Guatr nedir, belirtileri nelerdir? İşte guatr nedenleri

Guatr, pek çok kişinin ortak sorunu. Tiroid bezinin anormal büyümesiyle oluşan guatr, farklı tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabiliyor. Fakat erken teşhis, hastalığın tedavisinde büyük etkiye sahip. Dâhiliye Uzmanı Uzm. Dr. Ayşegül Navdar, guatr nedir, neden olur, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler verdi. İşte detaylar...

Guatr nedir?

Guatr, boynun ön kısmında yer alan tiroid bezinin büyümesi durumudur. Bu bez büyüyünce boyun bir ya da iki tarfında şişlik görülür ve bu şişlikler de simetrik veya asimetrik olabilir. Tiroit bezi, salgıladığı hormon ile vücudun çalışma hızını belirler. Üretilen hormon düştüğünde vücudun çalışma hızı da düşer. Tam tersi durumunda da yani fazla hormon salgılanırsa vücudun çalışma hızı artar.

Guatr neden olur?

Hipertiroidi, tiroit bezlerine karşı oluşan antikorlar, tiroit bezini aşırı hormon üretilmesi için uyarır. Bu durum ise tiroit bezinin büyümesine sebep olabilir.

Hipotiroidide ise tiroit bezinin hormon üretimini azalttır. Bu durumda tiroit hormonu daha fazla hormon yapımı için uyarılır. Sonucunda ise tiroit bezinin büyümesine yol açar.

İyot eksikliğinde ve hamilelikte vücudun artan hormon ihtiyacı sonucunda ortaya çıkabilir.

Tiroit bezinde bulunan iltihaplar tiroit bezinin şişmesine sebep olabilir.

Nodül sebebiyle tiroit bezi büyüyebilir. Tiroit kanseri de tiroit bezinin büyümesine sebep olabilir.

Tiroit bezi çok çalıştığında; Kişinin, iştahı artmasına rağmen kilo kaybı yaşar. Sık sık idrara çıkma isteği duyar. Seyrek adet görme durumu oluşur. Nabız yükselir, gözlerde büyüme görülür.

Tiroit bezi az çalıştığı durumlarda ise; Kişi düzensiz ve aşırı adet görmeye başlar. Ses kısılmaları meydana gelir. Kabızlık ve kilo alma görülür. Soğuğa karşı direnci zayıflar.

Guatr belirtileri nelerdir?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları & Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Prof. Dr. Nesibe Andıran, guatrın belirtilerini şöyle sıraladı: Guatrın başlıca semptomu boynunuzda şişlik, kabarıklıktır. Tiroidinizde nodüller varsa, bunlar çok küçükten(milimetrik) çok büyüğe kadar(birkaç cm) değişebilirler. Nodüllerin varlığı şişme görünümünü artırabilir, asimetrik bir görünüm verebilir. Ancak boyunda dışarıdan fark edilen bir şişlik her zaman belirgin olmayabilir, tiroid iç kısımlara doğru büyüme yapabilir. Tiroid USG ile tiroid bezinin boyutlarının ölçülerek hacminin hesaplanması önemlidir. Diğer semptomlar ise yutma veya solunum zorluğu, boynunuzda basınç hissi, öksürme, ses kısıklığı, vs.dir. Ayrıca hipotiroidi varsa çok üşüme, halsizlik, yorgunluk, ödem, konsantrasyonda güçlük, kabızlık vs, ya da hipertiroidi durumu varsa aşırı sinirlilik, çok terleme, uyku problemi, saç dökülmesi vs gibi semptomlar oluşur.

Tedavi yöntemleri

Guatrın boyutuna, durumuna ve buna bağlı semptomlara dayalı olarak hastaya özel bir tedavi planı uygulandığını ifade eden Andıran, şöyle devam etti: "Hipotiroidizm veya hipertiroidizm varsa, bu koşulları tedavi etmek için kullanılan ilaçlar guatrı azaltmak/küçültmek için yeterli olabilir. Tiroidektomi olarak bilinen tiroidin cerrahi olarak çıkarılması, guatr çok büyüdüğünde, ilaç tedavisine cevap alınamadığında ya da tiroid kanseri saptandığında uygulanan bir seçenektir. Toksik multinodüler guatrlı hastalarda radyoaktif iyot tedavisi gerekli olabilir.

Tiroid bezi ve ürettiği tiroid hormonları genel sağlığımız ve yaşam kalitemiz için çok önemlidir. Büyümenin olduğu çocuklar ve gençler için tiroid hormonları daha da önem kazanmakta olup, özellikle bebeklerde fiziksel büyümeye ek olarak zeka ve beyin gelişimini de etkilemesi nedeni ile kritiktir. Konjenital hipotiroidinin geç tanı alması, ya da iyi tedavi edilmemesi sonucu kalıcı zeka etkilenmesi oluşmaktadır. Bu nedenle tiroid bezi rahatsızlıklarının erken teşhis edilerek, mutlaka tedavi edilmesi ve izlenmesi gereklidir."