En ölümcül hastalık sessizce yayılıyor! Testler negatif çıkmasına rağmen insanlar enfeksiyonu taşıyor…
Güncelleme Tarihi:
Halk arasında verem hastalığı olarak bilinen tüberküloz, son yıllarda gücünü artırdı. En çok İngiltere’de görülen hastalıkla ilgili yapılan son çalışmaya göre artık hastalığın hiçbir belirtisini göstermeyen insanlar bile enfeksiyonu başkalarına bulaştırabilir. Peki bu nasıl oluyor? İşte detaylar...
Tüberküloz, ‘Mycobacterium Tuberculosis’ olarak adlandırılan bakterinin dışarıdan vücuda girmesiyle ortaya çıkıyor. Asıl olarak solunum yollarından bulaşan bu bakteri, önce kişinin akciğerlerine yayılıyor. Ardından da akciğerlerde iltihap gelişimine neden olarak tüm vücudu kısa sürede sarıyor.
Hastalık son yıllarda en çok İngiltere'de görülüyor. Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı’na göre tüberküloz vakaları geçen yıl artışa geçti. 2022'de 4 bin 380 olan vaka sayısı, 2023'te 4 bin 850'ye yükseldi. Son olarak dünya çapında da 7,5 milyon kişiye tüberküloz teşhisi konulduğu açıklandı. Bu şimdiye kadar kaydedilen en yüksek sayı oldu.
DİKKAT! TÜBERKÜLOZA YAKALANMAK ARTIK DAHA KOLAY
Yeni bir çalışma ise vereme yakalanmanın bir zamanlar düşünülenden daha kolay olabileceğini ortaya koydu. Hollandalı bilim insanları, artık hastalığın hiçbir belirtisini göstermeyenlerin bile enfeksiyonu başkalarına bulaştırabileceğine açıkladı.
Uzmanlar şimdiye kadar tüberkülozun öksürme, gülme, konuşma ya da hapşırma yoluyla bulaştığını düşünüyordu. Ancak yeni araştırma, öldürücü hastalığın testi pozitif çıkan beş kişiden dördünün, daha önce tüberkülozun önemli bir belirtisi olduğu düşünülen öksürükten şikayetçi olmadığını ortaya çıkardı.
BAKMADAN GEÇME!
NEFES ALMAK BİLE ARTIK HASTALIĞI BULAŞTIRABİLİR
Hollandalı ve Güney Afrikalı bilim insanlarından oluşan ekip, tüberküloz enfeksiyonlarına neden olan Mycobacterium Tuberculosis bakterisinin düşük konsantrasyonlarını bile tespit edebilen yeni bir test yöntemi geliştirdi.
Bilim insanları, Cape Town'daki toplum kliniklerini ziyaret eden 100'den fazla hastadan alınan örneklerin yanı sıra, toplum temelli özel bir tüberküloz aerobiyoloji laboratuvarında toplanan aerosol örneklerini analiz ettiler.
Araştırmacılar, balgam testi negatif çıkanlar da dahil olmak üzere tüberküloz olduğundan şüphelenilen kişilerin yüzde 90'ının nefesinde tüberküloz olduğunu buldu. Bu da insanların enfeksiyonu taşıyan ancak herhangi bir belirgin belirti göstermeyen birinin yanında nefes alarak enfeksiyonu kapabilecekleri anlamına geliyor.
BAKMADAN GEÇME!
Amsterdam Üniversitesi Tıp Merkezi'nde görevli olan Prof. Dr. Frank Cobelens, “Bu, tüberkülozun bulaşmasına ilişkin paradigmayı oldukça sarsıyor. Daha önce tüberkülozun yalnızca hastalığa dair semptom gösterenler tarafından yayıldığını anlıyorduk. Ancak bu çalışma, testi negatif olan ve belirgin semptomları göstermeyenlerin bile enfeksiyonu yaydığını gösteriyor” dedi.
The Lancet Bulaşıcı Hastalıklar dergisinde yayımlanan son araştırma göre de Afrika ve Asya'daki 12 ülkede, bazılarında tüberküloz hastası olan 600 binden fazla insan hakkındaki verileri analiz etti. Hastalığı olanların yüzde 82,8'inin kalıcı öksürüğü olmadığı, yüzde 62,5'inin ise hiç öksürüğü olmadığını buldular. Öksürüğü olmayanların dörtte birinin tükürüğünde yüksek miktarda tehlikeli bakteri bulundu.
Prof. Dr. Cobelens, “Tüm sonuçlara baktığımızda tüberkülozun ne kadar karmaşık olduğunu ve belki de endemik bölgelerde tüberkülozu ortadan kaldırmanın neden bu kadar zor olduğu görülüyor. Halk sağlığı kurumları mevcut kılavuzlara göre semptomatik tüberküloz vakalarına karşı etkili bir şekilde çalışmalı… Artık hastalığa karşı uygulamalarımızı da yeniden değerlendirilmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.
BAKMADAN GEÇME!
TÜBERKÜLOZDAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?
Tüberküloz hastalığından korunmanın en etkili yolu bulaştırıcı hastalara hızla tanı konulup uygun tedavinin başlanması… Kişisel korunmada yıllardan beri bilinen yöntem ise BCG aşısı... BCG aşısı kişilerde gelişecek hastalığı engellemekten çok tüberkülozun ağır seyreden ve ölümcül olabilen formlarına karşı koruma sağlıyor. Ülkemizde BCG aşısı hayat boyu sadece bir kez uygulanıyor.