Güncelleme Tarihi:
Egzersiz, sağlığın korunmasında ve hastalıkların önlenmesinde kritik bir rol oynuyor. Fiziksel aktivitenin faydaları üzerine yapılan pek çok araştırma, düzenli egzersizin kalp hastalıkları, obezite ve diyabet gibi sağlık sorununu azaltabileceğini gösteriyor.
Ancak, egzersizin zamanlaması ile ilgili son bulgular, fiziksel aktivitenin sadece sıklığının değil, aynı zamanda gün içindeki belirli zaman dilimlerinde yapılmasının da önemli olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum, kanser gibi ciddi hastalıkların riskini azaltmada yeni stratejiler geliştirilmesine olanak tanıyor.
Almanya’nın Regensburg Üniversitesi’nden araştırmacılar, fiziksel aktivitenin ‘en faydalı’ olduğu zamanın belirlenmesinin, hedefli kanser önleme stratejilerine katkı sağlayabileceğini savunuyor.
Araştırmada, yaşları 42 ile 79 arasında değişen 86 bin 252 kişinin fiziksel aktiviteleri bilek ivmeölçeri ile takip edildi. Bu popülasyonda dört ana aktivite örüntüsü belirlendi: gün boyunca sürekli aktivite, günün geç saatlerinde aktivite, sabah ve akşam aktivitesi, öğlen ve gece aktivitesi.
Beş yıllık takip süresinde 529 kolorektal kanser vakası kaydedildi. Araştırmacılar, sabah 8 ile akşam 6 arasında gerçekleşen iki günlük zirvenin, genel fiziksel aktivitenin faydalarının ötesinde, kolorektal kanser riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu tespit etti.
Erken ve geç saatlerde aktif olan kişilerde kolorektal kanser riski yüzde 11 daha düşükken, gün boyu aktif olanlarda bu oran yüzde 6 olarak belirlendi. Gün ortasında ve akşam egzersiz yapanlarda ise belirgin bir değişiklik gözlemlenmedi.
Çalışmanın baş araştırmacısı Profesör Dr. Michael Leitzmann, “Çalışmamız, kolorektal kanser riskini azaltmada yalnızca fiziksel aktivitenin önemli olmadığını, aynı zamanda gün boyunca en yoğun aktivite zamanının da önemli bir rol oynayabileceğini vurguluyor" dedi.
Kendisi ve ekibi, bulgularının kanser önlemenin geleceğini şekillendirmeye yardımcı olabileceğine inanıyor.
Bağırsak kanseri, kolon ve rektum dahil olmak üzere kalın bağırsağın herhangi bir yerinde gelişebilir. Colorectal Cancer Alliance’a göre, her yıl yaklaşık 150 bin Amerikalıya kolorektal kanser teşhisi konuyor ve bu, dünya çapında kanserle ilişkili ölümlerin önde gelen nedenlerinden biri. Benzer durum ülkemizde de görülüyor.
Kolorektal kanser genellikle yaşlı bireylerle ilişkilendirilse de 1990’lardan bu yana 50 yaş altı yetişkinler arasında oranların artış gösterdiği gözlemleniyor. Bu duruma örnek olarak, geçen hafta kolorektal kanser teşhisi alan 47 yaşındaki aktör James Van Der Beek de verilebilir.
Günün farklı saatlerinde egzersiz yapmak, vücudu çeşitli şekillerde etkileyebilir. Vücuttaki hücreler ve biyolojik süreçler, 24 saatlik döngüye yakın çalışan doğal vücut saati olan sirkadiyen ritimlere güvenir.
Ayrıca, sabahları aç karnına egzersiz yapmanın metabolizma hızını artırabileceği, gece egzersiz yapan kişilerin ise kalp hastalığı ve ölüm riskinin sabah egzersiz yapanlara göre daha düşük olduğu da bulundu.
Dünya Kanser Araştırma Fonu’nun araştırma ve politika yardımcı direktörü Dr. Helen Croker, bu bulguların egzersizin kanser önlemindeki önemini vurguladığını belirtti.
Dr. Croker, “Fiziksel olarak aktif olmak, kanser önleme önerilerimizden biridir ve bunun kanser riskini azalttığını biliyoruz. Bu yeni bulgular, fiziksel aktivitenin kalıpları ve zamanlaması üzerine daha spesifik öneriler geliştirme potansiyeli sunuyor” dedi.