Karaciğerin dostu ve düşmanı besinler
Güncelleme Tarihi:
Lif oranı yüksek olan yiyeceklerin karaciğerin en iyi şekilde çalışmasına yardımcı olabileceğini belirten uzmanlar, paketli atıştırmalıkların zararları konusunda uyarıyor.
Beslenme alışkanlıkları, karaciğer sağlığını doğrudan etkiliyor. Yağlı gıdaların yanı sıra, şekerli ve tuzlu yiyecekler de karaciğer sağlığına zarar veriyor. Lif oranı yüksek olan yiyeceklerin karaciğerin en iyi şekilde çalışmasına yardımcı olabileceğini belirten uzmanlar, paketli atıştırmalıkların zararları konusunda uyarıyor.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Özden Örkcü, karaciğer sağlığını olumlu ve olumsuz etkileyen gıdalar hakkında önemli bilgiler verdi.
Görseller: Ingimage&Alamy
Paketlenmiş abur-cubur yiyecekleri sınırlayın
“Cips ve unlu mamuller ile ilgili problem genellikle şeker, tuz ve yağ ile doldurulmuş olmalarıdır” diyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Özden Örkcü, “Çalışmak için yanınızda sağlıklı atıştırmalık bulundurun. 10-12 adet yer fıstığını robottan çekip, doğal bir fıstık ezmesi elde edip yanında bir dilim elma ile yiyebilirsiniz. Ya da kuru kayısı veya hurma arasına ceviz yerleştirerek mini sağlıklı atıştırmalık sandviçler elde edebilirsiniz. Bu tarifler, tatlı krizlerinize de birebir” önerisinde bulundu.
BAKMADAN GEÇME!
Lifli yiyecekler, karaciğer dostu
“Lif oranı çok fazla olan yiyecekler karaciğerinizin en iyi şekilde çalışmasına yardımcı olabilir” diyen Özden Örkcü, “Güne harika bir şekilde başlamak için yulaf ezmesini deneyin. Araştırmalar, karaciğer hastalıklarından uzak durmanın yollarından birinin bazı ekstra kilo ve karın yağlarını atmanız olacağını söylüyor” şeklinde konuştu.
Patates kızartması ve hamburger siroza yol açıyor
Patates kızartması ve hamburgerin karaciğer sağlığını tehdit eden gıdalardan olduğunu belirten Örkcü, “Doymuş yağ oranı yüksek yiyecekleri çok fazla yemek, karaciğerinizin işini yapmasını zorlaştırabilir. Zamanla siroz olarak bilinen karaciğerde iz kalmasına yol açabilecek iltihaplanmalara neden olabilir.” dedi.
BAKMADAN GEÇME!
Şekeri azaltın
Çok fazla tatlı tüketiminin karaciğere zarar verebileceğini ifade eden Özden Örkcü, “Çünkü karaciğerin işinin bir parçası şekeri yağa dönüştürmek. Eğer aşırıya kaçarsanız, karaciğeriniz çok fazla yağ yapar. Uzun vadede, yağlı karaciğer hastalığı gibi bir durumla karşılaşabilirsiniz.” dedi.
Suyun yararlarına şaşıracaksınız
Beslenme ve Diyet Uzmanı Özden Örkcü, “Karaciğeriniz için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri sağlıklı kilonuzu korumaktır. Gazlı içecekler veya sporcu içecekleri gibi şekerli içecekler yerine içme suyu alışkanlığı edinin. Her gün kaç kalori kazanacağınıza şaşıracaksınız” diyerek, önerilerini sıraladı.
BAKMADAN GEÇME!
Tuzun üzerine bir kapak koyun: Vücudunuzun biraz tuza ihtiyacı var; fakat yapılan araştırmalar, sodyumdan yüksek bir diyetin karaciğer izinin ilk aşaması olan fibrozise yol açabileceğini öne sürmektedir. Tuzu kesmek için ise yapabileceğiniz bazı kolay şeyler var. Pastırma ya da şarküteri gibi işlenmiş yiyeceklerden kaçının. Konserve sebzeler yerine taze seçin.
Ara sıra da olsa zararlı: Çok fazla alkol tüketimi karaciğerinize zarar verebilir ve zamanla sirozlara neden olabilir. Arada sırada bile olsa içki içmek zararlı olabilir. Eğer bir kadınsanız, günde bir ya da erkekseniz günde iki içkiyle kendinizi sınırlandırmaya çalışın.
BAKMADAN GEÇME!
Kahve: Kahve olmadan gününüzü geçiremiyorsanız, karaciğeriniz için bazı yararları olabileceğini duymaktan memnuniyet duyarsınız. Araştırmalar, günde iki ila üç bardak kahve içmenin karaciğerinizi çok fazla alkol veya sağlıksız beslenmenin neden olduğu zararlardan koruyabileceğini göstermektedir. Bazı araştırmalar, kahvenin karaciğer kanseri riskini azaltabileceğini öne sürüyor.
Yeşil çay: Yeşil çay, ‘kateşin’ denilen bir çeşit antioksidanla doludur. Araştırmalar, yeşil çayın karaciğer de dâhil olmak üzere bazı kanser türlerine karşı koruyabileceğini öne sürüyor. Eğer kendinize çay yaparsanız ve sıcak içerseniz daha fazla kateşin elde edersiniz. Buzlu çay ve içmeye hazır yeşil çaylar çok daha düşük seviyelere sahiptir.
BAKMADAN GEÇME!
Badem: Yemişler, iyi bir E vitamini kaynağıdır. Araştırmalar, yemişlerin karaciğer yağlanması ile ilgili hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olabileceğini öne sürmektedir. Bademler de kalbiniz için iyidir, bu yüzden bir daha atıştırma isteği hissettiğinizde, günlük bir avucu geçmeyecek kadar alın. Ya da salataları güzel bir lezzet olarak ekleyerek deneyin.
Ispanak: Yeşil yapraklı yeşillikler ‘glutatyon’ adı verilen güçlü bir antioksidandır ve bu da karaciğerinizin doğru çalışmasını sağlar. Akşam yemeği salatası için harika bir temel oluştururken, sarımsak ve zeytinyağı ile sote edilmiş hali çok lezzetlidir.
BAKMADAN GEÇME!
Yaban mersini: İçerisinde ‘polifenol’ adı verilen ve çoğu zaman obezite ve yüksek kolesterolle el ele giden, alkolsüz yağlı karaciğer hastalıklarına karşı korunmanıza yardımcı olur. Polifenoller açısından zengin diğer yiyecekler arasında bitter çikolata, zeytin ve erik sayılabilir.
Otlar ve baharatlar: Karaciğerinizi ve kalbinizi aynı anda korumak için yemeklerinizin üzerine bir miktar kekik, adaçayı veya biberiye serpin. Onlar iyi bir sağlıklı polifenol kaynağıdır. Ekstra bir faydası da birçok tarifte tuzu azaltmanıza yardımcı olmasıdır. Tarçın, köri tozu ve kimyon da denenebilir.
BAKMADAN GEÇME!
Devedikeni: Meryemana dikeni, boğa dikeni, mübarek dikeni gibi adlarla da bilinen devedikeni (Silybum marianum) karaciğeri temizlemek için en çok önerilen bitkiler arasında ilk sırada geliyor. Devedikeninin içinde bulunan “silymarin” ve “silyin” adlı kimyasallar gıdalar yoluyla alınan zararlı toksinlerin vücut tarafından emilmeden sistemden atılmasına yardımcı oluyor. Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü tarafından yayınlanan çeşitli dosyalarda devedikeni, mantar zehirlenmesine karşı etkili bir bitki olarak yer alıyor.
Enginar: Tüm yeşil ve sarı sebzeler özellikle; enginar (İçinde bulunan Silymarin maddesi hücrelerin hasar görmesini engeller. İhtiva ettiği fiber, magnezyum, folat ve C vitamini karaciğer hastalıklarına olduğu kadar kanser gelişmesini de önlemede yararlı olduğu bildirilmektedir), kabak, Brüksel lahanası (broccoli), lahana, karnabahar, kereviz, sarımsak, maydanoz, fesleğen, havuç, nane, soğan, böğürtlen, anason, adaçayı, ıhlamur, papatya (diüretik etkili) ile yaş ve kuru üzüm, yaş ve kuru incir, elma, portakal, turunç, limon gibi tüm meyveler ve yağdan fakir, kolesterolü az, fiber miktarı çok gıdalar tüm vücuda olduğu kadar karaciğere oldukça faydalıdır.
BAKMADAN GEÇME!
Karahindiba: Sindirim sistemini destekleyen bir ot olan karahindiba (Taraxacum officinale) safra üretimini artırarak karaciğerde biriken zararlı toksinlerin dışkı yoluyla atılmasına yardımcı oluyor. Aynı zamanda bitkinin iltihap önleyici özelliği, karaciğer tahribatına yol açan iltihaplanmaların tedavisine yardımcı olabilir. Karahindiba çayının diğer faydaları arasında; kan şekeri düzeyini koruması, kolesterolü düşürmesi, idrar söktürücü olması ve antioksidan olması gösteriliyor.