Çocuklara öfkelendiğinde anne babaların yapması gerekenler
Güncelleme Tarihi:
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi – Psikoterapist Prof. Dr. Özgür Öner, çocuklara öfkelendiğinde anne babaların yapması gerekenleri anlattı.
Anne babaların çocuk yetiştirirken en çok zorlandıkları şey sakin kalabilmek. “Sakin” anne babaların çocuklarına daha kolay söz dinletebildiğinin altını çizen Çocuk ve Ergen Psikiyatristi – Psikoterapist Prof. Dr. Özgür Öner, çocuklara öfkelendiğinde anne babaların yapması gerekenleri anlattı.
Sinirlenmeden çocuk yetiştirmek, onların yaptıkları karşısında sakin kalabilmek mümkün mü? “Günümüz şartlarında bunun için ayrıca çaba harcamak ve öfkelendiğiniz anı fark ederek öfkeyi akıllıca yönetmeniz gerekir” diyen Prof. Dr. Özgür Öner, ailelere şu önerilerde bulundu…
BAKMADAN GEÇME!
• Olayları genelleştirmeyin (bu çocuk devamlı yaramazlık yapıyor), felaketleştirmeyin (bu seneki notlara bakılırsa bizim oğlan kesin okuyamaz, serseri olur).
• Sadece negatiflere odaklanmayın.
BAKMADAN GEÇME!
• Yorum yapmadan önce soru sorun (ne oldu, ne hissettin, arkadaşın ne yaptı, kimseyle konuştun mu, daha önceden böyle bir şey olmuş muydu, vs).
• Duyguları asla değersizleştirmeyin (ne var bunda korkacak?) ve aşağılamayın (erkekler böyle şeylere üzülmez). Çocuğunuzun duygusunu fark edin (korkmuş görünüyorsun), kabul edin (hepimiz bazen korkarız). Duyguları kabul etmek, sonrasındaki davranışları kabul etmek anlamına gelmez (kardeşine kızdığını anlıyorum, ama ona vurman doğru değil).
BAKMADAN GEÇME!
• Mükemmel olmak ve devamlı süper hissetmek zorunda değilsiniz! İşte kötü bir gün geçirmiş iseniz, bununla ilgili duygularınızı ifade etmek, ufak bir olaydan dolayı çocuğunuza bağırıp çağırmaktan çok daha olumlu bir davranıştır.
• Değerler üzerinden kural koyun ve uygulayın. Örneğin çocuğunuz bir arkadaşına vurduğu zaman harçlığından keserseniz, bu belli bir para karşılığında insanlara vurulabileceği anlamına gelir. Uygun yaptırım, özür dileme ve arkadaşına yardımcı olmaktır.
BAKMADAN GEÇME!
• Çözüme odaklanın. Çözüm bulabilmek için öncelikle sorunu analiz etmek gerekir. Bunun için yorum yapmadan önce soru sormalısınız. Herhangi bir sorunda, çocuğunuza hazır reçeteler sunmayın. Onun da çözüm önerileri getirmesini isteyin. Olası çözüm yöntemi üzerinde fikir birliğine vardıktan sonra, bunu uygulayın ve değerlendirin. Eğer istediğiniz sonucu alamazsanız, bu durumda ümitsizliğe düşmeyin, suçlamayın, nerelerde sorun olduğunu değerlendirin ve tekrar harekete geçin.
• İkinci bir şans tanıyın. İkinci şans tanımak, görmezden gelmek veya kurallara uymamak anlamına gelmez. Eğer çocuğunuz bir kuralı çiğnediyse, bu durumda önceden belirlediğiniz davranış neyse bunu uygulayın. Görmezden gelmek (kardeşine vurdun, bu sefer bir şey demiyorum, ama bir dahaki sefere ceza alırsın), kuralı anlamsızlaştırır. Bunun yerine yapılması gereken kuralı uygulamak (arkadaşının eşyasını kırdığın için önce ona harçlığından yenisini almalısın), sonra bir fırsat daha vermek gerekir (ama bunu yaptıktan sonra yine arkadaşının evine gidebilirsin).