Granülosit nedir? Granülosit değeri kaç olmalıdır? Düşüklüğü ile yüksekliği nedenleri ve belirtileri
Güncelleme Tarihi:
Granülosit, insan vücudu için önemli bir savunma sistemidir. Vücudu mikroplara, bakterilere ve yabancı cisimleri karşı koruyarak ilk mücadeleyi başlatırlar. Sağlıkçıların sıklıkla kullandığı bu tıbbi terimin ne olduğunu öğrenip, buna göre terbinizi alabilirsiniz. Granülosit ile ilgili detaylı bilgileri bu yazıda bulabilirsiniz.
Granülosit, beyaz kan hücreleridir. Vücudu enfeksiyonlardan korur ve bağışıklık sisteminin bir parçasını oluşturur. Nötrofil, Eozinofil ve bazofiller olarak üç tipte bulunurlar. Granülositlerin yaklaşık %50-60’ını nötrofiller oluşturuyor. Nötrofil değerleri doğumda ölüme kadar değişkenlik gösteriyor. Referans değerlerinin dışına çıkılması vücudun enfeksiyona uğradığının göstergesidir.
Akyuvarlar (lökositler), diğer adıyla beyaz kan hücreleri, vücudu enfeksiyonlardan koruyan bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. Bu beyaz kan hücreleri granül içerip içermediklerine bağlı olarak granülosit ve agranülosit olarak iki tipe ayrılırlar.
Stoplazmalarında farklı boyama özelliklerine sahip granüllere sahip olan beyaz kan hücrelerine granülosit deniliyor. Granülositlerin içlerinde bulunan granüllerde bazı toksin proteinler ve kimyasallar bulunuyor. Bu maddeler vücuda giren patojenleri öldürücü etkiye sahiptirler. Granülositler, vücuda giren bakteri, virüs gibi patojenleri tanır ve hücre içine alır. Bu aktiviteleri esnasında birtakım aracı moleküllere veya antijen sunumuna ihtiyaç duymazlar. Granülositler de yapıları bakımından kendi içinde nötrofil, eozinofil ve bazofiller olmak üzere üçe ayrılırlar.
Nötrofiller; Sahip olduğu granüllerin histolojik incelemede kullanılan boyalara bağlanma eğilimi göstermemesi sonucunda “nötrofil” diye adlandırılıyor. Kanda bulunan lökositlerin yaklaşık % 50-60’ını oluştururlar. Kemik iliğinde üretilip, daha sonra kana karışırlar. Ancak ömürleri yaklaşık bir gündür. Bakterileri sindirerek öldürürler.
Eozinofiller; Akyuvarların %6’sından azını oluştururlar ve sayıları 1 mL kanda 500’ün altındadır. Vücuda giren enfeksiyon ajanlarından parazitleri yok etmede etkilidirler. Ayrıca alerjik reaksiyonlara karşı da savunma mekanizması oluşturuyorlar.
Bazofiller: Mikroskobik incelemelerde mor görünür. Lökositler arasında % 0,1-% 0,5 oranıyla en az olan hücrelerdir. Vücutta immünoglobulin E antikoru üretiminden sorumludurlar. Kanın akışkan yapısını arttırıyorlar. Parazitlerin yol açtığı enfeksiyon türleriyle mücadelede etkin bir rol oynarlar. Ayrıca çok erken aşamada kanser hücrelerinin saptanması ve yok edilmesinde önemli görevleri vardır.
Granülosit değeri kaç olmalıdır?
Nötrofil değerleri doğumdan ölüme kadar yükselen değerlerde oldukları için çocuk ve yetişkinlerde yaşa bağlı olarak farklı referans değerlere sahiptir. Ayrıca bu referans aralıkları cinsiyete bağlı olarak da değişiyor. Genel olarak 3150 ila 6200 mcL değer aralığı referans olarak kabul ediliyor.
5-9 yaş arası kızlarda referans aralığı 0.353-3.54, erkeklerde 0.520-5.14’dir.
10-19 yaş arası kadınlarda; 0.740-4.65, erkeklerde 0.710-4.64’dür.
20-29 yaş arası kadınlarda; 0.920-4.61, erkeklerde 0.900-4.83’dür.
Eozinofil sayısının normal değeri: 500 hücre/mcl’den az olmalıdır. 500 – 1500 arası hafif yükseklik, 1500 – 5000 arası orta şiddette yükseklik, 5000 üzerinde ise ciddi ve şiddetli yükseklik olarak kabul ediliyor. Genel olarak 20 ila 250 mcL referans değer aralığı olarak kabul ediliyor.
Bazofil normal değerleri de 15 ila 50 mcL değer aralığı olarak kabul ediliyor.
Granülosit düşüklüğü nedenleri
* Romatizmal hastalıklar (lupus, romatoid artrit gibi),
* Kemik iliği yetmezliği (aplastik anemi, myelodisplastik sendrom gibi),
* Kanser türleri (kemik iliğini tutan),
*Lösemi, otoimmün hastalıkları, HIV virüsü, sıtma, brusella, karaciğer hastalıkları, dalak büyümesi,
*Kemoterapi, radyoterapi,
* İlaç kullanımı,
* Vitamin eksikliği ve beslenme bozuklukları granülosit düşüklüğüne yol açan nedenlerdir.
Granülosit düşüklüğü belirtileri
* Boğaz ağrısı,
* İdrar yolu enfeksiyonu,
* Ağız içerisindeki beyaz leke ve yaralar.
Granülosit yüksekliği nedenleri
* Gebelik,
* Anksiyete ve stres varlığı, hormonal bozukluklar,
* İlaçlar,
* Sigara kullanımı,
* Aşırı egzersiz,
* Dalağın alınmış olması (splenektomi)
* Kronik böbrek yetmezliği,
* Lösemi, hemoliz,
*Miyeloproliferatif bozukluklar, bağışıklık sistemi bozuklukları,
* Kalp krizi gibi etkenler granülosit yüksekliğini yol açabiliyorlar.
Granülosit yüksekliği belirtileri
* Ateş, üşüme ve titreme, öksürük, boğaz ağrısı, karın ağrısı,
* Geniz akıntısı, balgam,
* İdrar yaparken yanma,
* İshal,
* Kilo kaybı,
* Vücut, kemik ve eklem ağrıları.