Vagus siniri nedir, nasıl harekete geçirilir?
Güncelleme Tarihi:
Vagus siniri, beynimizdeki 12 parçadan oluşan sinir sistemimizden biridir. Beyinden başlayıp, baş, boyun, gövde gibi vücudumuzun diğer bölgelerine bağlanırlar. Dolaylı yoldan sinir sistemimizi de etkileyen vagus siniri beyine uyarı yollar. Peki vagus siniri nasıl harekete geçirilir? Daha anlaşılır olması için gelin vagus sinirini yakından tanıyalım.
Vagus siniri, bağırsağımız ve beynimiz arasındaki iletişim kanalıdır diyebiliriz. Vagus siniri, örneğin mutsuz olduğumuzda sindirim sisteminin önemli üyesi olan sempatik sinir sistemini harekete geçirir ve vücudumuza biyolojik bir alarm sistemi olan kortizol salınımının yapılmasını sağlar.
Vagus nedir?
Latince'de "vagus" kelimesi dolaşmak anlamına gelir. Vagus siniri beynimizde bulunan en uzun kraniyal sinir olduğu için bu ismi almıştır. Vagus siniri beyin sapından kolonun bir kısmına kadar uzanır.
BAKMADAN GEÇME!
Vagus siniri ne işe yarar?
Vagus sinirinin duyusal işlevleri iki bileşene ayrılır.
Somatik bileşenler: Bunlar ciltte veya kaslarda hissedilen duyulardır.
Viseral bileşenler: Bu bileşenler vücudun organlarında hissedilen duyulardır.
Vagus sinirinin duyusal işlevlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
Kulağın arkasındaki cilt, kulak kanalının dış kısmı ve boğazın belirli kısımlarından beyine bilgi gönderir.
Gırtlak, yemek borusu, akciğerler, soluk borusu, kalp ve sindirimde hissi sağlar
Dilin köküne yakın tat almada önemli bir rol oynar
Vagus sinirinin motor fonksiyonları ise şu şekildedir:
Ağız çatısının arkasına yakın etli olan bölgesi farenks, gırtlak ve yumuşak damaktaki kasları uyarır.
Kalpteki atış hızını düşürmeye yardımcı olan kasları uyarır
Yemek borusu, mide ve bağırsakların çoğu dahil olmak üzere sindirim sistemindeki istemsiz kasılmaları uyarır, bu da yiyeceklerin kanaldan geçmesine izin verir.
Vagus siniri sorunu hangi belirtileri gösterir?
Sinir çok uzun olduğu ve birçok alanı etkilediği için vagus siniri hasarı çeşitli semptomlar gösterebilir. İşte bu belirtilerden bazıları:
Konuşma zorluğu veya ses kaybı
Kısık veya hırıltılı bir ses
Sıvı şeyleri tüketme sorunu
Kulak ağrısı
Kalp atış hızındaki artış
Anormal kan basıncı
Mide asidi üretiminde azalma
Bulantı veya kusma
Karın şişkinliği veya ağrı
Bu belirtiler uzmanlara sinirin hangi kısmının hasar gördüğü konusunda yol göstermeye yarar.
BAKMADAN GEÇME!
Vagus siniri nasıl harekete geçirilir?
Vagus sinirini harekete geçirmenin en yaygın yolu derin nefes almaktır. Stresli olduğumuz zamanlarda oluşan nefes darlığı gibi durumlar vagus sinirini harekete geçirir. Bu nedenle sıklıkla derin nefes almak vagus sinir sistemi için oldukça önem taşır.
Vagus sinirini harekete geçirmenin diğer bir yolu da şarkı söylemek ve kahkaha atmaktır. Şarkı söylerken oluşan ses dalgalarından etkilenen larink (gırtlak) vagus sinirini harekete geçirmede oldukça etkilidir.
Bunlara ek olarak, sağlık beslenme ve egzersiz vagus sinirini harekete geçirmeye yarayan yöntemlerdir.
Vagus sinir testi nasıl yapılır?
Vagus sinirini test etmek için doktor tıkaç refleksini kontrol edebilir. Muayenenin bu bölümünde, doktor boğazın her iki tarafını gıdıklamak için yumuşak bir pamuklu çubuk kullanabilir. Bu işlemle kişinin tıkanması amaçlanır. Kişi eğer tıkanmazsa, bunun nedeni vagus siniri ile ilgili bir sorundan kaynaklı olabilir.