Gebelikte D vitamini takviyesi almak şart mı?
Güncelleme Tarihi:
Gebeliğin sağlıklı devam etmesi ve sonuçlanması için anne adayının hem dengeli hem de yeterli beslenmesi çok önemli. Özellikle gün içinde alınacak vitamin ve mineraller, anne adayının ve bebeğin sağlığını olumlu etkiliyor. Kan değerlerinin normal olmasının bilhassa önemli olduğu vitaminlerden biri de D vitamini… Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Esra Çabuk Cömert, gebelikte D vitamini ile ilgili önemli bilgiler aktardı, bu vitaminin hangi besinlerde bulunduğunu açıkladı.
D vitamini eksikliği hamilelik sırasında sık görülür. Bebeğin gelişimi için en önemli bileşikler D2 ve D3’tür.
D vitamini eksikliği belirtileri
-Genel vücut ağrısı
-Yorgunluk
-Yürümekte zorlanma (denge problemi)
- Kemik ağrısı
- Kuvvet kaybı
- Saç dökülmesi
- Baş ağrısı
- Depresyon
- Değişken ruh hali
- Uykusuzluk
- Eklemlerde ve parmaklarda ağrı
- Gözaltı morlukları
- Aşırı terleme
- Kilo vermekte güçlük çekme
- Sürekli üşüme
Gebeler için D vitaminin yeterli alınması bu dönemde çok önem arz eder. Bu nedenle anne adaylarının her gün açık havada ve güneşli bir bölgede en az 15-20 dakika yürüyüş yapmaları ilk kuraldır. D vitamini eksikliği durumunda çocukluk çağı raşitizmi görülür. Açık tenliler güneş ışığından daha zor D vitamini alır. ‘Osteomalasia’ ise erişkinlik döneminde görülen bir kemik hastalığıdır. Kemikler yumuşaktır, kalsiyum ve fosfor oranları düşüktür. Sık doğum yapan, yetersiz ve dengesiz beslenen, güneşten yararlanamayan kadınlarda görülür.
Hamilelikte 12. haftadan itibaren D vitamini takviyesine başlanmalı
D vitamini eksikliği kadın hastalıkları ve doğum konusunda da kendini gösterir. Hamilelik döneminde anne ve çocuk sağlığı için D vitamini kullanımı son derece önemlidir. Anne karnındaki bebek kalsiyum ihtiyacını anneden karşıladığı için annenin hamilelik ve emzirme döneminde kalsiyum dengesinin sağlanması için D vitamini düzeyinin yeterli olması gerekir. D vitamini eksikliği olan annelerin bebeklerinin kemiklerinde yumuşama ve zayıflama görülebilir. Bebeğin kaslarında zayıflık, bıngıldağının kapanması ya da kapanmaması, diş çıkmasında zayıflık da D vitamini eksikliğiyle ilişkilidir. Hamilelikte eksik D vitamini alımı, yeni doğan bebeklerde kalıcı hasar bırakabilir ve doğumdan sonra gerçekleştirilen vitamin takviyesi ile tam olarak düzeltilemeyebilir.
D vitamini eksikliğinde anne adaylarında gebelik zehirlenmesi denilen ‘preeklamsi’ riskinde artış yaşanabilmektedir. Hamilelikte halsizlik, yetersiz kilo alımı, yorgunluk, kas ve kemik ağrılarının olması da D vitaminiyle ilgilidir. Ayrıca gebelik şekeri ve kemik erimesi D vitamini eksikliğinde meydana gelebilecek durumlar arasındadır. D vitamini düşük olan annelerde sezaryen ile doğum daha fazla olur. Anne adaylarına 12. haftadan itibaren D vitamini takviyesine başlanmalı ve emzirme döneminin 6. ayına kadar sürdürülmelidir.
D vitamini eksikliği nasıl anlaşılır?
D vitamini eksikliği kandaki değerlerinin ölçülmesi ile anlaşılabilir. 30 ng/ml altındaki değerler yetersiz, 10 mg/ml altındaki değerler eksiklik olarak değerlendirilir. Gebeye uygulanacak D vitamini desteği 12.haftadan itibaren başlamalı ve gerekirse tüm gebelik boyunca devam etmelidir. Uygulanacak destek günlük 1200 iu olmalıdır (9 damla). Destek verilen gebeler kalsiyum yüksekliği bulguları açısından mutlaka uyarılmalıdır. Bu bulgular iştahsızlık, bulantı, çok idrara çıkma ve çok su içmedir. Ancak ilaç desteği her zaman en son seçenek olmalıdır. Ülkemiz gibi bol güneş alan bir ülkede mutlaka öncelikle güneşli, açık havada yürüyüşler önerilmelidir. Ayrıca 3 tarafı denizlerle çevrili ülkemizde mutlaka balık ve deniz ürünlerinin bolca tüketilmesi gerekir. Süt, süt ürünleri ve yumurta kesinlikle yenmelidir.
D vitamini içeren besinler
Süt, ayran, kefir, peynir ve yoğurt, tereyağı, ton balığı, somon, uskumru, istridye, tavuk ciğeri, karaciğer, yumurta sarısı, tatlı patates, balık yağı, mantar, maydanoz, yonca, ısırganotu, yulaf, yağlı balık, portakal suyu, tahıl, sığır karaciğeri, morina yağı