Hamilelik döneminde sağlıklı beslenme
Güncelleme Tarihi:
Maksimum 14 kilo alınmalı!
Anne adayının beslenmesi, kendi vücudunun fizyolojik gereksinimlerini karşılamasının yanında, taşıdığı bebeğinin de sağlıklı gelişmesi açısından önem taşır. Hamilelikte en fazla 14 kilo almak gerektiğini söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Yeşim Çelik, gebelikte yetersiz ve dengesiz beslenme kadar, fazla beslenmenin de bebek ve anne sağlığına zarar verdiğine dikkat çekiyor ve gebelikte gerekli olan besin öğeleri ve faydalarına ilişkin bilgi veriyor.
Maksimum 14 kilo!
Hamilelikte ilk üç ay 1’er kilo, diğer aylarda 1,5-2’şer kilo almanın normal olduğunu belirten Diyetisyen Yeşim Çelik, hamilelik boyunca alınan 7 kilodan az kilonun, anne ve bebeğin sağlığını tehlikeye sokabileceğini ve sonrasında annenin süt veriminin düşebileceğini belirtiyor.
Hamilelikte gerekli olan besin öğeleri
Enerji: Anne karnındaki fetüsün büyüme ve gelişmesi, annenin aldığı besinlerin, plasenta aracılığıyla fetüse taşınmasıyla gerçekleşir. Fetüs her koşulda enerji ve besin öğeleri gereksinmelerini, annenin depolarından karşılar. Özellikle gebeliğin 20. haftasından sonra gereksinmeler artar. Bu gereksinimleri karşılamak için anne adayına, günde 300 kal ek enerji gerekir.
Protein: Vücudun yapıtaşları olan ve fetüsün büyüme ve gelişmesi için gereken günlük protein gereksinimi, yeterli ve dengeli beslenme ile karşılanabilir. Fazla protein tüketiminde ise bir takım problemler ortaya çıkabilir. Önemli olan tüketilen proteinin, yararlılığının yüksek olmasıdır.
Yağlar ve çoklu doymamış yağ asitleri: Gebelik döneminde fazla yağlı besin tüketimi, kilo artışına neden olacağından, yağ tüketimine dikkat edilmesi gerekir. Yağın kalitesi de oldukça önemlidir.
Kalsiyum: Anne adayında kemik yoğunluğunda azalmayı engellemek için, kalsiyum kaynaklarından etkin olarak yararlanmak gerekir. Bebek, anne karnında iken, anneden bebeğe yeterli miktarda kalsiyum ve fosfor geçişi olmalıdır. Kalsiyum birikiminin yüzde 70’i gebeliğin son 3 ayında gerçekleşir. Süt-yoğurt gibi kalsiyum kaynaklarını düzenli tüketmek gerekir.
KALSİYUM DEPOSU OLAN YOĞURDU TARÇINLI VE ELMALI DENEDİNİZ Mİ? TARİFİ İÇİN TIKLAYIN!
Demir: Demir minerali, et ve türevlerinin, sakatatın, yumurtanın, koyu yeşil yapraklı sebzelerin, kuru baklagillerin yanı sıra, kuru üzüm ve incirde bulunur. Bitkisel besinlerle ve tek yönlü beslenen anne adaylarında, demir eksikliği anemisi sık görülür. Bu durumda, doğan bebeklerde ise daha az demir depolarına, düşük doğum ağırlıklarına ve prematüre doğumlara daha sık rastlanır.
Çinko: Büyüme ve gelişme açısından gerekli olan çinko, et, deniz ürünleri, süt ve türevleri, yumurta ve yağlı tohumlarda bulunur.
İyot: Gebelikte iyot gereksinimi karşılanamadığı zaman, mental gerilik ve doğumsal anomaliler ortaya çıkar. İyot, insan vücudunda çok az miktarlarda bulunan, eser elementtir. Deniz ürünleri, iyodun en önemli kaynaklarındandır. Hamilelik süresince, haftada en az 1 kere balık tüketmek gerekir. Yemeklerde kullanılan tuzlar, mutlaka iyotla desteklenmiş olmalıdır.
Bunlara dikkat!
Alkol: Annenin gebelik süresince, günlük vücut ağırlığının, kilo başına 2 gr’dan fazla alkol alması aşırı doz olarak kabul edilir. Fetüste büyüme ve gerileme, yarık damak, eklem anomalileri gibi bozukluklara neden olabilen alkol, ayrıca dolaylı olarak kötü beslenmeye yol açarak, vitamin ve mineral eksikliklerine neden olur.
Kafein: Kahve, çay ve karbonatlı içeceklerde bulunan kafeine, aynı, alerji ve soğuk algınlığı için kullanılan ilaçlarda rastlanır. Annenin aşırı miktarda kafein tüketiminin, fetüsün kemik yoğunluğu ve kalsiyum içeriği üzerine zararlı etkileri olduğuna ilişkin çalışmalar vardır. Ayrıca kafein, demir ve çinko gibi önemli minerallerin emilimini engellemekte ve anemi riskini arttırmaktadır. Sık çay içen anne adaylarına, açık ve limonlu çay içmeleri önerilir.
İlaçlar: Gebelikte kullanılan bütün ilaçlar, fetüse zarar verebilir. Besinlerimizdeki ilaç kalıntısının miktarını bilmediğimize göre, özellikle sebze ve meyvelerin çok iyi yıkanması gerekir. Ayrıca küflü, ezik ve çürük besinlerin yenmemesi gerekir.
Hamileler için beslenme önerileri
* Zengin kalsiyum kaynağı olan süt, yoğurt ve peynir, günde en az 3 porsiyon tüketilmeli,
* Her gün 1 adet yumurta, 1 porsiyon etli sebze veya kuru baklagil yemeye özen gösterilmeli,
* Kuru baklagil ve bulgur karışımı yemeklerin yanı sıra, portakal, mandalina, domates, maydanoz, yeşil,biber ve taze soğan gibi C vitamininden zengin sebze ve meyveler sık yenmeli,
* Sosyo-ekonomik düzeyi sınırlı veya vejetaryen anne adayları, et yerine kuru baklagiller, üzüm pekmezi, kurutulmuş meyveler, ceviz ve fındık yemeli,
* Vitaminlerin zengin kaynağı olan sebze ve meyveler, her gün düzenli olarak tüketilmeli,
* Salam, sosis, sucuk gibi katkı maddeleri içeren yiyecekler olabildiğince az yenmeli,
* Kuru meyveler ve kuruyemişler yoğun enerjilerinin yanında, demir ve kalsiyum gibi minerallerden zengin olduğu için, yeterli miktarda tüketilmeli,
* Sebze, makarna, erişte, mercimek, nohut ve kuru fasulye gibi besinler, önceden yıkayıp ıslattıktan sonra ve ilk haşlama suları dökülerek pişirilmeli,
* Yenilen yiyeceklerin besleyici değerini korumak ve özellikle anemiyi önlemek açısından, yemeklerle birlikte çay içilmemeli,
* Gebelik öncesinde aşırı kilo kaybından, gebelikte ise aşırı kilo alımından sakınılmalı,
* İlaçlanmış olabileceklerini göz önünde bulundurarak, sebze ve meyveler iyice yıkanmalı,
* Yoğurt, süt, pekmez, reçel gibi yiyecekler, yıkanmış da olsa, deterjan ve ilaç kavanozlarına konulmamalı,
* Mümkünse su, kaynatıldıktan sonra içilmeli,
* Sigara ve alkol kullanılmamalı, sigara içilen ortamda bulunulmamalı.