Güncelleme Tarihi:
Hamilelik boyunca sizin ve bebeğinizin sağlığını kontrol etmek için bazı testlerin yapılması gerekiyor.Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Aslı Somunkıran bizleri bu konuda aydınlattı.
Gebelikteki ilk muayene
* İlk muayenede kanda gebelik testi (beta-hCG) istenebilir. Bu test pozitif çıkarsa vaginal ultrasonografi ile rahim içi gebelik-dış gebelik ayrımı yapılır. Bu muayene adet düzensizliği olan ya da son adet tarihini net hatırlamayan hastalarda gebelik haftasının doğru hesaplanması için de önemlidir.
* Gebenin vücut ağırlığı ve kan basıncı (tansiyon) ölçümü mutlaka her muayenede yapılmalıdır.
* Tam kan sayımı, idrar tahlili, ABO + Rh tayini (kan grubu), hepatit (sarılık) belirteçleri, Toxoplazma, Rubella ve CMV Ig tayini, tiroid fonksiyonlarını belirlemek adına en azından TSH tayini, ilk muayenede yapılan testlerdendir.
Birinci trimester tarama testi (ikili test; 11-14 hafta)
* 11-14 testi olarak da bilinen ilk trimester tarama testi Down sendromu ve Trizomi 18 adı verilen kromozomal anomaliye sahip bebekleri gebeliğin çok erken dönemlerinde saptamaya yönelik bir tarama testidir. Gebeliğin 11-14. haftaları arasında yapılır.
* Ultrasonografi ile fetusun baş-popo mesafesi ve ense saydamlığı ölçülür. Fetal kalp hızı, burun kemiğinin görülüp görülmemesi, doppler gibi bazı ultrasonografi bulguları da kaydedilir.
* Ultrasonografinin yapıldığı gün anneden kan alınır. Anne kanında bakılan iki hormon (PAPP-A, serbest bhCG) değeri, bebeğin ense saydamlığı ve anne yaşı bilgisayarda bir programa girilerek gebenin Down Sendromlu çocuk doğurma riski hesaplanır.
* Bir tarama testidir, ileri tetkik yapılması gereken gebeleri belirler.
* Testin yüksek risk göstermesi bebekte anomali olduğunun kanıtı olmadığı gibi, riskin düşük çıkması da bebeğin tamamen sağlıklı olduğunu garanti etmez.
Üçlü test (16-20 hafta)
* İdeali 16-18. gebelik haftaları arasında yapılmasıdır.
* Anne kanında bakılan üç maddeye dayanılarak bebeğin Down sendromu, Trizomi 18 ve nöral tüp defekti (omurga ve sinir dokusu sorunları) riski belirlenir.
* Tarama testidir, ileri tetkik gerektiren gebeleri belirler.
Ayrıntılı Ultrasonografi
* Gebeliğin 20-22. haftaları arasında yapılır.
50 gr glukoz tarama testi
* 24-28. gebelik haftaları arasında yapılır. Gebenin aç ya da tok olması önemli değildir. 50 gr şeker içeren su içildikten 1 saat sonra kan şekerine bakılmak üzere anne adayından kan alınır.
* Bu değerin 140mg/dL altında olması testin normal olduğunu gösterir. 50 gr şeker sonrası 1. saat değeri 140mg/dL üzerinde ise takibeden hafta içinde 100 gr glukoz tolerans testi ile gebeliğe bağlı şeker hastalığı olup olmadığı belirlenir.
* Gebelikte belirli haftalarda yapılması gereken bu testlerden başka hasta şikayetlerine bağlı olarak muayenelerde idrar tahlili ve/veya kültürü, kan sayımı, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri için belirli tetkikler yapılabilir.