Güncelleme Tarihi:
Beslenme amacımız yaş, cinsiyeti, fiziksel aktivite ve içinde bulunduğumuz fizyolojik duruma göre gereksinimimiz olan enerji ve besin öğelerini yeterli ve dengeli miktarlarda alması olmalıdır. Bugüne değin yapılan bilimsel araştırmalar insanın 50’ye yakın türde besin öğesine gereksinimi olduğunu ortaya koymuştur. Bu öğelerin herhangi biri alınmadığında, gereğinden az ya da çok alındığında, büyüme ve gelişmenin engellendiği ve sağlığın bozulduğu bilimsel olarak ortaya konmuştur. Vücudun yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan besin öğelerinin her birinin yeterli miktarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması durumu “yeterli ve dengeli beslenme” deyimi ile açıklanır.
Peki, sürekli olarak dengeli beslenmeden ve çeşitlilikten bahsediyorken acaba sağlıklı diye bildiğimiz birtakım besinler bizim hasta olmamıza sebep olabilir mi? Sıkça tükettiğimiz besinler birer şeytan mı, melek mi? Diyet bireye özgü olarak hazırlanmalıdır. O halde daha özgün bir diyet programı hazırlarken, kişiye sağlıklı diye bulgur mu önermeli, yoksa kişideki duyarlılık (intolerans) durumuna göre pirinç mi tavsiye etmeli? Ya da inek sütü, yumurta, domates, mercimek, fındık, portakal gibi besleyici özelliği bulunan besinleri verirken kişideki duyarlılık faktörünü göz ardı mı etmeli?
Stres, bağırsak florasının dengesizliği, enfeksiyon ajanları veya bazı medikal ilaçlara bağlı mukoza hasarı vb. dışında sağlıksız beslenme durumu, diyette çeşitliliğin olmaması (çok fazla miktarda beyaz un ,şeker) gibi nedenlere bağlı olarak gelişen besin duyarlılığı yaşam kalitesini düşüren bir durumdur.
Vücudumuz bir besinin içindeki bir maddeye genellikle bir proteine karşı savunma sistemini harekete geçirerek antikorlar oluşturabilir. Bu antikorlar “istilacı” besine karşı savaşa giriştiklerinde alerji belirtileri ortaya çıkar.
Kronik inflamatuar reaksiyonlara yol açma kabiliyeti olan gıda maddelerinin ortaya çıkarılmasında kullanılan bir tanı testidir. Beslenmenizde önemli yer tutan ana gruplar içindeki yüzlerce gıda bileşeni ve mikroorganizmalar test edilebilir.
Bu yöntem bir zayıflama şekli değildir, vücudun sindirim sisteminin besinlere karşı olan tepkisini ölçen bir yöntemdir.
Bu test ile sindirim sisteminin duyarlılık gösterdiği besinler gruplara ayrılarak ya tamamen ya da kısmen beslenmeden çıkartılarak bu esnada gereken tedaviler yapılarak vücut bu maddelere duyarsız hale getirilir.
Testlerin sonucunda diyet uygularken mutlaka beslenme alışkanlığının, sağlıklı beslenme kurallarına ne kadar uyduğu göz ardı edilmemelidir, bu bir zayıflama yöntemi değildir, duyarlılık gelişen her besinin tepkisi her zaman kilo alımı şeklinde olmayabilir, gaz, ishal, baş ağrısı, hormon bozukluğu, romatizma, kolit, fibromiyalji, astım, alerjik şikayetler, sinüzit gibi şikayetleri de geliştirebilir.
Çocuklarda özellikle sık rastlanana besin alerjileri için ise besin eliminasyon diyetleri uygulanır, alerji yaptığı düşünülen besinler diyetten çıkartılır ve daha sonra bunların tedavisi aynı büyüklerdeki gibi yapılır.