Güncelleme Tarihi:
İlk trimester ve uyku: Bıraksalar sürekli uyuyacaksınız ama...
Hamile bayanların nerdeyse tümünde değişik derecelerde uyku problemleri görülmektedir. Gebelikte sıklıkla görülen bulantı, reflü, çok sık idrara çıkma gibi rahatsızlıklar düşünüldüğünde bu çok da şaşırtıcı değildir. Gebeliğin ilk üç aylık döneminde (Trimester) gün boyu uyku ihtiyacı hissetme ve halsizlik hali genellikle görülür. Bunun nedeni normalden çok yüksek seviyeye çıkan " Progesteron " hormonudur.
Normalde kadınların adet döngüsü ve üreme fonksiyonlarını düzenleyen bu hormon, gebelikte normalin üstüne çıkar ve gebeliğin devam etmesinde önemli bir rol oynar. Ancak bir diğer etkisiyle sizi normal bir işgününün ardından maraton koşmuşçasına yorgun ve günlerce uyuyamamışçasına uyku ihtiyacı içinde hissettirir. Aslında buna çok da direnmek gereksizdir: Vücudunuzla savaşmayın ve onu dinleyip gün içinde mümkünse kısa kısa kestirin. Çünkü bu hormon su ve tuz tutucu etkisiyle sık sık tuvalete çıkmaya da yol açar ve geceleri sık uyanmanıza neden olabilir. Sık tuvalete çıkmanın başka bir nedeni de artık büyümekte olan rahminizin idrar torbasına bası yapıp sık idrar yapma hissine yol açmasıdır.
Ayrıca göğüslerdeki şişkinlik ve dolgunluk da özelikle yüzüstü yatmaya alışkın bayanlar için ağrı ve acımaya yol açabilir, uyuma pozisyonu bulmada sıkıntı yaratabilir. Bu nedenle ilk trimester belki de daha sonraki zamanlarda özellikle önerdiğimiz sol yan pozisyonunda yatmaya alışmak için de iyi bir zamandır. Kısaca ilk trimesterde geceleri sık sık uyanma, gündüzleri de yorgunluk ve uykusuzluktan bitap düşmenin çok sık görüldüğünü unutmayın ve elinizden geldiğince; çalışan bayansanız en azından hafta sonları gündüz şekerlemeleri yapmaya çalışın.
İkinci trimester ve uyku: Tadını çıkarmaya bakın
İkinci üç aylık dönem ( trimester) çok klasik bir tabir ile "gebeliğin balayı dönemi" olarak bilinir. Bu, muhtemelen uyku düzeninize de yansıyacaktır. Artık "Progesteron" hormon seviyeleri ilk trimesterdeki gibi hızla artmamaktadır ve buna bağlı kendinizi daha enerjik hissedersiniz. Büyük ihtimalle mide problemleriniz de artık yatışmıştır ve ilk trimester göre daha huzurlu bir uyku mümkündür.
Bu trimester sağlıklı bir uyku düzeni kurmak için idealdir. Henüz değiştirmediyseniz, bu trimesterde uyku pozisyonunuzu dönüşümlü olarak sol yan ve sağ yanınıza yatmak şeklinde değiştirebilir ve buna alışmaya çalışabilirsiniz. Ayrıca bebeğinize besin ve oksijen götüren kan, rahminize en iyi bu pozisyonda gidecektir. Ayrıca uyku saatlerini düzenli bir program dâhilinde ayarlamak, bir uyku rutini oluşturmak kesinlikle önemlidir. Eğer yatak odanızda televizyon varsa mümkünse kaldırın veya açmayın. Daha enerjik olduğunuz bu trimester, düzenli egzersiz yapmak için de idealdir. En basit ve faydalı egzersizlerden olan yürüyüş düzenli yapıldığında vücut ve ruh sağlığınızı olumlu etkileyip geceleri daha iyi uyumanızı sağlayacaktır. Bu trimesterde özellikle sabaha karşı bacaklarınıza kramp girmeye başlayabilir; bunu doktorunuzla mutlaka paylaşın. Size basit bir tıbbi ilaç veya öneriyle yardım edecektir.
Üçüncü trimester ve uyku : Uyku artık uzak bir hayal mi?
Anne adaylarının bu trimesterde uyku kalitelerinde bozulmanın birinci ve ikinci trimester göre çok daha sık ve yoğun olduğu yapılan çalışmalarla gösterilmiştir: Artık derin uyku nerdeyse kaybolmuş gibidir ve geceleri sık sık uyanmalar başlar. En önemli faktör artık karnınızın rahatça uzanmak için çok büyük olmasıdır. Bu dönemde en iyi uyku pozisyonu, sol yanınıza yatıp, bacaklarınızın arasına ve sırtınıza destekleyici yastıklar yerleştirmenizdir. Bu dönemde idrara çıkma isteği ve sıklığı aynı ilk trimesterdeki gibi çok artmıştır, ancak bu sefer idrar torbasına baskı yapan giderek büyüyen bebektir. Geceleri uykunuzun idrar yapma nedeniyle çok bölünmemesi için akşam saatlerinde sıvı alımınızı kısıtlayın ve tuvalette idrar torbanızı tamamen boşaltmaya çalışın. Bunu idrar yaparken öne doğru eğilerek sağlayabilirsiniz.
Ayrıca reflü problemi, bacaklarınıza kramp girmesi, gebelik nedeniyle burun içinizde artmış konjesyon ( dolgunluk) nedeniyle horlama da bu trimesterde uykuyu olumsuz etkileyen diğer nedenlerdir. Bu problemler genellikle gebeliğin sona ermesiyle kendiliğinden kaybolsa da rahatlatıcı çözüm önerilerini doktorunuzdan isteyin.