Hamileler iyi bilir; turşu ve dondurmayı bile beraber yemek isteyebiliriz… Peki ama neden? İşte gebeliğe özgü garip aşermelerin bilimi

Hamilelikte aşerilen şeyler arasında ilk bakışta rastgele gibi görünen ama bir o kadar da tuhaf bir şekilde belirli olan tatlı, tuzlu, baharatlı, soğuk ve sıra dışı tatlar da yer alıyor.

Hamile insanların yüzde 90 gibi büyük bir çoğunluğu hamilelik sırasında, en sık da ilk üç aylık dönemde olmak üzere en az bir yiyecek aşermesi yaşarken, bunun nedeni hakkında nispeten az şey biliniyor.

AŞERMENİN DE KÜLTÜRÜ VAR

Aşermeler de tıpkı hayatımızdaki birçok şey gibi kültürel farklılıklar ile ortaya çıkıyor olabilir. Araştırmalar Nijerya'daki hamile kadınların meyve ve sebze aşermeye daha yatkın olduğunu, ABD'deki kadınların ise çikolata aşerdiğini gösteriyor.

Sıklıkla dile getirilen turşu ve dondurmayı beraber yemeyi de içeren şaşırtıcı çeşitlilikteki aşermeler arasında ise bazı eğilimler var.

TUZLU AŞERMELERİN SEBEBİ SUSUZLUK OLABİLİR

Melbourne'da yaşayan doğum öncesi diyetisyeni Melanie McGrice, hamilelikte sıkça görülen tuzlu yiyeceklere duyulan özlemin, belki de mantıksız bir şekilde, kadınların yeterince su içmediğinin bir işareti olabileceğini söyledi, “Hamilelik sırasında sıvı ihtiyacımız yaklaşık yüzde 150 oranında artar. Hamilelik sırasında vücuttaki toplam kan hacmi de yüzde 45 oranında artıyor. Yine de çoğu kadının sıvı alımı artmıyor. Daha tuzlu yiyecekler yediğimizde vücut daha fazla su tutar, ancak bu iyi bir şey değildir. İdeal çözüm bunun tam tersini yapmak ve aslında daha fazla su içmektir” dedi.

DONDURMA İSTEĞİ KALSİYUM İHTİYACINDAN MI?

Bir diğer yaygın istek ise dondurma ve sütlü içecekler gibi soğuk, tatlı ve karbonhidrat oranı yüksek yiyeceklerdir. Bu, diyabeti olmayan kadınlarda bile görülen dalgalanan kan şekeri seviyelerine bir tepki olabilir.

Doğum öncesi diyetisyeni Lora Attia, milkshake gibi sütlü içecekler ve dondurma isteğinin kalsiyum ihtiyacına da işaret edebileceğini söylüyor. Hamilelik aslında gıdalardan kalsiyum emilimini artırır, bu nedenle hamile insanların mutlaka daha yüksek bir alım miktarına ihtiyacı yoktur ancak sağlıklı bir alım miktarına ihtiyaçları vardır. (18 yaş ve altı için günde yaklaşık 1.300 mg ve 19-50 yaş arası için günde 1.000 mg.)

Attia, “Birçok kadının canının dondurma çektiğini biliyoruz. Örneğin ‘Vücudumun kalsiyuma ihtiyacı var’ diye düşünüyor olabilirler ancak dondurma harika bir kalsiyum kaynağı değil Yarım fincan dondurmada yaklaşık 78 mg kalsiyum bulunurken, aynı hacimdeki tofuda 160 mg kalsiyum vardır. “ma pratikte kalsiyum için tofuya yöneldiklerini hiç görmedim” dedi.

McGrice, milkshake gibi sütlü içecekler yerine kalsiyum içeren, düşük glisemik indekse sahip olan ve şeker içermeyen sütü tercih etmelerini öneriyor.

VEGAN VE VEJETARYEN GEBELER KIRMIZI ET AŞEREBİLİYOR

Hamile vejetaryenler ve veganlar için tatsız bir sürpriz olabilecek bir başka yaygın istek de kırmızı ettir. Bu da yine vücudun belirli bir besin maddesine (bu durumda demir) ihtiyaç duyduğuna dair bir sinyal olabilir.

McGrice, “Sık sık bu tür konuşmalar yapıyoruz. Kırmızı et aşeren vegan gebeler sadece doğal olarak demir alımlarını artırmayı mı istiyorlar yoksa hamilelik sırasında biraz kırmızı et mi yemek istiyorlar?” diyerek bu aşermenin sebebinin hala tam olarak bilinmediğini ifade etti.

YİYECEK OLMAYAN ŞEYLERE KARŞI İSTEK

Demir eksikliği bazen tebeşir, buz veya toprak gibi daha aşırı ve açıklanamayan isteklere neden olabiliyor. Bu fenomene pika adı veriliyor. Pika, garip toplama alışkanlıklarına bir gönderme olarak saksağanın Latince adından türetilmiş bir isimdir.

Hamilelik dönemindeki kadınların yüzde 4'ünü etkilediği tahmin ediliyor ve özellikle besin değeri olmayan maddelere aşerme anlamına geliyor. Demir eksikliği ile ilişkili olduğuna dair bazı kanıtlar var ancak bu, aşermenin neden demir içeriği yüksek olmayan maddelere yönelik olduğunu açıklamıyor.

Pika aşermesi sadece hamile kadınlara özgü değildir, bu da başka faktörlerin de söz konusu olabileceğini düşündürüyor.

Newcastle Üniversitesi'nden Doçent Allison Cummins, hamilelikte aşermenin her gün belirli gıdalara karşı duyduğumuz normal açlıktan kesinlikle daha yoğun olduğunu söylüyor. Cummins kendi hamileliği sırasında da yoğun bir buz aşermesi yaşamış.

Cummins, aşırıya kaçmadan aşermek sorun olmasa da ‘iki kişilik yeme’ zihniyetine karşı uyardı, “Kadınlar bebek büyütme konusunda çok yeteneklidir, bu nedenle iki kişilik yemenize gerek yoktur. Yüksek şekerli, yüksek yağlı ve yüksek karbonhidratlı yiyeceklere karşı istek duymak sadece kilo alma ve gebelik diyabeti riskini artırmakla kalmaz, aynı zamanda bebeğin ağırlığını artırabilir ve metabolizması üzerinde uzun vadeli etkileri olabilir” diye konuştu.

Hamilelikte sağlıklı beslenmek anne ve bebek için önemlidir ancak Attia, özellikle aşerme ve yemekten kaçınma nedeniyle bunun zor olabileceğini de ekledi, “Pek çok kadın hamile kaldıklarında çok sağlıklı ve iyi besleneceklerini düşünüyor, büyük planları var. Ancak hamilelikte yaşayacağınız semptomları ve yan etkileri bilmiyorsunuz ve bu da iyi beslenmeyi zorlaştırabiliyor.”

The Guardian'ın 'Why pickles and ice-cream? The science of strangely specific pregnancy cravings' başlıklı haberinden derlenmiştir.