Göz seğirmesi deyip geçmeyin! Parkinson gibi çok ciddi hastalıkların belirtisi olabilir...

Göz seğirmesi, gün içinde bir anda ortaya çıkan ve zaman zaman sinir bozucu boyutlara ulaşabilen vücut tepkilerinden biri.

Bu rahatsızlık birçoğumuz için üzerine gidilecek kadar ciddi bir sorun olarak görülmese de uzmanlar bunu ciddi bir sağlık sorununun göstergesi olabileceği konusunda uyarıyor. Öyle ki, bunun göz kaslarında yaşanan bir sorun olduğunu veya yoğun stres kaynaklı olabileceğini pek çoğumuz düşünmüyoruz.

İngiltere’de bulunan Cambridge Üniversitesi'ne bağlı Addenbrooke's Hastanesi'nde oküloplastik uzmanı Dr. Cornelius Rene, The Guardian'a yaptığı açıklamada, "Göz kapağında seğirmenin meydana gelmesinin birkaç nedeni vardır" diyor ve ekliyor:

"Eğer sadece bir göz kapağı seğiriyorsa, bu genellikle kas seğirmesi olarak adlandırdığımız, geçici olan ve tipik olarak kendi kendine iyileşen oldukça normal durumdur. Fakat bazı durumlarda altta yatan sorunu bulmak biraz daha zor olabilir."

Son yapılan çalışmalar hastaların yüzde 20 ila 30’unun aile geçmişinde göz seğirmesi bulunduğuna ve bunun kalıtımsal olduğuna işaret ediyor. Konu hakkında görüşlerine başvurduğumuz Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ayşe Burcu Dirim, göz seğirmesinin nedenlerini ve olası risklerini aktardı. İşte tüm merak edilenler... 

'GÖZ KASLARI ELEKTROLİT DENGESİZLİĞİ NEDENİYLE ÇABUCAK ETKİLENİR'

"Gözümüzü çevreleyen orbikülaris kasında yaşanan ve tıpta 'miyokimi' adı verilen bu kasılmalara halk arasında seğirme deniyor. Göz çevresindeki kaslarda meydana gelen geçici kramplar sonucu oluşan bu seğirmelerin şiddeti, tutulan kas lifi miktarına bağlı olarak değişiklik göstermektedir" diye konuşan Doç. Dr. Ayşe Burcu Dirim, yorgunluk, uykusuzluk ve stresin kas liflerinin yorgunluğuna yol açtığını ve göz seğirmesinin en sık nedenleri olduğunu söyledi. Dirim şöyle devam etti:

"Çok aktif çalışan göz kasları sıvı ve elektrolit dengesizliğinde çabucak etkilenir ve bu tip geçici kasılmalar ortaya çıkar. Bazen kuruluk, enfeksiyon, alerji durumları da göz seğirmesine yol açabilir."

KAHVEDEN VE STRESTEN UZAK DURUN

The Guardian'a konuşan Dr. Rene, "Kas seğirmesi genellikle kısa bir süre içinde kendiliğinden düzelir" ifadelerini kullandı. Fakat gündelik hayatımızda ciddi bir soruna dönüşebilecek bu problemi ortadan kaldırmak için biz ne yapabiliriz?

Bununla ilgili çözümlerini sıralayan Dr. Rene, “Bu sorunu en aza indirmek istiyorsanız ilk olarak yapmanız gereken, gün içinde tükettiğiniz kahve miktarını azaltmak olacak. Bununla beraber stresi de hayatınızdan uzak tutmanız gerekiyor. Bunlara dikkat edildiği noktada seğirmelerin azalacağı görülecektir” ifadesini kullandı.

Uzmanlar beslenme alışkanlıklarının da göz seğirmesini tetikleyen etmenlerden olduğunu düşünüyor. Peki seğirmeleri önlemek için beslenmede nelere dikkat etmek gerekiyor?

Göz kapağı seğirmesinin genellikle iyi huylu ve kendiliğinden geçen bir durum olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Ayşe Burcu Dirim, "Sıvı alımının artırılması, elektrolit kaybını dengelemek için mineralli su tüketimi, kafein kısıtlaması, düzenli uyku, stresin azaltılması durumunda göz seğirmesi hızlıca düzelecektir. Işığa hassasiyeti olan kişilerde güneş gözlüğü kullanımı, yoğun bilgisayar kullanan kişilerde gözlerin aralıklı dinlendirilmesi de sürece katkıda bulunacaktır" diye konuştu.

Bir uyarıda bulunmayı da ihmal etmeyen Doç. Dr. Dirim, "Aralıksız devam eden ve bir haftayı geçen seğirmelerde altta yatan nörolojik veya göze bağlı bir durumun araştırılması gereklidir" dedi.

Peki ya tükettiğimiz besinlere dikkat ettiğimiz ve hayatımızı düzene soktuğumuz takdirde de değişen bir şey olmazsa ne olacak?

'HASTALIĞI AZALTAN BİR YÖNTEM HENÜZ GELİŞTİRİLMEDİ'

Blefarospazm rahatsızlığının “iyi” ve “kötü” huylu olmak üzere ikiye ayrıldığını söyleyen uzmanlar, bunlar arasındaki farkın Manyetik Rezonans (MR) görüntüleme yöntemi ile tespit edilebileceğini belirtiyor.

İyi huylu ve kötü huylu blefarospazmın nasıl tespit edildiğini sorduğumuz Doç. Dr. Dirim, şunları dile getirdi:

"İyi huylu (esansiyel, benign) veya kötü huylu blefarospazm ayrımını yapmak için MR görüntüleme yöntemi ile beyinden kaynaklı bir patoloji olup olmadığına bakılmalıdır. Altta yatan Parkinson hastalığının ilk belirtisi blefarospazm olabilir. Beynin bazı bölgelerindeki lezyonların belirtisi de blefarospazm olabilir."

Blefarospazmın genellikle 50 yaş üzerinde ve altta yatan bir hastalık olmaksızın ortaya çıktığını ve her iki kapakta şiddetli kasılmalara neden olduğunu söyleyen Dirim, "Stres, kaygı durumuna göre şiddeti değişmekle birlikte, gece uykusunda tamamen kaybolurlar" dedi.

Son yıllarda görsel uyarıları düzenlemek amacıyla kişinin hassas olduğu ışığı engelleyen filtreli camlar kullanılarak kasılmaların şiddetinin azaltılmaya çalışıldığını belirten Doç. Dr. Dirim, "Bazı hastalarda umut verici sonuç elde edilse de etkin şekilde hastalığı azaltan bir yöntem henüz geliştirilemedi" ifadesini kullandı.

‘PARKINSON HASTALIĞININ ERKEN BELİRTİSİ OLABİLİR’

İngiltere’nin başkenti Londra’da bulunan Bupa Sağlık Kliniği yöneticilerinden Dr. Luke Powles, "İki haftadan uzun süren kalıcı bir seğirme durumu yaşanması, göz çevresinde gözle görülür bir değişme veya ağrı hissedilmesi; bu sorunun altında ciddi bir problem yattığına işaret eder” dedi ve ekledi:

"Bu durum kas sertliği ve gerginliğine yol açabilen, hareketleri ve yüz ifadelerini etkileyen sorunlar olarak görülebilir. Özellikle beyinde yaşanan bir sorunun göstergesi veya Parkinson hastalığının erken belirtisi olabilir.”

Böyle bir durumla karşı karşıya kalınması durumunda erken tanı koyulması oldukça kritik.

"Altta yatan Parkinson hastalığının ilk belirtisi blefarospazm olabilir veya beynin bazı bölgelerindeki lezyonların belirtisi de blefarospazm olabilir" diyen Doç. Dr. Ayşe Burcu Dirim, "Nörolojik muayene ve göz muayenesi ile iyi huylu ve kötü huylu blefarospazm ayırt edilir" vurgusunu yaptı. 

20+20+20 KURALI

İlerleyen vakalarda uzmanlar, spazm geçiren kasları zayıflatmak için botoks (botulinum toksini) enjeksiyonları kullanmayı veya göz kapağının seğirmesine neden olan orbikularis kasına ameliyatla müdahaleyi gündeme alıyor.

Botoks uygulaması hakkında konuşan Doç. Dr. Dirim, blefarospazmın kronik bir rahatsızlık olduğunu ve kendiliğinden düzelmesi ya da uygulanacak tek bir tedavi ile yok edilmesinin, ortadan kaldırılmasının mümkün olmadığını vurguladı ve ekledi:

"Botulinum toksini tedavisi 1960’lı yıllarda, Göz Hastalıkları Uzmanı ve Oküloplastik Cerrah Dr. Alan Scott tarafından 10 yıllık bir çalışmanın sonucu olarak bu tip kasılmaların tedavisi için geliştirilmiştir. Tedavi edilmediğinde, hasta gözlerini açamadığı, günlük işlevlerini bile yapamaz hale geldiği için, ‘fonksiyonel körlük’ olarak tanımlanan bu durumun tedavisinde 50 yılı aşkın bir süredir güvenli biçimde uygulanmakta olan botulinum tedavisi, ortalama 6 ay boyunca kasılmaları durdurmakta ve bu süreçte hastaların normal bir yaşantı sürmesini sağlayabilmektedir."

Uzmanlar alternatif tedavi yöntemlerinin de sonuç verebileceğine işaret ediyor ve gözle ilgili birçok sorunda olduğu gibi göz çevresindeki spazmları iyileştirmek için birkaç basit alıştırma yapmayı öneriyor.

İlk olarak bilgisayar ekranını çok fazla kullananların 20 dakika çalışma 20 saniye ara vererek ve 20 metre yürüyerek dinlenme kuralına uyması gerekiyor. Ekran karşısında çalışanların sıklıkla göz kırpmayı unuttuğunu söyleyen Dr. Rene, "Bilgisayar ekranında bir iş yaparken konsantre olduğunuz için göz kırpmayı unutmanız olağandır. Bu sorunu çözmek için düzenli göz kırpmak gözlerinizi rahatlatacaktır" ifadesini kullandı.

Böyle bir alışkanlığı oturtmak için en basit yöntem, bir sayfayı kapatıp diğerini açtığınızda göz kırpmayı alışkanlık haline getirmek olabilir.

Son olarak uzmanlar yorgunluğun da sanılandan daha ciddi bir faktör olduğu görüşünde. Böyle durumlarda uyku düzenini sağlamak ve evde bulunduğunuz süreçte gözlerinizi dinlendirmek sorunun çözümü için etkili olabilir.