Eksikliği vücudu çökertiyor… B12 vitamini bu besinlerde bolca var
Güncelleme Tarihi:
B12 vitamini, vücutta sinir ve kan hücrelerinin sağlıklı kalmasında çok önemli bir yer tutar. Bağışıklık sistemi için de son derece önemlidir. Eksikliğinde ise unutkanlık, yorgunluk, halsizlik, odaklanmada güçlük gibi şikayetler görülür, bunlar ise vücudu zamanla çökertir. Oysa, B12 vitamin eksikliğini giderecek bazı besinler ile bu sorunların üstesinden gelebilirsiniz.
Peki, kimler B12 eksikliği riski taşır? B12 vitamin eksikliğinin belirtileri nelerdir? B12 vitamini hangi yiyeceklerde bulunur? Konuyla ilgili bilinmesi gerekenleri uzmanlardan öğrenelim.
“Doğru beslenen bir insanda alınan B12'nin kan dolaşımına geçebilmesi için üç organın çalıştığını belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ozan Kocakaya, bu organları ve görevlerini şöyle açıkladı:
•Mide: B12'yi bağlı bulunduğu proteinlerden koparmak için asit ve emilmesini sağlayan proteini üretmesi gerekir.
•Pankreas: Serbestleşmiş olan B12'nin başka proteinlere yapışmasını engelleyen enzimleri sağlar.
•İnce bağırsak: İçindeki B12 vitaminini emer ve kana karışmasını sağlar.
BAKMADAN GEÇME!
En çok kimler risk altında?
Dr. Ozan Kocakaya, B12 yetersizliği yönünden risk altında bulunan kişileri sıraladı:
Mide ameliyatı olanlarda, tüp mide ameliyatı veya bir başka sebeple midesinin bir bölümü alınanlarda,
Pankreas hastalığı olanlarda veya bağırsağının bir bölümü çıkarılanlarda,
Mide asit salgısını sürekli olarak baskılayan ilaç kullananlarda,
Atrofik gastrit hastalığı olanlarda,
Yoğun antibiyotik kullanımına bağlı olarak bağırsak florasında kötü bakterileri çoğalanlarda,
Kalıtsal olarak B12 vitamini ememeyen bünyeye sahip olanlarda,
Yoğun alkol kullananlarda B12 eksikliği sık görülür.
Bu belirtiler varsa dikkat!
“Beynin sütü” olarak da tanımlanan B12 eksikliği olanlar konsantrasyon güçlüğü, hafıza problemleri ve ruh hallerinde dalgalanmalar gibi nöro-psikiyatrik belirtilerle hekime başvurabilir” diyen Dr. Ozan Kocakaya, B12 vitamin eksikliğinde görülen diğer belirtiler hakkında bilgi verdi:
Ciltlerinde karıncalanma, yanma hissinden şikâyet edebilirler,
Dilde yanma, kızarıklık tarifleyebilir ve dil kırmızı-pürüzsüz bir hal alabilir,
Uyuşmalardan, yorgunluk ve halsizlikten yakınabilirler,
Zaman zaman nefes almada güçlük, bacaklarda halsizlik, spazm benzeri kasılmalar yaşayabilirler.
BAKMADAN GEÇME!
B12 eksikliği nasıl tedavi edilir?
B12 eksikliği tanısının kan testi ile saptandığına vurgu yapan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ozan Kocakaya, “Eğer doktorunuz B12 eksikliği saptarsa bu durum ilaçlar ile tedavi edilebilir. İlaçlar iğne ya da hap formunda olabilir. Genellikle tedaviye iğne ile başlanır, eksiklik düzeltildikten sonra haplar ile devam edilebilir” şeklinde konuştu.
B12 eksikliğini gidermek için neler yemeli?
Peki, B12 vitamini hangi besinlerde bulunuyor? Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz, B12 yönünden zengin besinlerle ilgili bilgiler verdi. Sinöz, B12 vitamininin birçok besin kaynağından elde edildiğini belirterek şu noktaya dikkat çekti: “Özellikle hayvansal kaynaklı besinlerde daha yüksek miktarlarda B12 vitamini bulunur. B12 vitamininin yiyeceklere eklenerek (bitkisel sütler, bazı kahvaltılık gevrekler gibi) zenginleştirildiği durumlar da olmaktadır. Bitkisel kaynaklı besinlerde, zenginleştirme yapılmadığı sürece, bulunmadığı için özellikle vegan beslenme düzeni olan bireylerin beslenmelerini kontrol etmesi gerekmektedir.”
BAKMADAN GEÇME!
B12 yönünden zengin besinler
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz, B12 vitaminin bulunduğu yiyecekleri tek tek sıraladı.
Ciğer: Özellikle B12 vitaminin en zengin kaynağıdır (İçeriğindeki kolesterol sebebiyle çok sık tüketiminden kaçınılmalıdır. Tüketirken pişirme yöntemi olarak kızartma tercih edilmemelidir).
Balık, kabuklu deniz ürünleri (Haftada en az 2 gün 300-500 gram balık tüketimi B12 vitamini ihtiyacınızın karşılanmasına destek olacaktır. Ancak gebe bireylerin kabuklu deniz ürünlerinin tüketiminden kaçınmasında fayda var.)
BAKMADAN GEÇME!
Kırmızı et: 3-4 köfte (90-120 gr) kadar et tüketimi, günlük B12 vitamini ihtiyacınızın karşılanmasına destek olacaktır. Ancak kolesterol seviyesi yüksek olan bireylerin haftada 2 günden fazla kırmızı et tüketmemelerinde fayda var.
Yumurta (özellikle yumurta sarısı): Her gün tüketeceğiniz 1 orta boy yumurta B12 vitamini ihtiyacınızın yüzde 25-30'luk kısmını karşılayacaktır.
BAKMADAN GEÇME!
Kümes hayvanları: 90 gramlık tavuk etinde 0.3 mcg B12 vitamini bulunmaktadır. Diğer kaynaklar ile beraber beslenmenize eklendiğinde B12 vitamini ihtiyacınızın karşılanmasına destek olacaktır. (Yağ içeriği sebebiyle kümes hayvanlarının derilerinin tüketiminden kaçınılmalıdır.)
Süt, peynir, yoğurt gibi süt ürünleri: 1-2 dilim beyaz peynir, 2-3 porsiyon süt/yoğurt tüketimi günlük B12 vitamini ihtiyacınızın karşılanmasına destek olacaktır.
BAKMADAN GEÇME!
Sakatatlar: İçerdiği kolesterol miktarının günlük alınması gereken miktarın oldukça üzerinde kolesterol sağlaması gözden kaçırılmamalı, sık tüketiminden kaçınılmalıdır.
Zenginleştirilmiş kahvaltılık tahıllar: Vegan beslenme düzenine sahip bireyler için uygun seçimler olacaktır.
BAKMADAN GEÇME!
Zenginleştirilmiş bitkisel sütler (soya, pirinç, badem sütü vb): Vegan beslenme düzenine sahip bireyler için uygun seçimler olacaktır.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz, son olarak şu hatırlatmayı yaptı: “Beslenme düzeniniz dengeli olarak bu besinleri içeriyorsa B12 vitaminini yeterli olarak alabilirsiniz. Ancak hayvansal kaynaklı bu besinlerin B12 vitamini dışında içerdiği kolesterol sebebiyle her bir besinin dengeli ve sınırlı miktarlarda tüketilmesine özen gösterilmelidir. B12 vitamini içeren besinlerin kayba uğramaması için yüksek ısıda fazla pişirilmesinden kaçınılması gerekmektedir.”