Hamilelikte MR çektirmek sakıncalı mı?
Güncelleme Tarihi:
Hamilelik döneminde ilk akla gelen soru “Bu acaba bebeğime zararlı mı?” oluyor. Hamilelikte MR çektirmek de bu açıdan merak edilen konuların başında geliyor. Radyoloji Uzmanı Dr. Mehmet Yörübulut, anne ve bebek sağlığını ilgilendiren durumlarda MR çektirmenin bir sakıncası olmayacağını belirtiyor.
Anne adayları, hamile kaldıklarını öğrendikleri ilk andan itibaren bebeğine zarar verecek şeylerden kaçınır. Bu nedenle hamilelikte yapılmaması gerekenler büyük önem taşır. Ancak bazı konularda yanlış bir kanı oluşabildiğinden, gereksiz çekinceler ortaya çıkabiliyor. Hamilelikte MR çektirmek de bunlardan biri. Hamilelikte MR çektirmenin zararlı olmadığının altını çizen Dr. Mehmet Yörübulut, yapılan bilimsel araştırmalarda bugüne kadar anne ve fetüs sağlığı üzerinde MR’ın olumsuz bir etkisinin bulunmadığını kaydediyor.
EN SIK KULLANILAN YÖNTEM
Güçlü bir mıknatısın meydana getirdiği manyetik alanda, insan vücudu ve organlarına radyofrekans verilerek uygulanan MR (manyetik rezonans), bir görüntüleme yöntemi. İnsan vücudunun hemen hemen tüm organlarında hastalıkları teşhis amacıyla tıpta sıkça kullanılan bu yöntem; özellikle beyin, omurga, eklemler, damarlar, alt ve üst karın bölgeleri, prostat ve meme görüntülemede sıkça tercih ediliyor. Ayrıca son yıllarda kalp hastalıklarının teşhisinde de kullanım sıklığının arttığı gözleniyor.
RADYASYON İÇERMİYOR
Hamilelikte, anne sağlığını ve fetüs dediğimiz anne karnındaki bebeğin sağlığını ilgilendiren durumlarda MR çektirme ihtiyacı doğabiliyor. Örneğin, hamilelikte annenin safra kesesi ve safra yollarını ilgilendiren taş hastalıkları ve iltihabi durumların görülme durumu artar, böyle bir durumda da safra kesesi ve safra yollarını gösteren MR incelemesi istenebilir. Gerekli bilgilendirme ve hazırlıklar yapıldıktan sonra doktor eşliğinde anne adayına çekim yapılabilir. MR, ayrıca radyasyon içermediğinden ve hastalıkları teşhis başarısı yüksek olduğundan güvenilir bir tetkiktir.
İLK ÜÇ AY BEKLENEBİLİR
MR ile ilgili merak edilen diğer bir nokta ise, ilk trimester denilen hamileliğin ilk 3 ayında çekim yapılıp yapılamayacağı... Bu konuda yapılan bilimsel çalışmalarda yine herhangi bir yan etki bildirilmemiştir. Ancak biz hekimler tedbir olarak ilk üç ayda acil bir durum yoksa, MR çekiminin bir sonraki trimestere bırakılmasını tercih ediyoruz. Ancak acil ve gerekli durumlar için bu süreyi beklemeye gerek duyulmuyor. Anne karnındaki bebeğin sağlıklı olup olmadığını anlamak için zaman kaybetmeden ‘fetal MR’ görüntüleme yapılması gerekebiliyor. Bebeğin sağlığını ilgilendiren hastalıklarda ultrasonografinin tanı için yetersiz kaldığı durumda ya da tanıyı desteklemek için yapılan Fetal MR ile fetüsün başta beyin, omurilik ve karın içi organları olmak üzere diğer tüm organları ile ekstremiteleri (bacak-ayak-el ve kol) değerlendiriliyor. Hamileliğin 24. haftasından itibaren uygulanabilen fetal MR, fetüsün ve plasentanın değerlendirilmesi açısından ultrasonografiden daha güvenilir sonuçlar veriyor.
[fotogaleri=2350,1337,2204]
İLAÇSIZ OLMALI
Hamilelikte MR uygulanmakla birlikte, bazı şekil değişiklikleri olabiliyor. Mesela ilaçsız MR gibi... Hamilelikteki MR çekimlerinde damar yolu ile verilen ‘kontrast madde’ denilen ilaçlar kullanılmaz. Kontrast madde üzerine yapılan çalışmalarda, hayvanlar üzerinde yine bir teratojenik etki gözlenmemiştir. Ancak insanlar üzerinde yeterli düzeyde çalışma yapılmadığından ilaç kullanımı tavsiye edilmiyor. Bu nedenle anne adaylarına uygulanan MR çekimleri, kontrast madde kullanılmadan gerçekleştiriliyor.