Safra kesesi taşı nedir, neden olur? İşte safra kesesi taşı belirtileri
Güncelleme Tarihi:
Safra kesesi taşı, ağrıya neden olan ve günlük yaşamı olumsuz etkileyen bir rahatsızlık. Sessizce ilerledikten sonra sofra kanallarında iltihaplanmaya ve tıkanmaya neden oluyor. Peki safra kesesi taşı nedir, neden olur? İşte safra kesesi taşı belirtileri
Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Bülent Öztürk, safra kesesi taşı nedenleri, belirtileri tedavi yöntemleriyle ilgili önemli bilgiler verdi.
Safra, karaciğerde sentez edilip karaciğer içi safra kanalları ile onikiparmak bağırsağına aktarılan bir vücut sıvısıdır. Karaciğerde üretilen safranın büyük bir kısmı, safra kesesinde depolanır. Safra kesesi ise karaciğerin alt kısmında karaciğere yapışık olan ve karaciğerde yapılan safranın depolanması ve yoğunlaştırılması ile ilgili bir organdır. Safra, besinler ile alınan suda çözünmeyen özellikteki lipidlerin ve kolesterolün çözülmesini ve emilmesini sağlar.
Safra kesesi taşı neden olur?
Safra kesesi, safra yollarından arta kalan safrayı depolar. Bu esnada, safranın su kısmını emer ve kıvamlı bir hale getirir. Safranın içinde bulunan kolesterol eğer fazla ise kristalleşir. Zaman içinde kolesterol kristalleri birleşerek önce safra çamurunu ardından da safranın içindeki diğer glikoproteinlerle birleşerek safra taşlarını oluşturur.
Safra kesesinin kasılıp gevşeme fonksiyonunun ve duvar iç yüzünden salgı fonksiyonunun bozulması taşa zemin hazırlar. Zamanla daha sert bir çekirdek oluşur ve safra taşı haline gelir.
BAKMADAN GEÇME!
Safra kesesi taşı belirtileri nelerdir?
Safra kesesi taşının neden olduğu ağrılar genellikle karnın sağ üst köşesinde (kaburgaların alt bölgesinde) veya karnın hemen üstünde orta bölgede yoğunlaşır.
Ağrının şiddeti vücudun pozisyonu değiştikçe azalıp artmaz. Ağrının şiddetlenmesiyle birlikte kusma görülebilir. Bunlara ek olarak kişi aşırı terleyebilir, ateşi yükselebilir ve titreyebilir.
Ağrı şiddetlendikçe sırt bölgesine ve karnın geneline yayılabilir. Bu ağrılar süreklidir ve 10-15 dakikadan 1-2 saate varan sürelerde devam edebilir. Eğer ağrı 4-5 saatten uzun sürdüyse bu durum çoğunlukla safra kesesinin tahriş olduğu anlamına gelir.
Safra taşı nedeniyle gıdalarla birlikte alınan yağın sindirimi zorlaştığı için özellikle yağlı yiyecekler yedikten sonra aşırı şişlik oluşabilir.
Eğer, sistik kanalın taşla tıkanması sonucu ani başlayan, şiddeti giderek artan 3-6 saat sonra yavaş yavaş azalan ağrılar görülüyor ve buna bulantı hissi ve kusma eşlik ediyorsa safra kesesinde taş olabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Safra kesesi taşı bulunan hastaların büyük bir bölümü ameliyatla tedavi edilmektedir. Ameliyat 2 farklı şekilde uygulanmaktadır. Eskiden açık yapılan safra kesesi ameliyatları, günümüzde %95'in üzerinde bir oranda laparoskopik, yani kapalı yöntem ile yapılmaktadır. Bu ameliyatta karna açılan 3-4 adet 1 cm'lik delikten yerleştirilen aletler ile safra kesesi alınır. Ameliyat süresi genellikle 1 saatten kısadır.Ameliyat sonrası erken dönemde hasta ayağa kalkabilmekte, yürüyebilmekte ve yemek yiyebilmektedir. Ameliyat için ortalama 1 gün hastanede yatış yeterlidir ve sıklıkla da hastalar ameliyatının ertesi veya sonraki gününde taburcu edilir.