Güncelleme Tarihi:
Hamilelik, vücudun anne ve çocuğu doğuma hazırlamak için yoğun olarak çalıştığı bir dönemdir. Anne adaylarının %30'unda hamileliğin erken döneminde, bacaklardan kaynaklanan yakınmaları olur. Doğuma yakın dönemde bu oran %70'lere ulaşır. Genel ve Damar Cerrahisi Uzmanı M. Halit Işıklar, hamilelik sırasında oluşan değişiklikleri ve alınabilecek önlemleri anlattı.
Gebelik sırasında toplardamarların taşıması gereken kan miktarı % 20 oranında artar. Bir litreye yakın olan bu artış, gebeliğin son aylarında kan hacmindeki artışla birlikte hızlanır. Artan kan hacmini taşımakta zorlanan toplardamarlar, aynı zamanda gebeliğin devam etmesi için salınan hormonların toplardamar duvarında esneme ve gevşemeye neden olmasıyla normal fonksiyonlarını yapamaz. Gebeliğin sonuna doğru ise anne karnındaki bebeğin başının kalça kemiklerine oturması ve buradaki damarları sıkıştırmasıyla kanın kalbe taşınması iyice zorlaşır. Kanın toplardamarlarda göllenmesiyle damarlar genişler, varisli damarların oluşma riski artar.
Anne ve bebeğe etkileri
Bacaklarda göllenen kan artar, bebeğe yeterli kan göndermeyi amaçlayan anne kalbi daha hızlı çalışır. Toplardamarlarda kan göllenmesinden dolayı azalan kan hacmi; baş dönmesi, şuur kaybı ve düşmelere neden olabilir. Anne adayının varisli damarları varsa, hamilelik boyunca bu damarlar genişler ve göllenen kan pıhtılaşabilir. Bacaklardaki derin toplardamarlarda pıhtıların oluşması ölümle sonuçlanabilir. Doğumdan sonra varisli damarların çoğu kaybolsa da, göllenen ve böylece pıhtılaşma riski artan kanın, bebek ve annenin hayatını tehlikeye sokacağı bilinmelidir. Ayakta kalan anne adaylarının kalbe giden kan miktarında azalma ve bebeğe yeteri kadar kanın ulaşamaması, prematür doğumların nedenleri arasındadır.
Bacaklarınız için neler yapabilirsiniz?
Bacaklarınızdaki toplardamarların genişlemesini ve varislerin oluşma riskini yok etmek için gün boyunca varis çorabı giyebilirsiniz. Ayaklarınızı kalp seviyesi üzerinde tutabilir, hamilelikte sık görülen kramplar oluştuğunda bacaklarınıza masaj yaptırabilirsiniz. Muz gibi potasyumdan zengin yiyecekler yiyebilirsiniz. En önemlisi, hamilelik boyunca bacaklarınız ve sağlığınız için yapacağınız egzersizdir.
Hamilelik ve sonrasında süt verirken, kullanacağınız ilaçlar ve diğer işlemler için her zaman doktorunuza danışın.