Güncelleme Tarihi:
Bebeklerin uykusunda gece ve gündüz ayrımı çok önemli olduğundan ebeveynlerin de bu ayrımı bilip ona göre bir uyku düzeni oluşturmasında fayda var. Prof. Dr. Şükrü Cin, ideal uyku düzeni için önerilerde bulundu.
Gece Uykusu
Bebeğiniz uykuya kendi kendine dalarsa gece sizi çağırdığında onunla ilgilenmeniz ve altını değiştirmenizin sakıncası yoktur. Gece uyandığı zaman bebeği çığlık çığlığa ağlatmayın ama daha ilk sesini duyuşunuzda da atlamayıp ve hemen kucağa almadan, yanına gittiğinizde öncelikle bebeğinizin gerçekten huzursuz olup olmadığını anlamaya çalışın. Bir huzursuzluğu olmadığından emin olunca onu kucağınıza almadan ya da sırtına vurmadan, sakin ve yumuşak ses tonuyla onunla konuşarak rahatlamasını sağlayıp yeniden kendi kendine uykuya dalmasını sağlayın.
4-6. aylarda başlamak üzere bebeğiniz uyandığında onu kontrol etmek için yanına birkaç dakika gecikmeli gitmeye başlayabilirsiniz. Muhtemelen kendi kendine sakinleşip tekrar uykuya dalacaktır.
Gündüz Uykusu
Bazı bebekler gece kuşudur. Bebekler ilk aylarda gece gündüz farkını bilmezler. İlk günlerde pek bir şey yapamazsınız ancak bebeğiniz haftalık olduğunda ona gece ve gündüzü ayırt etmeyi öğretebilirsiniz.
Gündüz uyanık olduğunda onunla mümkün olduğu kadar çok oynayıp onu oyalayın, evi ve odasını aydınlık hale getirin ve günlük olağan sesleri (Örneğin; telefon, TV veya radyonun sesi gibi) azaltmaya çalışmayın ve besledikten sonra uyumaya başlarsa uyandırın. Gündüz uykuları gündüz yaşamın sürdürüldüğü bir odada televizyon açıkken konuşuluyorken, müzik dinlenirken veya evde temizlik yapılıyorken kısaca gürültülü ve perdeleri açık, aydınlık bir ortamda olmalı. Bebeğinizin gündüz uykularını azaltın.
Uyku Alışkanlığı ve Düzeni
Bebeğiniz iyi uyku alışkanlıklarını 6 hafta gibi erken bir dönemde geliştirebilir. Bazı bebekler 6 haftalıkken bütün gece uyanmadan uyumaya başlarken diğer bir bir kısmı ise bu düzene ancak 5-6 aylarda ulaşırlar. Bazı bebekler daha fazla uykuya ihtiyaç duyarken bazıları az uykuyla yetinirler. Düzgün ve düzenli bir uyku alışkanlığı oluşturabilmek için bebeği her gün aynı saatte henüz uyanıkken yatağa koymak, aynı saatte altını değiştirmek ve bir gece uykusu
rutini oluşturur.
Bebeğiniz 6-8 haftalık olduğunda kendi kendine uyumaya başlayabilir. Bebeğinize kendi kendine uyuma şansı tanıyın. Onu yatağına yatırın, uyutmak için çaba sarf etmeyin, kucağınıza almayın veya sallamayın. Böylece kendiliğinden uyumayı öğrenme şansı tanıyın.
Uykusu geldiğinde ancak henüz tam uyumamışken yatağına yatırın. Sabahları bebeğinizi aynı saatte uyandırın. Bu belli bir düzen oluşturmanıza yardımcı olacaktır. Unutmayın gündüz ve gece uykuları için belli saatler uygulanması bebeğinizin uyku düzeninin oturtulmasına yardımcı olur.
Sabit uyku düzenine ve bebeğinizi hemen hemen hep aynı saatlerde uyutmaya özen gösterin. Eğer bu düzeni kaydırırsanız gece uykuya dalması güçleşip daha sık uyanabilir. Bebekler düzenden hoşlanır ve sırada ne olduğunu bilmek onları mutlu eder.
Bebeğinizin gece uykusu düzeni gibi gündüz aktivitelerini de düzene sokarsanız bebeğiniz gece rutinini daha kolay kabullenir. Eğer hep aynı saatlerde yer, oynar, uyur ve aynı anda yatağa giderse daha rahat uyur. Bebeğinize uykuya kendi kendine dalması konusunda da yardımcı olabilirsiniz.
Bazı bebeklerde uyku düzeninde bir problem yaşanmazken bazı bebeklerin uyuması ailelerin en büyük sorunudur. Özellikle ilk aylarda uykusuzluk hem aileyi hem bebeği rahatsız edebilir. 2 haftalıktan itibaren bebeğe gece gündüz farkını hissettirmeye başlamak gerekir. Gündüz uyku aralarında bebekle konuşabilir, oyun oynayabilirsiniz. Ancak gece uyandığında, ışıkları fazla açmadan loş bir ortamda, dha sessiz konuşarak ona gece olduğu anlatılmaya çalışılmalıdır. Sabah ve öğleden sonra olmak üzere 2 kez uykuya yatırılması gece uykusu düzenine de uyacaktır.
Gece uykuları içinse loş aydınlatılmış sessiz bir oda tercih edilmeli, banyo, masaj, müzik dinletmek gibi belirli bir rutin program oluşturularak uyutulmalı. Bu davranışlar gece gündüz ayırımını algılamasına yardım eder. Ayrıca gündüz uyanık olduğunda ona yakın ilgi gösterebilir onunla konuşup oynayabilir ve onu öpebilirsiniz. Fakat gece uyandığında sadece beslemeniz altını değiştirip onunla minumum iletişim kurmanız ona davranışsal olarak ta gece gündüz farkını öğretmeye yardımcı olacaktır ve dolayısıyla bebeğin her bireyin kendine göre bir uyku düzeni vardır. Bu düzeni sizin istediğiniz şekilde olması için biraz çaba gerekecektir. Ancak annelik duygusu ve iç güdüsü bunu her zaman başarır.