Güncelleme Tarihi:
Her kadın, hamilelik döneminde ürolojik problemler yaşayabilir. Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Basri Çakıroğlu, böbrek fonksiyonlarından idrar yolları enfeksiyonlarına kadar tüm problemleri açıkladı.
Böbrek Fonksiyonları: Normal gebelik sırasında böbrek kitlesinde artış olur, böbrek uzunluğu yaklaşık 1 cm artar. Bu gerçek bir büyüme değildir, damar ve bağ dokusu hacmindeki artışa bağlıdır.Hamilelik sonrasında böbrek boyutları normale döner.
İlk 3 aylık dönemde böbrek fonksiyonu %50 artar ve gebelik sonuna kadar böbrekler fazla çalışmaya devam eder. Geçici olarak böbreğin süzdüğü idrar ve böbreğe gelen kan akımında artış olur. Buna bağlı olarak idrar çıkışı artar ve idrar ile birlikte atılan protein miktarında artış olur.
Mesane ve Toplayıcı Sistemi: Hamilelikte artan progesteron hormonunun etkisine bağlı olarak toplayıcı sistemler genişler, üreterlerin peristaltik hareketlerinde azalma meydana gelir. Bu genişleme fizyolojik bir olaydır, gebeliğin 26 ve 28. haftalarında yaklaşık %90 oranında görülür.
Progesteron hormonun etkisine bağlı olarak mesane kapasitesinde artış meydana gelir. Genişleyen rahim mesaneyi öne ve yukarıya doğru iter, mesane iç tabakası kırmızımsı bir hal alır. Dokunulduğunda kanamaya meyillidir. Bu mekanizmalar neticesinde hastalarda sırt ağrısı, kasık ağrısı, sık idrara çıkma, bulantı ve kusma gibi şikayetler görülür.
Bakteriüri: Herhagi bir enfeksiyon belirtisi olmadan idrarda bakteri bulunmasıdır. Yapılan araştırmada hamile kadınlarla diğer kadınlar arasında fark bulunmamıştır. Çocuk doğuracak yaştaki kadınların %4-6’sında idrarda bateri bulunmaktadır, bu gebelerde görülen orana benzer %4–7 oranındadır.
İdrar Yolları: En sık karşılaşılan problem enfeksiyonlardır. Hamile kadınların yaklaşık %8’inde idrar yolu enfeksiyonları görülür. Diğer önemli bir rahatsızlık böbrek taşları, idrar kaçırma, böbreklerde genişlemedir. İdrar yolları enfeksiyonun zararından biri erken doğumdur. Erken teşhis edilmediğinde ilerleyerek böbreklere zarar verebilir. Gebelik döneminde ağır böbrek hastalığı olan anne adaylarında hipertansiyon, bebeklerde ise erken doğum ve büyüme geriliği görülebilir.
Hamile kadınlar hamile olmayanlara göre daha sık idrar yolu enfeksiyonu geçirirler. Hamilelik boyunca kadınların %90’ında böbreklerde imal edilen idrarı mesaneye taşıyan kanallarda genişleme olur ayrıca bu yolları saran kaslarda gevşeme olur.