok yabani ve evcil hayvanda konaklayan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, insanlara, Hyalomma cinsi aç erişkin kenelerin, tutunması ve tutunduğu yerde 12 saatten fazla kalması ile bulaşır. Çünkü kene, ancak o zaman kan emmeğe ve mide içeriğini vermeğe başlar. Virüs, dış ortamda çok dayanıksızdır. İnsanlarda kırım kongo, kene popülasyonunun artışı ile doğrudan ilgilidir. Ayrıca bu hastalık, virüsü kanında bulunduran bir hayvandan insana bulaşabildiği gibi, hasta insandan da yakınlarına, başka insanlara veya sağlık personellerine bulaşabilir” diyen Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nail Özgüneş açıkladı.
KKKA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ateş, üşüme-titreme, baş ağrısı, kas ağrıları, halsizlik, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, fotofobi, yüz ve göğüste kırmızı döküntüler, hastalık ilerlerse uyuma hali en belirgin belirtileridir.
BULAŞMASINDA HAYVANLARIN ROLÜ NEDİR?
Tavşanlar, KKKAV ile en çok bağlantılı hayvanlardır. Çünkü virüs için iyi bir çoğaltıcı konaktırlar. Kirpi ve sincap da virüs için iyi bir çoğaltıcı konaktır, fakat onların popülasyon yoğunluğu düşüktür.
Virüsün çoğalmasında, kargalar hariç kuşların rolü yoktur. Kargalar, keneler için önemli bir konaktırlar.
BULAŞMASINDA EVCİL HAYVANLARIN ROLÜ VAR MI?
Doğrudan ilgileri yoktur, fakat kanlarında virüsü bulundurdukları dönemde potansiyel bulaştırma kaynaklarıdır. Evcil hayvanlar, riskli bölgelerin belirlenmesinde yardımcı olabilirler. Bir bölgede evcil hayvanların serum testleri KKKAV için pozitif ise, o bölge riskli kabul edilir.
KENE EN ÇOK HANGİ AYLARDA GÖRÜLÜR?
Kene hareketleri sıcak iklimde artar. Haziran-Temmuz aylarında olgu sayısı en fazladır, olguların çoğu ilkbahar ve sonbaharda görülür.
RİSK GRUPLARI NELERDİR?
Endemik bölgede yaşayanlar, ziyaretçiler, çiftçiler, hayvancılık yapanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları, veteriner hekimler, sağlık personeli, laboratuvar çalışanları ve hasta yakınları risk gruplarını oluşturur.
KULUÇKA SÜRESİ NE KADARDIR?
Kene tutunmasından sonra 1-3 (en fazla 9) gündür. Diğer yollardan bulaşma olmuş ise de 5-13 gün olabilir.
KORUNMA YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Evcil hayvanların ilaçlanması, hayvanlarda kene kontrolü yapılması, çiftçi eğitimi, risk haritalarının oluşturulması gerekir. Ama en önemlisi kişisel korunmadır. Riskli bölgelerde veya kırsal kesimde bulunmak zorunda kalan kişilerin pantolonlarının paçalarını çorap içine sokması çok etkili bir yöntemdir. Ayrıca çiftçilerin, kırsal kesimde çalışan, dolaşan veya piknik yapanların evlerine döndüklerinde ilk yapacakları iş, soyunmak suretiyle vücutlarında kene kontrolü yapmak olmalıdır. Çünkü keneler uyuşturucu bir madde salgıladıkları için tutundukları deride ağrı oluşturmazlar ve zaman o kişinin aleyhine işler. Kene görüldüğü zaman keneyi kırmak çok tehlikeli bir davranıştır. Keneyi kırmak da, bulaşmasına neden olan faktörlerdendir.
HASTANEDE KORUNMA NASIL OLMALIDIR?
KKKAV, çok bulaşıcı olduğu için evrensel korunma ve temas izolasyon önlemleri alınmalıdır.
KKKA HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR?
Destek tedavisi, ilaç ve yoğun bakım tedavisidir.