Hamilelikte şeker yüklemesi nedir, neden yapılır?
Güncelleme Tarihi:
Hamileliğin son dönemlerinde ortaya çıkan gebeliğe bağlı şeker hastalığı, tedbir alınmadığı takdirde anne sağlığı için ciddi sorunların yanı sıra bebeğin erken doğumundan bebekte hipoglisemiye kadar birçok probleme neden oluyor. Gebelik şekerinin tespiti için mutlaka şeker yükleme testi yapılması gerektiğini söyleyen Op. Dr. İsmail Kestane, gebelik şekeri hakkında önemli bilgiler paylaşıyor.
Gestasyonel diyabet yani gebeliğe bağlı şeker hastalığı, yalnızca gebelikte ve gebeliğin son dönemlerinde ortaya çıkan ve hamilelerin yaklaşık yüzde 5’inde görülen önemli bir sağlık sorunu… Tedbir alınmazsa hem anne adayı hem de bebekte ciddi sağlık problemlerine neden olabiliyor. Gestasyonel diyabetin ilk defa gebelikte saptanan glukoz tolerans bozukluğu olduğunu belirten Op. Dr. İsmail Kestane, gebe ve fetüs sağlığının koruması için gebelik şekeri taramasının tüm hamileler için gerekliliğine vurgu yapıyor.
Op. Dr. İsmail Kestane, “Gebeliğin özellikle 24. haftasından sonra oluşan hormonal değişiklikler, aşırı kilo alımı gibi nedenlerle insülinin etkisi azalıyor ve insüline karşı direnç gelişebiliyor. Bu durum, pankreastan salınan insülinin yetersiz kalmasına bağlı olarak, kandaki glikoz seviyesini gebelikte yükseltebiliyor. Gebelik şekeri tedbir alınmadığı takdirde bebeğin daha erken ya da olması gerekenden büyük dünyaya gelmesine, anne için ciddi sağlık sorunlarına ve bebekte dünyaya geldikten hemen sonra aşırı düşük şeker sendromuna yani hipoglisemili doğmasına neden olabiliyor. Anne adayları için 24-28. haftalar gebelik şekeri taraması için en ideal dönemi oluşturuyor. Ancak diyabet şüphesi uyandıran önemli semptom ve bulgu varsa tarama ilk kontrolde de yapılabilir” diyor.
HAMİLELİKTE ŞEKER YÜKLEME TESTİ ZARARLI MI?
Gebelerde şeker yükleme testinin anne ve bebek sağlığı bakımından herhangi bir sakıncası bulunup bulunmadığına dair çok fazla tartışma olduğunu hatırlatan Op. Dr. İsmail Kestane, şunları söylüyor: “Hamilelikte anne ve bebek sağlığı bakımından istenmeyen en önemli şey, gebelikte şekerdir. Gebelikte şeker, bebek ve anne açısından risklere neden olur. Bu duruma karşı tedbir alınması için 24-28 haftalık hamileliklerde şeker yükleme testi yapılması gerekir. Uluslararası kabul görmüş bu test için verilen 50-75 gram şekerin bebeğe herhangi bir zararı bulunmuyor.”
TESTİN AMACI GLİKOZ DÜZEYİNİN DENGESİNİ ÖLÇMEK
Test sırasında anne adayına 50 gram şeker içerikli sıvılar verilerek ölçüm yapıldığını söyleyen Op. Dr. İsmail Kestane, şeker yükleme testinin hamilelik sürecinde uygulanmasındaki amacın glikoz düzeyinin anne vücudunda denge içerisinde tutulup tutulmadığını ortaya koymak olduğunun altını çiziyor. Tarama için en sık kullanılan yöntemin 50 gr oral glukoz tolerans testi olduğunu da anlatan Op. Dr. İsmail Kestane, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Yükleme sonrası 1. saat glukoz düzeyini 130 mg/dl almak testin duyarlılığını arttırıyor. Taramada pozitif çıkan olgulara günümüzde sıkça 100 gr glukoz tolerans testi uygulanıyor. Ancak 75 gr glukoz tolerans testi de bu amaçla kullanılabiliyor. 100 gr glukoz yüklemesi sırasında Açlık >95 mg/dL; birinci saat >180 mg/dL; ikinci saat >155 mg/dL; üçüncü saat >140 mg/dL seviyelerinden iki veya daha fazlasının sağlanması durumunda gebeye gestosyonel diyabet tanısı konur. Son derece kolay yapılan bu test aynı gün içinde de sonuç veriyor.”