Hangi doğum kontrol yöntemlerini seçmelisiniz?

Bir kadının tüm hayatı boyunca çocuk doğurabilme süresi ortalama 40 yıldır. Eğer bu süre içerisinde çocuk sahibi olmak istemediğiniz bir dönem olursa, sizin için uygun olan yöntemi seçmeniz konusunda Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Murat Emanetoğlu'nun yazısını okuyarak fikir alabilirsiniz...

Burada anlatılanlarla, bu yöntemlerin her birinin nasıl etki gösterdiği ve yan etkilerini öğrenerek, kendinize en uygun gelecek yöntemi seçme imkânını bulabilirsiniz. Daha sonra doktorunuzla yöntem hakkında daha rahat konuşursunuz. Sizin ve eşinizin birlikte en rahat uygulayabileceğiniz yöntem, pek çok faktöre bağlıdır. Yöntemin geri dönülebilir olması, yan etkileri ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan koruyup koruyamaması gibi. Kadınların üreme hücresi olan yumurtanın, erkek üreme hücresi olan sperm tarafından döllenmesi ile üreme başlar. Bunun için erkek üreme organı penisin, kadının vajinasına girerek, içinde milyonlarca sperm olan meni sıvısını boşaltması gereklidir. Sperm, rahim boyunca ilerleyerek yumurtalık kanalına kadar ulaşır. Eğer bu kanallardan birinde olgunlaşmış bir yumurta varsa tek bir sperm bunu döller. Döllenmiş yumurta, zigot adı verilen yumurta ve spermden oluşmuş 46 kromozomlu bir hücredir. Artık yeni bir birey oluşturacak, yeni bir genetik materyali içermektedir.

Doğum kontrol yöntemlerinden hangisini seçeceksiniz?

Sizin ve eşiniz için en uygun yönteme karar verirken pek çok faktör bunu etkileyecektir. Pek çok seçenek olduğu için buna karar verirken doktorunuzdan yardım da isteyebilirsiniz. Her yöntemin avantajlı ve dezavantajlı kısımları vardır. Burada sizin için en önemli olan noktaya göre karar verirsiniz.

Seçenekleri değerlendirirken aklınıza gelen soruların cevaplarını da öğrenebilirsiniz.

Bu yöntemin koruma oranı ne kadardır?

Her yöntemin koruma yüzdesi, doğru ve sürekli kullanımına bağlıdır. Bu yüzden, her kişinin uyguladığı yöntemin koruma oranı da buna bağlı olarak değişecektir.

Geriye dönmek mümkün olur mu?

Seçeceğiniz yöntem, yaşam tarzınıza ve ne zaman çocuk isteyeceğinize göre değişecektir. İlerde çocuk sahibi olmak isterseniz, değiştirmesi kolay yöntemleri seçmeniz gereklidir. Artık çocuk kesinlikle istemiyorsanız kalıcı yöntemleri kullanabilirsiniz.

Uygulama şekli kolay mıdır?

Uygulamaların kolaylığı kişiden kişiye değişen kavramlardır. Bazıları için her gün hap almak kolayken, bazıları için aylık veya üç aylık iğneler daha kolay gelebilir.O yüzden size kolay ve uygun gelen yöntemi seçmeniz gereklidir.

Bütçenizi sarsar mı?

Bazı yöntemlerin hiçbir maliyeti yokken bazıları size pahalı gelebilir. Yöntemin ekonomik maliyeti de düşünmeniz gereken durumlardan birisidir.

Sağlığı tehdit eden durumlara yol açabilir mi?

Elbette ki, bazı doğum kontrol yöntemlerinin yan etkileri olacaktır. Özellikle östrojen içeren hapların, nadiren de olsa ciddi yan etkileri olabilmektedir. Bu duruma daha çok sigara içen ve 35 yaşın üzerindeki kadınlarda rastlandığı için, bu kadınlarda böyle hapların kullanımı çok fazla tavsiye edilmez. Ayrıca alerjik reaksiyon gelişmesi doğum kontrol yöntemlerinin bir diğer yan etkisidir.

Kullanacağınız doğum kontrol yöntemi cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur mu?

Tek eşli cinsel hayatınız olmadığı müddetçe, AİDS, bel soğukluğu ve cinsel bölgedeki uçuklar gibi cinsel yolla geçen hastalıklardan korunmak için mutlaka prezervatif kullanın.

Eşiniz bu yönteme uyum sağlayabilir mi?

Eşinizin tercih edeceği yöntem sizinkinden farklı olabilir. Her ikiniz için de uygun olacak yöntemi beraber konuşarak bulmaya çalışın.

Kullanacağınız yöntem dini inançlarınıza ve geleneklerinize uygun mu?

Bazı yöntemlerin dini inançlarınıza ve geleneklere uygun olmadığını düşünebilirsiniz. Yöntemin nasıl koruduğunu ve uygulandığını inceleyerek buna karar verebilirsiniz.

Doğum kontrolü dışında başka faydaları var mı?

Gebeliği önlemenin dışında bazı yöntemler, adet kanamasını azaltma, bazı kanser risklerini azaltma gibi etkileri de olabilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan da koruyabilir. Eğer bunlar sizin için önemliyse yöntemi seçerken göz önünde bulundurursunuz. Bütün seçenekleri değerlendirirken hangi yöntemi kullanacağınıza karar vermek biraz kafa karıştırıcı olabilir. Sizin sağlık durumunuz, hayat şekliniz ve amaçlarınız doğrultusunda karar vermek daha akılcı bir yaklaşım olacaktır. Ayrıca aşağıdaki faktörler de seçim yaparken düşünülmesi gereken noktalardır. * Ne kadar sıklıkta cinsel ilişkiye giriyorsunuz? * İlerde çocuk yapmayı düşünüyor musunuz? * Ne kadar etkin bir yöntem kullanmayı düşünüyorsunuz? * Düzenli bir cinsel hayatınız ve eşiniz var mı? * Sigara içiyor musunuz? Karar verirken tüm bunları düşünmeniz önemlidir.

Prezervatif ve diğer bariyer yöntemleri, bariyer yöntemleri, spermin yumurtaya ulaşmasını fiziksel olarak engelleyen yöntemlerdir. Bilinen en eski ve en yaygın yöntemdir. Bunların içinde prezervatif, diyafram, rahim başlıkları, sünger ve spermisid (sperm öldürücüler)yer alır. Prezervatifler Kondom ismi de verilen, erkeklerin kullandığı, geçici bir korunma yöntemidir. Poliüretan, latex, plastik veya hayvan zarından yapılmış ince yapılı bir maddedir. Cinsel ilişkiye girmeden önce, ereksiyon halindeki penisi çevreleyecek şekilde kullanılır. Böylece meninin kadın vajinasına girmesi engellenmiş olur. Etkinliği yani koruyuculuk oranı %85 tir. Bunun anlamı ise şöyledir; bir yıl boyunca prezervatif kullanan 100 çiftten 15 tanesinde gebelik gelişir. Eğer prezervatifle beraber vajinal spermisid de kullanılırsa, koruma biraz daha artacak ve bu oran %95 e yükselecektir. Ancak yanlış kullanım, kayma ve delinme durumlarına dikkat etmek gereklidir. Yan etki olarak bazı insanların latexe alerjisi olabilir. Bu durumda farklı maddelerden yapılmış prezervatifler denenebilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için de prezervatif kullanmak en etkili yoldur. Bazı prezervatiflerin içindeki spermisid de alerjiye neden olabilir.

Nasıl kullanılır?

Eğer prezervatif kullanmaya karar verdiyseniz, penis vajinaya girmeden önce prezervatifi takmanız gereklidir. Doğru ve dikkatli kullanmanız önemlidir. Ayrıca aşağıdaki noktalara da dikkat etmeniz gereklidir.

* Son kullanım tarihine dikkat edin, tarihi geçmiş prezervatifi kullanmayın.
* Paketi dikkatli açın, açarken dişinizi veya tırnaklarınızı kullanmayın.
* Eğer prezervetifin ucunda meme yoksa meninin birikebileceği kadar bir alan bırakın.
* Prezervatifi ereksiyon halindeki penisin ucuna yerleştirerek yukarıya kadar sarın.
* Prezervatifin kenarı dışarda kalacak şekilde yerleştirin.
* Prezervatifin ucunu tutarak, penis tabanına doğru, sarılı kısmı açın.
* Prezervatifin tam olarak yerleştiğine emin olup, arada kabarcık varsa onları sıvazlayarak çıkarın. Çünkü kabarcıklar prezervatifin yırtılmasına neden olabilirler.
* Prezervatifi yerleştirdikten sonra kolayca çıkmadığından emin olun.
* Prezervatifleri serin ve kuru yerde saklayın. Çünkü ısı ve ışık ile daha kolay yırtılır hale gelebilirler.
* Cinsel ilişkiye girdikten sonra prezervatifi hemen çıkarın. Her ilişkiye girmeden önce yeni bir prezervatif kullanın.

Prezervatifler oldukça ucuz ve kolay bulunan koruyuculardır. Eczanelerden reçetesiz olarak kolayca alabilirsiniz. Değişik boy ve şekilleri vardır.

BEBEĞİM NE ZAMAN DOĞACAK?