Hamilelikte bulantılar

Bu bulantı, bildiğiniz bulantılardan değil!

Hamile olduğumu öğrendiğim 14 Şubat günü mutlu mesut bir şekilde bebeğimizin ilk fotoğrafı ile eşime sürpriz yaptığımda başıma geleceklerden haberim yoktu. O güne kadar herhangi bir rahatsızlığım olmadan habersizce 6 haftamı tamamlamıştım. 3 gün sonra yani 7. haftama girdiğim günün akşamı kendimi eve zor attım.

Ertesi gün ise çok zorlu bir sürecin ilk belirtileriyle karşı karşıyaydım. Arkası kesilmeyen bulantı ve kusmalar ile yataktan çıkamaz hale gelmiştim. Yıllardır gastrit muzdaribi olduğumdan dolayı bu durumu ona yorup hızlı iyileşebilmek için akşam acilde soluğu aldım.

Serum ve verilebilecek en ağır ilaçlar hiçbir şekilde beni rahatlatmaya yetmiyordu. Ben sabahın 3’ünde kıvranırken gözlerini ovalayarak gelen nöbetçi doktora “Olur böyle, katlanacaksın, bazı hastalara dondurma iyi geliyor” dediğinde gücüm olsa ya da ağzımı her açtığımda çıkarmasam söyleyecek iki çift lafım vardı.

Ertesi gün Çapa Tıp Fakültesi’nin ehil doktorları tarafından “Hiper Emesis Gravidarium” teşhisi konuldu. Görünen o ki bu “Hiper Emesis” dedikleri hamileliğe bağlı yalnızca binde 2 kadında görülen bir vaka idi.

Durmak bilmeyen bulantı ve kusmalardan “nedir, nasıl olur?” diye sorma şansım olmadan kaderime razı olarak hastane günleri başladı. Sıvı ya da katı gıda alamadığım için gastritim de bir o kadar azıtmıştı.

Bu hikayeyi anlatmak istememin nedeni kimsenin hoşuna gitmeyen “bulantı ve kusma” kelimelerini tekrar etmek değil, bu nadir rastlanan durumun mağduru olan ya da olabilecek diğer hamile kadınlara mesaj verebilmek. İşinin ehli olmayan ya da tecrübesiz bir doktora ve bilinçsiz yakınlara düşerseniz geri dönülemez durumlar yaşayabilirsiniz. En önemlisi de durumunuzu kendinizin kavrayıp tedavi talep etmeniz.

Hiper emesis gravidarium nedir? Normal hamilelik bulantısından farkı nasıl anlaşılır?

“Morning sickness” diye de bilinen standart hamilelik bulantısı, genelde sabahları nükseden ve sonrasında geçen, çoğu zaman kusmanın eşlik etmediği yaklaşık 12. haftanın sonunda geçen olağan bir durumdur. Aşağıdakiler ‘Hiper Emesis Gravidarium’un teşhisinde görülen belirtilerdir:

Vücut kokusu (Hızlı kilo kaybı ve ketosis kaynaklı)
Azalan ve çok koyu renkli idrar
Vücudun susuz kalması (dehydration)
Dilin kuruması
Ekstra salya üretimi
Yoğun halsizlik
Bayılma veya baş dönmesi
İleri koku hassasiyeti
Gıda alımının durması ya da çok azalması
Kansızlık
Böbrek fonksiyonlarının bozulması
Baş ağrısı
Aşırı hassas gaz refleksi
Hareket, ses ve ışığa tahammülsüzlük
Karaciğer enzimlerinin bozulması
Karaciğer enzimlerinin artışı
Cilt elastikiyetinin bozulması ve cildin aşırı kuruması
Düşük tansiyon
Tiroidlerin aşırı çalışması
Hızlı kalp atışı
Hamilelik öncesi kilonun % 5 veya fazlasını kaybetmek
Endişe ve depresyon
Vitamin/elektrolit kaybı
Sürekli kusma (safra ve kan)

Hiper Emesis’i ayırt etmediğiniz takdirde anne adayının hayatı tehlikeye girebiliyor. Yeterli ya da hiç beslenemeyen hamile kadının tüm depoları bebek tarafından tüketildiği için yataktan çıkamayacak ve günlük hayatını idame ettiremeyecek duruma düşüyor. Sıvı kaybı nedeniyle böbrek yetmezliği ve çeşitli nörolojik bozuklukluklar meydana gelebiliyor. Tedavi genelde serum yardımıyla sıvı ve hamilelikte kullanılabilen sınırlı anti-emetic (bulantı kesici) ilaçlar ile yapılıyor. Tedaviye yanıt vermeyen durumlarda hamileliği sona erdirmek gerekebiliyor. Durum o kadar dayanılmaz hale geliyor ki anne adayı acıyı dindirebilmek için bebeğinden vazgeçecek duruma gelebiliyor.

İşte ben de o duruma gelenlerdenim.

Sabahlara kadar başucumda bekleyen kahraman annem ve sevgili eşimin “Ben yapamayacağım” diye ağladıkça yüzlerindeki o ifade olmasa bebeğimden vazgeçebilirdim.

38 yaşında şansı yaver gidip doğal yollarla hamile kalmış bir kadın olarak hiç çocuk sahibi olmamayı göze almıştım. Ben şanslıydım, Mother Theresa annem, can eşim ve uluslararası literatürü takip eden ve bana doğru ilaçları uygulayan bir doktorum var.

Yine de bu durum, yaşamayanlar tarafından tam anlaşılamayabiliyor ya da hafife alınabiliyor. Bulantınız için “Seaband” (deniz bulantısına iyi gelen kol bantları) getiren eczacınız, “Hepimiz geçirdik, hastalık değil bu hamilelik” diye naz yaptığınızı düşünen yakınlarınız olabilir.

Halsizlikten ve ağzınızı açmaya korktuğunuz için onlara cevap veremez durumda olacak ama anlaşılamamaktan ötürü de içerleyeceksiniz. Size tavsiyem sakın tedaviyi ve ilaçları reddetmeyin. Bebeğe zararı olur diye ilaç almayan kadınlardan ölüme varan vakalar var. Anne iyi olmazsa bebeğin iyi olması mümkün değil zaten bunu unutmayın. İlaçların birçoğu "B grubu” yani hamilelerde zararı ispatlanmamış ve yurt dışında bu ilaçları kullanarak sağlıklı bebekler dünyaya getirmiş çok kadın var. "C grubu” ilaçları zaten doktorlar vermiyorlar. Burada ilaç isimlerini telaffuz edemiyorum ama bana kişisel olarak ulaşanlarla paylaşabilirim.

Amerika’da bir kadın araştırmacının kurduğu “HELP HER” adlı web sitesinde “Hiper Emesis Gravidarium” ile ilgili her türlü bilgiye ulaşabilirsiniz. Türkiye’de maalesef araştırmaları hep erkekler yaptığından mıdır bilinmez fazla bir yardıma ulaşmanız mümkün değil.

Amerika’da birçok HG mağduru bloğu var ve yalnız olmadığınızı bilmek, en önemlisi de atlatıp sağlıklı bebekler dünyaya getirmiş olan kadınların hikayelerini okumak insanı rahatlatıyor.

Ben elimde her 3 günde bir değişen anjiyokatım ve artık kendi taktığım serumlarım ile 3,5 ayımı doldurdum. Hala akşamları kemoterapi hastalarına verilen bulantı ilacımı almaz isem ilk günkü kadar kötü olabiliyorum; test ettim ve pişman oldum.

Bu süreci yaşarken en çok merak ettiğiniz “ne zaman biteceği” olacak. Kimse kesin bir cevap veremedikçe ya da verdikleri ümitler boşa çıkınca ümitsizliğe kapılabilirsiniz çünkü bu zaman kişiye göre değişebiliyor. Ben 15. haftada rahatlamaya başladım. Ancak 2 ay sonunda evden çıkabildim ve işime dönebildim.

Bu süreçte desteklerini ve anlayışlarını esirgemeyen yöneticilerim ve çalışma arkadaşlarıma, onlara olan güvenimi boşa çıkarmayan ekibime minnet borçluyum. Enerjimin eski haline geleceği ve tamamen normal hissedeceğim o günleri iple çekiyorum ve bu halime sürekli şükrediyorum.

Nuray Kentli Caner

HAFTA HAFTA HAMİLELİK