Güncelleme Tarihi:
Panik atak, psikolojik bir problemdir. Panik atak bozukluğu yaşayan kişi, herhangi bir neden olmadan endişe, panik ve stres duygularını düzenli olarak hisseder. Panik atak probleminin kadınlarda daha fazla görüldüğünü belirten Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. İsmet Kırpınar, konuyla ilgili detayları anlattı.
Beyinde nöron denen hücrelerden salgılanan, heyecan ve duygusal yaşantımızı düzenleyen bazı beyin hormonlarının anormal çalışması panik atağa neden olabilir.
Ayrıca günlük hayatta gösterilen bazı davranışlar sonucu meydana gelen, tamamen doğal ve zararsız olan terleme, çarpıntı, baş dönmesi ya da nefes sıkışıklığı gibi fiziksel belirtilerin, kişi tarafından kötü bir hastalığın belirtileri olarak görülmesi ve bununla birlikte endişe ve korkunun artması sonucu oluşur.
Panik atak anında kişiler belirtileri kalp krizi, felç geçirme belirtileri ile karıştırarak ölüm veya aklını kaçırma korkusu yaşar. Hastalığın psikolojik kaynaklı olduğunu öğrenildiğinde de krizin tekrarlamasına yönelik kaygılar artar. Fakat panik atak iyileşebilir.
Panik atak belirtisi olan aniden başlayan sıkıntı, nefes alamama, hızlı kalp atışı, göz kararması, vücutta uyuşma ve karıncalanma, dakikalar içinde en yüksek seviyeye ulaşır. Yoğun korku ve rahatsızlık hissine, çarpıntı, terleme, titreme ya da sarsılma, boğulma hissi, göğüs ağrısı, bulantı ya da karın ağrısı, baş dönmesi, düşme veya bayılma hissi, üşüme, ürperme ya da ateş basmaları gibi belirtiler de eşlik edebilir.
Ataklar birdenbire başlar, giderek şiddetlenir ve 10 dakika içinde şiddeti en yoğun düzeye çıkar. Çoğu zaman 10 ila 30 dakika devam ettikten sonra kendiliğinden geçer. Kişi o an kalp krizi geçirdiğini ya da felç olduğunu düşünerek yoğun ölüm ya da felç olma korkusu yaşar. Bazen de kontrolünü kaybederek aklını kaçırdığını düşünerek kendisine ya da çevresindekilere zarar verme korkusuna kapılır.
Panik atak bozukluğu, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Hastanın ve ataklarının özelliğine göre seçilen antidepresan ilaçların etkinliği yüksektir. Psikoterapide de en sık kullanılan yöntem ise bilişsel davranışçı terapidir.
Uzman Klinik Psikolog Berk Karaoğlu, panik atak anında alınabilecek önlemleri şöyle sıraladı:
Panik atakların nerede, hangi durumlarda tetiklendiğini not almak bu atakların nerede bizim karşımıza çıkacağı ile ilgili bize bilgi verebilir.
Panik atak geldiğinde ve hemen öncesinde o anlarda kafanızdan hangi düşüncelerin geçtiğini not almak ve bunu kategorize etmek (örneğin: iş, okul, ilişki, aile sorunları vs. gibi) size yardımcı olacaktır.
Atak geldiğinde o anda odadaki herhangi bir nesnenin detaylarına odaklanmaya ve anda kalmaya çalışın.
Göğüs nefesinden ziyade diyafram nefesi almak yani karnımızdan nefes alıp yavaşça burnumuzdan ve yine karnımızdan vermeye çalışmak faydalı olur.
Panik bozukluk ile ilgili yakınlarınızın bilgilenmesini sağlayın. Sizin bu belirtileri abartmadığınızı bir şekilde yanlış bir uyarı olsa da tüm bu davranışsal belirtileri (nefes almaya doyamama, bayılacakmış hissi, uyuşma vs. gibi) gerçekten hissettiğinizi belirtin.
Bu atakların daha önce de geldiğini ve bir şekilde o duygunun ve belirtilerin bir süre sonra sona erdiğini hatırlayın.