Tampon kullanımındaki tehlike…Toksik şok sendromu hayatı tehdit ediyor! Hızlı ve etkili bir müdahale şart
Güncelleme Tarihi:
Yaz aylarında vajinal tampon kullanımı artış gösteriyor. Ancak, nadir görülen ve yaşamı tehdit edebilen bir enfeksiyon hastalığı olan toksik şok sendromu (TSS), genellikle tampon kullanımı ile ilişkilendiriliyor. Jinekoloji, Doğum ve Cinsel Sağlık Uzmanı Op. Dr. Dilek Uslu, Toksik Şok Sendromu (TSS) hakkında merak edilenleri yanıtlıyor.
Toksik Şok Sendromunun (TSS), nadir görülen ancak yaşamı tehdit eden bir enfeksiyon nedeniyle oluşan tehlikeli bir hastalık olduğunu söyleyen Jinekoloji, Doğum ve Cinsel Sağlık Uzmanı Op. Dr. Dilek Uslu, Toksik şok sendromunun genellikle Staphylococcus aureus (stafilokok enfeksiyonu) veya Streptococcus pyogenes (grup A streptokok enfeksiyonu) gibi bakteriler tarafından üretilen toksinlerin yol açtığı bir durum olduğunu belirtiyor. Bu toksinler kan dolaşımına girerek ve kalp, karaciğer, böbrekler gibi organları etkileyebiliyor. TSS genellikle tampon kullanımı ile ilişkilidir, ancak başka nedenlerle de ortaya çıkabiliyor.
Toksik şok sendromunun belirtileri nelerdir?
Jinekoloji, Doğum ve Cinsel Sağlık Uzmanı Op. Dr. Dilek Uslu, toksik şok sendromu belirtilerinin genellikle aniden başladığını ve hızla kötüleştiğinin altını çiziyor. Belirtileri arasında ise şunlar yer alıyor:
• Yüksek ateş
• Titreme hissi
• Kas ağrıları
• Kabarık, kırmızı deri döküntüleri (özellikle açık tenlilerde belirgin olabilir)
• Gribe benzeyen belirtiler
• Kusma
• İshal
• Avuç içleri, ayak tabanları, dil ve gözlerin beyazları parlak kırmızıya döner
• Şişmiş veya soyulan cilt
• Baş dönmesi
BAKMADAN GEÇME!
Toksik şok sendromuna neden olan durumlar nelerdir?
• Tampon veya adet kapları kullanımı
• Doğum kontrol diyaframları
• Vajinal doğum veya sezaryen doğum sonrası
• İltihaplı kesik, yara, çıban veya yanık sonrası
• Daha önce geçirdiyseniz TSS'ye yakalanma ihtimaliniz daha yüksektir!
Toksik şok sendromu nasıl tedavi ediliyor?
Jinekoloji, Doğum ve Cinsel Sağlık Uzmanı Op. Dr. Dilek Uslu, toksik şok sendromunun (TSS) acil hastane tedavisi gerektirdiğini belirtiyor ve tedavi yöntemlerini şu şekilde sıralanıyor:
“Toksik şok sendromu vakalarında, derhal hastaneye başvurulması şarttır. Tedavi süreci, enfeksiyonun etkili bir şekilde yönetilmesini içerir. İlk olarak, enfeksiyonu hedef alan güçlü antibiyotikler hızla uygulanır. Ayrıca, hastanın sıvı dengesini korumak amacıyla damardan sıvı tedavisi yapılır. Şoka girmenin önlenmesi için tansiyon ve nabız kontrol altına alınan ilaçlar kullanılıyor. Kanda oksijen seviyesindeki ani düşüşleri önlemek amacıyla oksijen satürasyonu düzenli olarak izleniyor ve gerekirse oksijen tedavisi uygulanıyor. Enfekte kesiklerden veya yaralardan mikropların temizlenmesi için debridman adı verilen cerrahi bir temizlik işlemi yapılıyor.”
BAKMADAN GEÇME!
Bunun yanı sıra, vücudun enfeksiyonla savaşmasını desteklemek için saflaştırılmış antikorlar olan immünoglobulinler veriliyor. Böbrek fonksiyonlarının bozulması durumunda diyaliz tedavisi uygulanabiliyor. Ölü dokunun çıkarılması gereken durumlarda, özellikle tedaviye geç kalınmışsa, etkilenen bölgenin ampute edilmesi gerekebiliyor.
Toksik şok sendromu tedavisinde hızlı ve etkili bir müdahale, hastanın hayatta kalma şansını önemli ölçüde artırıyor.
Toksik şok sendromu nasıl önlenebilir?
Jinekoloji, Doğum ve Cinsel Sağlık Uzmanı Op. Dr. Dilek Uslu, toksik şok sendromunun nadir görüldüğünü belirtirken ölüme kadar giden bu bakteriyel enfeksiyon kapma veya yayılması ihtimalini azaltmak için dikkat edilmesi gerekenleri sıralıyor:
BAKMADAN GEÇME!
1- Tampon, adet kapları, kontraseptif başlıklar ve diyaframlar kullanırken ellerinizi iyice yıkayın ve talimatlara uygun yerleştirin.
2- Bunları gerekenden veya önerilenden daha uzun süre takılı bırakmayın, 4 saatte bir tamponların değiştirilmesi uygundur. Yaz aylarında sıcak havalarda özellikle daha sık değiştirin.
3- Vajinanıza yerleştirdiğiniz bu cisimleri temiz kapalı yerde muhafaza edin. Kullandığınız vajinal ürünleri güvenilir markalardan tercih edin. Yırtık, yıpranmış ürünleri kullanmayın.
4- Eğer kötü kokulu, renkli akıntınız varsa önce vajinit tedavisi olun sonra tampon kullanın.
5- Geceleri tampon yerine ped kullanın.
6- Eğer genital bölgenizde kesik veya yanık varsa temiz tutun ve kızarıklık, şişlik veya ağrı gibi enfeksiyon belirtilerini önemseyin hemen doktora başvurun.
7- Daha önce TSS geçirdiyseniz tekrar yakalanma şansınız yüksektir. Tampon, diyafram ya da adet kabı kullanmamanız daha uygundur.